(۶۶۱۱) سوال: در اثنای غذا خوردن ممکن است انسان بعضی از غذا را با دست چپ بخورد، حکم آن چیست؟ الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ به شما جزای خیر بدهد.
جواب:
خوردن، نوشیدن، گرفتن و دادن با دست چپ، هر یک از این چهارتا خلاف سنت است لذا سنت خوردن، نوشیدن، گرفتن و دادن با دست راست است ولی خوردن و نوشیدن با دست چپ حرام میباشد زیرا رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم فرموده است: «إِذَا أَكَلَ أَحَدُكُمْ فَلْيَأْكُلْ بِيَمِينِهِ، وَإِذَا شَرِبَ فَلْيَشْرَبْ بِيَمِينِهِ؛ فَإِنَّ الشَّيْطَانَ يَأْكُلُ بِشِمَالِهِ، وَيَشْرَبُ بِشِمَالِهِ»[۱]: (اگر كسى از شما غذا خورد با دست راست بخورد، و اگر نوشيدنى آشاميد با دست راست بنوشد، زيرا شيطان با دست چپ مىخورد، و با دست چپ مىنوشد) لذا رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم از خوردن و نوشیدن با دست چپ نهی نمودند و علت آن را فعل شیطان بیان کردند و این اجتناب از خوردن و نوشیدن با دست چپ را تأکید بیشتری میبخشد و نمیدانم اگر برادر مسلمانم را بین پیروی نمودن از گامهای شیطان در خوردن و نوشیدن و پیروی از روش و رهنمودهای رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم اختیار دهند، کدام را انتخاب میکند؟ معلوم است که هر مؤمنی پیروی از رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم و توجیهات ایشان را انتخاب میکند.
بر همین اساس میگوییم: برای انسان حرام است که با دست چپ بنوشد و بخورد؛ لذا وقتی حرام است، بر اساس قاعدهی شریعت، حرام، حلال نمیگردد مگر برای ضرورت و ضرورت مثل اینکه دست راست او فلج یا شکسته یا سوخته یا مانند آن از اموری معذور میباشد که با دست راست بخورد و بنوشد.
اما این که برخی مردم به ترس از کثیف شدن ظرف در هنگام غذا خوردن با دست چپ مینوشند، نوشیدن با دست چپ را توجیه نمیکند زیرا ممکن است ظرف کثیف شود و ممکن است کثیف نشود و همچنین امکان دارد که اگر ظرف لیوان باشد، از پایین آن با انگشت اشاره و شصت بگیرد و میتواند بر کف دستش بگذارد و آن را به دهانش برساند سپس از دست چپش کمک بگیرد تا که لیوان برنگردد و اگر گفتیم: این امکان ندارد و آلوده میشود، به چه آلوده میشود؟ آیا به نجاست آلوده میشود؟ جواب: خیر بلکه به غذای پاک و تمیز آغشته شده که امکان شستن بعد از آن وجود دارد.
امروزه مردم از جهتی که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ به آنها نعمت داده است، هر کسی لیوان خاص خود را دارد، خواه لیوان یک بار مصرف باشد یا غیر آن، با این وجود برخی مردم سهلانگاری میکنند و با دست چپ لیوان را برمیدارند و مینوشند و گمان نمیکنم کسی این سهلانگاری را انجام میدهد، در حالی که میداند خوردن و نوشیدن با دست چپ حرام است زیرا مؤمن نمیخواهد که خود را در چیزی که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ حرام گردانیده، واقع گرداند و انسان آگاه میداند که حرام جایز نمیباشد مگر برای ضرورت.
برای همین عموم برادران مسلمانم را از سهلانگاری و تساهل در خوردن و نوشیدن با دست چپ بر حذر میدارم و به آنها میگویم: از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ احتساب اجر نمایید و به رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم اقتدا کنید و اگر دوست دارید بر حوض او در روز قیامت وارد شوید و از آن بنوشید، رهنمودهای ایشان را بگیرید، از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میخواهم که همهی ما را وارد حوض ایشان بگرداند و از آن آب ما را بنوشاند که بعد از آن هرگز تشنه نمیشویم.
[۱] صحیح مسلم: كتاب الأشربة ، باب آداب الطعام والشراب وأحكامهما، شماره (۲۰۲۰).