چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۳۴۲) حكم خروج حاجی از منی به بازار در ایام تشریق

(۴۳۴۲) سوال: شیخ بزرگوار آیا شخصی که سه روز در منی ماند بر او واجب نمی‌شود که به بازار برود و اگر رفت آیا حج آن باطل می‌شود یا نه؟

جواب:

حج‌کننده در روز هشتم به منی می‌رود و در صبح روز نهم بیرون می‌آید سپس صبح روز عید برمی‌گردد اما وجود او در روز هشتم در آن‌جا سنت است و واجب نیست و اما وجود او در روز عید و بعد آن است که شب ماندن شب یازدهم و دوازدهم در منی واجب می‌باشد اما شب سیزدهم اگر خواست می‌ماند و اگر نخواست تعجیل می‌کند زیرا اللهÀ می‌فرماید: {وَٱذۡكُرُوا۟ ٱللَّهَ فِیۤ أَیَّامࣲ مَّعۡدُودَ ٰ⁠تࣲۚ فَمَن تَعَجَّلَ فِی یَوۡمَیۡنِ فَلَاۤ إِثۡمَ عَلَیۡهِ وَمَن تَأَخَّرَ فَلَاۤ إِثۡمَ عَلَیۡهِۖ لِمَنِ ٱتَّقَىٰ} [سوره البقرة: ۲۰۳] : (و الله را در روزهای معین و شمرده (که سه روز ایام تشریق: ۱۱و۱۲و۱۳ ماه ذیحجه است) یاد کنید. پس کسی‌که شتاب کند؛ و در دو روز (اعمال را انجام دهد) گناهی بر او نیست. و کسی‌که تأخیر کند (و اعمال را در سه روز انجام دهد) گناهی بر او نیست (این رخصت) برای کسی‌که تقوا پیشه کند، و از الله بترسید): و ایام معدودات، ایام تشریق هستند که همان سه روز بعد از عید است یا تا روز سیزدهم اگر تأخیز کند ولی فقها می‌گویند: واجب، ماندن در شب می‌باشد اما در روز واجب نیست ولی شکی نیست که ماندن در منی در روز عید و ایام تشریق یا دو روز ایام تشریق سنت است و اگر یک شب و روزی تعجیل کرد یعنی در منی یک شب و روزی می‌ماند اگر که بر او مشقتی وجود دارد زیرا حج نوعی از جهاد است و معلوم است که در آن مشقت وجود دارد و بر همین مبنا اگر کسی از منی به خاطر خرید چیزی در این ایام به مکه رود اشکالی ندارد چون که خرید خود را می‌کند و برمی‌گردد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: فضيلة الشيخ هل الشخص إذا جلس في مِنّى ثلاثة أيام لا يجب عليه الخروج إلى السوق، فإن خرج هل تكون حَجَّتُه باطلة أم لا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الحاج يخرج إلى منى في اليوم الثامن، ويغادرها في صباح اليوم التاسع، ثم يعود إليها في صباح يوم العيد، فأما وجوده فيها في اليوم الثامن فهو سنة، وليس بواجب، وأما وجوده فيها يوم العيد وما بعده، فإن الواجب عليه أن يبيت ليلة الحادي عشر وليلة الثاني عشر في منى، وأما ليلة الثالث عشر فإن شاء بات وإن شاء ،تعجل، لقول الله تعالى: ﴿ وَاذْكُرُوا اللَّهَ فِي أَيَّامٍ مَعْدُودَاتٍ فَمَن تَعَجَلَ فِي يَوْمَيْنِ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ وَمَن تَأَخَّرَ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ لِمَنِ اتَّقَى ﴾ [البقرة: ۲۰۳]، والأيام المعدودات هي أيام التشريق، وهي ثلاثة أيام بعد العيد، فالحاج يبقى في مِنّى من يوم العيد إلى اليوم الثاني عشر إن تعجل، أو إلى اليوم الثالث عشر إن تأخر ، لكن الفقهاء -رحمهم الله – يقولون: إن الواجب هو البقاء في الليل، وأما في النهار فليس بواجب، لكن لا شك أنه من السُّنَّةِ أن يبقى الإنسان في منى يوم العيد، وأيام التشريق كلها أو يومين منها، إن تعجل ليلا ونهارا، يعني أن يبقى في مِنّى ليلا ونهارًا، وإن كان عليه شيء من المشقة، لأن الْحَجَّ نوع من الجهاد لا بُدَّ فيه من مشقة، وبناءً على ذلك لو أن أحدا نزل من مِنّى إلى مكة لشراء شيء في هذه الأيام، فإنه لا حرج عليه ولا بأس، لأنه سوف يشتري ويرجع.

مطالب مرتبط:

(۴۲۹۰) توقف نادرست در عرفه و تأثیر آن بر صحت حج

اگر حجاج از روی خطا و اشتباه در روز هشتم و نهم در عرفه بمانند کفایتشان می‌کند زیرا اللهÀ کسی را بیش‌تر از توانش تکلیف نمی‌کند...

ادامه مطلب …

(۴۳۷۰) حکم طواف وداع برای مقیم مکه هنگام سفر

هنگامی که برای حج یا عمره آمده است طواف کرده و خارج نیز نمی‌گردد مگر با طواف اما اگر برای غیر عمره و حج به مکه آمده است بلکه برای کار یا ملاقات خویشاوندان یا مانند آن به مکه آمده است پس در این صورت طواف وداع لازم نمی‌باشد ....

ادامه مطلب …

(۴۳۲۷) آیا سعی قبل از طواف صحیح است؟

اگر این در حج رخ داده است، صحیح است و اشکالی ندارد همانطور که اگر در روز عید طواف افاضه کرده و و قبل از این که طواف کند سعی را به جا آورده است لذا اشکالی در آن نیست ...

ادامه مطلب …

(۴۳۳۰) آیا با انجام طواف افاضه ما را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد؟

بله او را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد...

ادامه مطلب …

(۴۳۸۶) حکم کسی که ارکانی از رکن‌های حج را انجام ندهد چیست؟

هنگامی که یکی از ارکان را به جا نیاورد، از روی حصر باشد یا از روی غیر حصر باشد و معنی حصر: مانعی برای انسان پیش آید  که نتواند حجش را تمام کند....

ادامه مطلب …

(۴۲۹۳) آیا صعود به کوه رحمت در عرفه واجب است؟

بالا رفتن از کوه عرفات از امور مشروع نیست بلکه اگر کسی آن را برای عبادت انجام دهد بدعت است و برای انسان جایز نیست که به آن اعتقاد داشته باشد و آن را از روی عبادت انجام ندهد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه