سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۰۲۵) حکم قسم خوردن در نفس انسان

(۶۰۲۵) سوال: من سیگار می‌‌کشم و در دل خود گفتم: اگر دوباره سیگار کشیدم زنم بر من حرام شود اما فراموش کردم و سیگار کشیدم و به یاد آوردم که گفتم: همسرم بر من حرام شود؛ در این حالت چه چیزی بر من لازم است؟ لطفا پاسخ دهید. جزاکم الله خیرا.

جواب:

مادامی که این اندازه بر ترک دخانیات اصرار دارید، من از الله À می‌‌خواهم که شما را بر ترک نمودن آن یاری کند و به شما عزمی راستین، ثابت قدمی و صبر عطا کند تا در مورد آنچه می‌‌خواهی موفق شوی. اما سؤال تو به نسبت تحریمی که گفتی، اگر آن را در دل خود بدون به زبان آوردن گفتی، حکم و اثری ندارد ولی اگر آن را با زبانت گفتی و هدفت وادار نمودن خود بر ترک سیگار بوده؛ حکم آن، حکم قسم است. لذا هرگاه از روی عمد سیگار کشیدی  و به یاد تو بود، بر تو کفاره‌‌ی قسم واجب است و اگر از روی فراموشی بود چیزی بر تو نیست. اما دوباره آن را بعد از آن در حالی که به یاد داری تکرار نکن. اگر بعد از آن دوباره به آن سیگار کشیدی در حالی که به یاد داشتی، بر تو کفاره‌‌ی قسم واجب است که عبارتند از: غذا دادن به ده مسکین یا لباس پوشاندن آنها یا آزاد کردن برده، بین این سه چیز اختیار داری و کیفیت غذا دادن به این صورت است که یا به آنها نهار یا شام می‌‌دهی یا اینکه به آنها برنج همراه با گوشت می‌‌دهی که برای هر ده نفر، شش کیلو کافی است. تفاوتی ندارد که به یک خانه باشد یا چند خانه‌‌ی مختلف و اگر فقرایی را نیافتی که به آنها بدهی، سه روز پی در پی روزه می‌‌گیری.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أنا إنسان أشرب الدخان، وقد قلت بقلبي: إذا شربت الدخان مرة ثانية تحرم على زوجتي، ونسيت ثم شربته، وتذكرت أنني قلت: تحرم علي زوجتي فماذا يَلْزَمُني في هذه الحالة؟ أفيدونا جزاكم الله كل خير.

فأجاب -رحمه الله تعالى-: ما دمت على هذا الجانب الكبير من الحرص على ترك الدخان فإني أسأل الله -سبحانه وتعالى- أن يعينك على تركه، وأن يرزقك العزيمة الصادقة والثبات والصبر حتى توفق لما تصبو إليه، وأما سؤالك عن التحريم الذي قلته فإن كنت قلت ذلك بقلبك بدون ذكر بلسانك فلا حكم له، ولا أثر له، وإن كنت قلته بلسانك وأنت تقصد بذلك التوكيد على نفسك بترك الدُّخَان فإن هذا حكمه حكم اليمين، فإن شربت الدخان متعمدا ذاكرًا فعليك كَفَّارة يمين، وإن كنت ناسيا فلا شيء عليك، لكن لا تعد إليه بعد ذلك وأنت ذاكر، فإن عدت إليه بعد ذلك وأنت ذاكر وجبت عليك كفارة اليمين، وهي إطعام عشرة مساكين أو كسوتهم أو تحرير رقبة، فأنت مخير في هذه الثلاثة، وكيفية الإطعام إما أن تغديهم أو تعشيهم وإما أن تدفع إليهم رزا مصحوبا بلحم يكفيهم مقدراه ستة كيلوات للعشرة جميعا، سواء في بيت واحد أو في بيوت متعددة، فإن لم تجد فقراء تدفع إليهم ذلك فإنك تصوم ثلاثة أيام متتابعة.

مطالب مرتبط:

(۶۰۴۲) حکم قسم یاد کردن به امانت چیست؟

شرک اصغر است مگر اینکه کسی که قسم یاد می‌‌کند اعتقاد داشته باشد که آنچه به آن قسم یاد می‌‌کند، مانند الله À در تعظیم، عبادت و ... است؛ در این صورت شرک اکبر است...

ادامه مطلب …

(۶۰۲۶) حکم طلب کردن به وجه الله در غیر از بهشت

اگر این حدیث صحیح باشد، معنای آن این است که زمانی که وجه الله À موصوف به عظمت، شکوه، فضل و بخشش است شایسته نیست با آن جز بزرگ‌‌ترین چیزها درخواست نمود که آن چیز بهشت است. اما چیزهایی که کمتر از آن باشد، شایسته نیست با وجه الله À طلب شود.....

ادامه مطلب …

(۶۰۸۲) حکم قسم به حرام در مسائل عادی و لزوم کفاره

اگر منظور تو قسم بوده پس در حکم قسم است و هرگاه قسم تو اجرا شود چیزی بر تو لازم نیست ولی اگر اجرا نشود بر تو کفاره‌‌ی قسم واجب است....

ادامه مطلب …

(۶۰۴۹) حکم قسم بر اساس تصور اشتباه

هرگاه انسان بر چیزی قسم یاد نمود با این تصور که درست است سپس خلاف آن برایش آشکار گشت، چیزی بر او نیست، چون در قسمش راست گفته است از این جهت که هنگام قسمش تصور دیگری نداشته است....

ادامه مطلب …

(۶۰۸۶) حکم دعا در حالت عصبانیت

حکم آن، حکم قسم است. به این معنا که اگر برگشتی و از او درخواست نمودی بر تو کفاره‌‌ی قسم واجب است....

ادامه مطلب …

(۶۰۷۳) حکم قسم به طلاق در هنگام خشم

شایسته است خود را کنترل نموده، از خشم خود جلوگیری کنی و اعصاب خود را آرام کنی و اگر خواستی قسم یاد کنی، به الله À قسم یاد کن و به طلاق و محرمات قسم یاد نکن، زیرا مخالف امر رسول الله ﷺ است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه