چهارشنبه 29 ذیحجه 1446
۴ تیر ۱۴۰۴
25 ژوئن 2025

(۱۳۵۱) حکم ریش در اسلام چیست؟

(۱۳۵۱) سوال: حکم ریش در اسلام چیست؟ لطفا احادیثی که در این موضوع آمده را بیان کنید. مردم در جامعه‌ به کسی که ریش دارد نگاه‌ عجیب و غریبی دارند و گاهی به ‌خاطر آن مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد. برای این که همانند بسیاری از جوانان که ریش خود را می‌تراشند، مرتکب تراشیدن ریش نشویم، چه کاری باید انجام دهیم؟

جواب:

ریش داشتن در اسلام از روش و منش پیامبران Â است. «كان نبينا ﷺ عظيم اللحية»[۱] : (پیامبرمان ﷺ ریش بزرگی داشت). هارون Ä نیز به موسی Ä گفت: «قال يَا ابْنَ أُمَّ لَا تَأْخُذْ بِلِحْيَتِي وَلَا بِرَأْسِي» [طه: ۹۴] : (‌ای فرزند مادرم! سر و ریشم را مگیر). بنابراین ریش داشتن از روش و منش پیامبران Â است. ریش داشتن همچنین از جمله امور فطری و سرشت انسان است همان طور که از رسول الله ﷺ ثابت است که فرمود: «عَشرٌ مِنَ الفِطرَةِ»[۲] : (ده چیز از فطرت است). در ضمن آن ده چیز، ریش داشتن را هم نام برد. همچنین به بلند کردن ریش[۳] و رها کردن آن[۴] امر نمود. تمام این‌ها دلالت بر حرام بودن تراشیدن ریش می‌دهد؛ زیرا این کار با فطرت، مخالفت دارد و سرکشی از فرمان رسول الله ﷺ است.

این که مردم به شخصی که ریش می‌گذارد و آن را بلند می‌کند با تعجب، تمسخر و تحقیر نگاه می‌کنند، این در حقیقت از همان آزمایش‌ها و امتحان‌هایی است که شخص به‌‌ خاطر دینش به آن دچار می‌شود تا مشخص شود که صبر می‌کند یا طبق میل دیگران و غیر الله À رفتار می‌کند؟! الله B می‌فرماید: {الم* أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ* وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ} [العنکبوت: ۱-۳] : (الف لام میم * آیا مردم گمان می‌کنند که همین که بگویند (ایمان آوردیم) رها می‌شوند و آزموده نمی‌شوند؟ بدون شک اقوام پیش از آنان را نیز آزموده‌ایم؛ تا برای الله آشکار شود کسانی‌ که راست‌گو هستند و کسانی که دروغ‌گویان‌اند).

بر مسلمان واجب است که بر فرمان‌برداری از الله B صبور باشد، بر ترک گناه و معصیت الله ﷺ صبر پیشه سازد و در برابر سختی‌ها و آزارهایی که به خاطر الله B به او می‌رسد شکیبا باشد. نصیحت و توصیه‌ام به این برادر، همین است که صبر پیشه سازد و امید پاداش از الله À داشته باشد. این مشکلات برطرف خواهد شد و فرجام خوش و عاقبت نیک فقط برای تقوا پیشگان است.


[۱] مسند احمد: (۲/۲۵۷، شماره ۹۴۴).

[۲] صحیح مسلم: کتاب الطهارة، باب خصال الفطرة، شماره (۲۶۱).

[۳] صحیح بخاری: کتاب اللباس، باب اعفاء اللحی، شماره (۵۸۹۳). صحیح مسلم: کتاب الطهارة، باب خصال الفطرة، شماره (۲۵۹).

[۴] صحیح مسلم: کتاب الطهارة، باب خصال الفطرة، شماره (۲۶۰).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم اللحية في الإسلام؟ نريد من سيادتكم الأحاديث – أو بعض الأحاديث التي وردت فيها، وماذا نفعل حيث أصبح كل ملتح في المجتمع يُنظر له نظرة غريبة من قِبَل الناس، ويُضطهد أيضًا في بعض الأحيان، وكي لا يقع الإنسان في حَلْقِها، كما يقع كثير من الشباب الذين يطلقونها.

فأجاب رحمه الله تعالى: اللحية في الإسلام من هدي الرسل عليهم الصلاة والسلام، فقد «كان نبينا صلى الله عليه وسلم عظيم اللحية»، وقال هارون لموسى: ﴿ قال يَا ابْنَ أُمَّ لَا تَأْخُذْ بِلِحْيَتِي وَلَا بِرَأْسِي [طه: ٩٤]. فهي من هَذي المرسلين، وهي أيضًا من سنن الفطرة، كما ثبت ذلك عن النبي صلى الله عليه وسلم حيث قال: «عَشْرٌ مِنَ الْفَطْرَةِ». وذكر منها اللحية. وقد أمر النبي صلى الله عليه وسلم بإعفائها، وإرخائها، وهذا يدل على أن حَلقها مُحرَّم؛ لمخالفته الفطرة، وللوقوع في معصية الرسول صلى الله عليه وسلم.

وأما كون معفيها ومُبْقِيها يُنظَر إليه نظرة استغراب واستنكار واستهانة؛ فهذا من البلاء الذي يُبتلى به المرء على دينه هل يصبر عليه، أم يراعي فيه غير الله؟ وقد قال الله تعالى الم* أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ* وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ﴾ [العنكبوت: ١-٣].

والواجب على المسلم أن يصبر على طاعة الله، وعن معصية الله، وعلى ما يناله من الأمور المؤذية في جانب الله -تبارك وتعالى. فنصيحتي للأخ أن يصبر ويحتسب، وسوف تنفرج الأمور، وسوف تكون العاقبة للمتقين.

مطالب مرتبط:

(۱۳۷۶) مویی که از انسان می‌ریزد یا ناخنی که چیده می‌شود را چه باید کرد؟

برخی علما چنین نظر دارند که بهتر است شخص هر مو یا ناخنی که از بدنش جدا می‌کند را دفن کند و به عملکرد صحابه H استدلال کرده‌اند. اگر این کار ممکن بود، خوب است که انجام شود اما اگر آسان نبود، ایرادی ندارد که در هر جایی گذاشته شود....

ادامه مطلب …

(۱۳۵۲) مقدار ریش در شریعت چقدر است؟

ریش، موی گونه‌ها و صورت است. اما هر قسمت از آن اسم خاص خود را دارد. موی قسمت راست و چپ صورت، عارض (گونه) و موی کنار آن، ذَقَن (چانه) نام دارد که همگی این‌ها جزو ریش است....

ادامه مطلب …

(۱۳۵۶) حکم شانه کردن ریش و معطر کردن آن به طور روزانه

زیاده‌روی در زیبا کردن و رسیدگی به مو، درست نیست همان‌طور که بی‌توجهی به آن نیز کار درستی نمی‌باشد...

ادامه مطلب …

(۱۳۷۳) حکم مهلت چهل‌روزه برای گرفتن ناخن

از جمله اشتباهات که خصوصا برخی از زنان مرتکب می‌شوند این است که ناخن‌های خود را بلند می‌گذارند؛ ...

ادامه مطلب …

(۱۳۶۵) حکم کوتاه کردن بخشی از ریش

کسی که از خشم و ناراحتی الله À می‌پرهیزد و تقوا پیشه می‌کند، واجب است که از تراشیدن و کوتاه کردن ریش دوری کند....

ادامه مطلب …

(۱۳۵۷) آیا برای مرد، جایز است که موی سفید سر یا ریش خود را بکند؟

کندن موی سفید از ریش، جزو نَمص به شمار می‌آید؛ زیرا نمص به معنای کندن موی صورت است. کسی‌ که این کار را انجام دهد، مورد لعن قرار گرفته و این کار از گناهان کبیره است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه