چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۰۷۱) حکم طلاق در صورت عدم اطلاع همسر

(۶۰۷۱) سوال: در عربستان سعودی قسم به طلاق یاد نموده در حالی که همسرم در سودان بود و از قسم من اطلاعی نداشت. بر عدم انجام کاری قسم به طلاق یاد نمودم اما فراموش کرده و آن کار را انجام دادم؛ آیا طلاق همسرم واقع می‌‌شود؟ باتوجه به اینکه این قسم هشت ماه قبل بوده و تا الان از آن مطلع نیست. در حالتی که طلاق واقع می‌‌گردد، آیا زمان تلفظ به آن معتبر است یا زمانی که از آن مطلع شود، زیرا همان‌‌طور که گفتم هشت ماه گذشته و اطلاعی ندارد. اگر از تاریخ تلفظ به آن واقع می‌‌شود، به این معنا است که از عده خارج شده است؛ بازگرداندن او چگونه است؟ لطفا پاسخ دهید.

جواب:

به طلاق قسم یاد نمودی که کاری را انجام ندهی سپس فراموش کردی و آن کار را انجام دادی؛ این خلاصه‌‌ی سؤال است و ذکر نمودی که همسرت از این قضیه مطلع نیست. از شرط قسم یا وقوع طلاق، این نیست که همسر مطلع باشد اما آنچه از حال خود ذکر نمودی که از روی فراموشی خلاف قسم خود انجام دادی چیزی بر تو نیست؛ نه کفاره‌‌ی قسم و نه طلاق همسرت، زیرا الله À  می‌‌فرماید: {رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا}[البقرة: ۲۸۶]: (پروردگارا! اگر فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه نکن) الله À می‌‌فرماید: آن را انجام دادم[۱]. بنابراین می‌‌گوییم: طلاق همسرت واقع نمی‌‌شود و کفاره‌‌ی قسم بر تو واجب نیست، زیرا از روی فراموشی خلاف قسم خود انجام دادی و اگر آنچه بر آن قسم یاد نمودی از اعمال خوب است، تو را توصیه نموده که آن را انجام دهی و کفاره‌‌ی قسم دهی یعنی ده مسکین غذا یا لباس دهی و در صورتی که نیافتی سه روز پی در پی روزه بگیری.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل سوداني مقيم بالمملكة: وقع مني حلف بالطلاق في المملكة وزوجتي في السودان وليس لها علم بحلفي هذا؛ فقد حلفت على شيء بالطلاق ألا أفعله، وقد نسيت وفعلته، فهل زوجتي طالق ؟ علما أن الحَلِف قبل ثمانية أشهر من الآن، وحتى الآن هي لا تعلم بذلك، وفي حالة وقوع الطلاق هل يُعتبر من حين التلفظ به أم من وقت علمها به، فكما أسلفت مضى عليه ثمانية أشهر ولم تعلم إلى الآن، فإذا كان يقع من تاريخ التلفظ به فمعنى هذا أنها خرجت من العدة، فكيف السبيل إلى استرجاعها؟ أفيدوني حفظكم الله.

فأجاب – رحمه الله تعالى-: حلفت بالطلاق على ألا تفعل شيئًا ثم نسيت ففعلته، هذا خلاصة السؤال، إلا أنك ذكرت أن زوجتك لم تعلم بهذا، فالزوجة ليس من شرط صحة اليمين أو وقوع الطلاق أن تعلم به، ولكن ما ذكرته من حالك حيث فعلت ما حلفت عليه ناسيا فإنه لا شيء عليك؛ لا كَفَّارة يمين ولا طلاق زوجة؛ لأن الله تعالى يقول: ﴿رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأنَا﴾ [البقرة: ٢٨٦]، قال الله تعالى: «قد فعلتُ». فعلى هذا نقول: الزوجة باقية معك، ولم تطلق، وليس عليك كَفَّارة يمين؛ لأنك فعلت ما خلفت عليه ناسيا، وإذا كان هذا الذي حلفت عليه من أعمال الخير فإننا ننصحك بأن تفعله وتكفر عن يمينك بإطعام عشرة مساكين أو كسوتهم، فإن لم تجد فصيام ثلاثة أيام متتابعة.

مطالب مرتبط:

(۶۰۸۷) حکم سفر همسر پس از قسم به حرام بودن

شایسته نیست انسان هرگاه می‌‌خواهد خانواده‌‌اش را از چیزی منع کند لفظ تحریم یا لفظ طلاق یا لفظ ظهار یا شبیه آن را به زبان بیاورد. یعنی شخصیتی قوی داشته باشد که نیاز به چنین چیزهایی نباشد....

ادامه مطلب …

(۶۰۵۸) حکم و راه‌حل در مورد قسم پدر برای فرزندان و کفاره آن

به نسبت قسم پدر -الحمدلله- قسم چیزی دارد که آن را کفاره می‌‌کند. اگر می‌‌تواند ده مسکین را غذا یا لباس داده یا برده آزاد کند؛ اگر نیافت -الحمدلله در زمان ما نادر است- سه روز روزه می‌‌گیرد.....

ادامه مطلب …

(۶۱۰۳) آیا در کفاره‌‌ی قسم تعداد ده مسکین شرط است؟

مسکین چه از خویشاوند یا غیر خویشاوند باشد تفاوتی ندارد بلکه اگر ازخویشاوند باشد بهتر است.....

ادامه مطلب …

(۶۰۸۰) حکم قسم خوردن بر پرداخت هزینه و کفاره آن

سؤال کننده و دیگران را نصیحت نموده که به نسبت فعل یا ترک دیگران قسم یاد نکنند، زیرا این قسم باعث در حرج افتادن خود یا کسی که به فعل یا ترک آن‌‌ها قسم یاد می‌‌کنند می‌‌شود....

ادامه مطلب …

(۶۰۵۶) حکم قسم به حرام کردن ازدواج

این مرد در حق خود هنگامی که این سوگند را یاد نموده که ازدواج نکند مگر بعد از ده سال اشتباه کرده است، زیرا آنچه انجام داده بر خلاف امر رسول الله ﷺ است...

ادامه مطلب …

(۶۱۰۴) احکام کفاره‌ی قسم و فدیه‌ی روزه

هرگاه کفاره‌‌ی قسم بر شخص لازم باشد و توانایی غذا دادن و روزه گرفتن را نداشته باشد، کفاره از او ساقط می‌‌شود....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه