سه‌شنبه 15 ربیع‌الثانی 1447
۱۵ مهر ۱۴۰۴
7 اکتبر 2025

(۳۹۸۱) حکم نیت برای روزه‌های تاسوعا و عاشورا در صورت شک در آغاز ماه

(۳۹۸۱) سوال: در مورد نیت متعلق به روزه‌ی تاسوعا و عاشورا چنین است که نمی‌دانم ماه جدید، شروع شده یا ماه قبلی کامل و سی روزه است تا روز نهم، دهم و یازدهم را با نیت مطلق، روزه بگیرم؛ حکم این مسئله چیست؟

جواب:

هرگاه انسان در مورد شروع ماه جدید تردید داشته باشد، ایرادی ندارد که سه روز را روزه بگیرد؛ اما من می‌گویم: نیازی به این نیست زیرا وقتی آغاز ماه با رؤیت هلال به اثبات نرسد، با کامل شدن ماه ذي الحجه و سی روز شدن آن ثابت می‌شود. ماه ذي الحجه نیز باید از نظر شرعی معلوم باشد زیرا مردم در روز نهم در سرزمین عرفه بوده و در روز دهم قربانی می‌کنند. اگر در شب سی‌ام ماه ذي الحجه ماه دیده نشد، سی روز را کامل می‌کنیم و جای تردید باقی نمی‌ماند اما اگر هلال دیده شد، به رؤیت عمل می‌کنیم و باز هم جای تردید باقی نمی‌ماند. احتمال تردید کردن در این مسئله مطلقا وارد نیست زیرا روشن و واضح است. حتی اگر هلال را در شب سی‌ام ذي الحجه ندیدیم سپس در شب بعد، هلال ‌را بزرگ و بالا رؤیت کردیم، نیازی به تردید نیست و شک کردن شایسته نمی‌باشد زیرا ما راه شرعی داریم که رسول الله ﷺ فرمود: «إن غُمَّ عليكم فأكملوا العِدَّةَ ثلاثين»[۱] : (اگر هلال بر شما پوشیده ماند، تعداد ماه را سی روز کامل نمایید). وارد کردن شک و تردید به خود و دیگران، موجب نگرانی می‌شود.


۱-صحیح بخاری: الصوم، باب قول النبي: إذا رأيتم الهلال فصوموا، وإذا رأيتموه فأفطروا، شماره (۱۹۰۷). صحیح مسلم: كتاب الصيام، باب وجوب صوم رمضان لرؤية الهلال والفطر لرؤية الهلال، شماره (۱۰۸۰).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: النية المعلقة في يوم تاسوعاء وعاشوراء؛ بحيث إنني لا أعرف هل دخل الشهر ، أم هو كامل، فأصوم التاسع والعاشر والحادي عشر بنية مطلقة، فما حكم ذلك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا شك الإنسان في دخول الشهر فلا حرج أن يصوم ثلاثة أيام، لكني أقول: لا حاجة لهذا؛ لأنه إذا لم يثبت دخول الشهر برؤية الهلال، فإن دخوله يثبت بإكمال شهر ذي الحجة ثلاثين يوما، وشهر ذي الحجة لا بد أن يكون معلومًا شرعًا؛ لأن الناس سيقفون في اليوم التاسع، ويضحون في اليوم العاشر ، فإذا لم ير الهلال ليلة الثلاثين من ذي الحجة أكملنا ذي الحجة ثلاثين، ولم يبق شك، وإن رُئي عملنا بالرؤية ولم يبق شك، والقول بالشك هنا غير وارد إطلاقاً؛ لأن الأمر واضح، حتى لو فرض أننا لم نره ليلة الثلاثين من ذي الحجة ثم رأينا الهلال كبيرًا ،رفيعًا، فلا حاجة للشك، ولا ينبغي أن نشك؛ لأن لدينا طريقا شرعيّا: إن غم عليكم فأكملوا العدة ثلاثين، وإدخال الشكوك على النفوس مما يوجب القلق.

مطالب مرتبط:

(۳۹۸۵) حكم روزه‌ گرفتن روز هشتم و روز بیست و هفتم از ماه رجب

تخصيص این روزها به روزه گرفتن، بدعت است زیرا رسول الله ﷺ روز هشتم و روز بیست و هفتم از ماه رجب را روزه نمی‌گرفته، به انجام آن دستور نداده و آن را تأیید نکرده است....

ادامه مطلب …

(۳۹۸۹) وضیح حدیثی درباره روزه گرفتن پیش از رمضان

رسول الله ﷺ اجازه داده که هر کس همیشه روزی را روزه می‌گرفته، حتی اگر با یک یا دو روز قبل از رمضان مصادف شود نیز آن را روزه بگیرد....

ادامه مطلب …

(۳۹۸۷) فضیلت روزه گرفتن روز چهاردهم، پانزدهم و شانزدهم از ماه شعبان

احادیثی درباره‌ی فضیلت روزه گرفتن در روز نیمه‌ی شعبان، روایت شده اما ضعيف بوده و قابل استدلال نیست.....

ادامه مطلب …

(۳۹۹۴) آیا جایز است که روزه‌ی قضا و روزه‌ی نفل را با یک نیت بگیریم؟

ایرادی ندارد که زنی روز عرفه را با نیت قضا، روزه بگیرد و ثواب روز عرفه را کسب نماید. همچنین روز عاشورا را با نیت قضا، روزه بگیرد و ثوابش را به دست آورد.....

ادامه مطلب …

(۴۰۰۶) آیا می‌توان شش روز شوال را پیش از اتمام قضای رمضان روزه گرفت؟

اگر قبل از قضای رمضان، نفل شوال را روزه‌ بگیرد، فایده‌ای برایش ندارد....

ادامه مطلب …

(۳۹۷۳) حکم نیت واحد برای روزه‌ی نفل دوشنبه و پنج‌شنبه

روشن است که نیت کردن، سختی و مشقت ندارد؛ کسی که آخر شب برمی‌خیزد و غذایی می‌خورد، قطعا برای روزه گرفتن از خواب بیدار شده و غذا خورده است. اگر شب دوشنبه را برخیزد و چیزی بخورد و بنوشد سپس از خوردن و نوشیدن دست بکشد، این همان روزه است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه