(۴۳۳۰) آیا با انجام طواف افاضه ما را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد؟

(۴۳۳۰) سوال: آیا با انجام طواف افاضه ما را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد؟

جواب:

بله او را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد اگر که آن را در آخر قرار داده باشد اما در این حالت نمی‌گوییم طواف قدوم زیرا طواف قدوم با انجام مناسک حج ساقط شده است و دلیل سقوط طواف قدوم و اکتفا به طواف افاضه حدیث عروه بن المُضَرِّسJ می‌باشد هنگامی که در نماز صبح در مزدلفه نزد رسول اللهﷺ آمد و او را باخبر ساخت از طیيء[۱] آمده است و کوهی را ترک نکرد مگر این که نزد آن وقف کرده است و رسول اللهﷺ به او گفت: «من شهد صلاتنا هذه، ووقف معنا حتى نطلُع، و قد وقف قبل ذلك بعرفة ليلاً أو نهراً، تمَّ حَجُّه، وقضى تَفَثَه»[۲] : (هر کس نماز فجر را با ما بخواند و تا طلوع خورشید با ما در مزدلفه بماند در حالی که قبل از آن شب یا روز در عرفه ایستاده باشد حج وی کامل گشته و مناسک خویش را ادا کرده است): و رسول اللهﷺ طواف قدوم و شب ماندن در منی در روز نهم را ذکر نکرد.

اما طواف افاضه بعضی از علما گفته‌اند: اگر در آخر سفر می‌باشد و هنگامی که می‌خواهد سفر کند طواف کند او را از طواف وداع مستغنی می‌سازد و در این اینجا اشکالی باقی می‌ماند که آیا سعی را برای حج، بعد از طواف افاضه‌ای که آن در هنگام سفر قرار داده است، می‌شود؟ یا می‌گوییم اول سعی می‌کند سپس طواف می‌کند؟ می‌گوییم: کلش جایز است اکر چه اول سعی کند سپس طواف کند زیرا رسول اللهﷺ به کسی که در منی بود و گفته بود: من سعی را قبل از این که طواف کنم به جا آورده‌ام، فرمود: «لا حرج»[۳] : (اشکالی ندارد): و اگر اول طواف کرد سپس سعی را به حا آورد نیز اشکالی ندارد زیرا این سعی تابع طواف است و این جدایی بین سفر و طواف اشکالی ندارد.

[۱] اسم کوهی است در شرق مدینه.

[۲] تخریج آن گذشت.

[۳] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل طَوَافُ الْإِفَاضَةِ يُغْنِي عَن طَوَافِ الْقُدُومِ والوداع؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: نعم يُغْنِي عن طَوافِ الْقُدُومِ والوداع إذا جعله آخر شيء، لكن في هذه الحال لا نقول طَوَافَ القُدُومِ، لأن طَوَافَ الْقُدُومِ سقط بفعل مناسك الحج، ودليل سقوط طَوافِ الْقُدُومِ والاكتفاء بطواف الْإِفَاضَةِ حديث عُرْوَةَ بن الْمُضَرِّس رضي الله عنه حين وافى رسول الله – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- في صلاة الفجر في مُزْدَلِفَةً وأخبره أنه قدم من طئ، وأنه ما ترك جبلا إلا وقف عنده، فقال له النبي صلى الله عليه وسلم: «مَنْ شَهِدَ صَلَاتَنَا هذه، ووقف معنا حتى نَدْفَعَ، وقد وقف قبل ذلك بِعَرَفَةَ ليلًا أو نهارًا، فقد تَمَّ حَجَّهُ، وقضى تَفَثَهُ»، ولم يذكر النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم – طَوَافَ القُدُومِ، ولا الْمَبِيتَ فِي مِنِّى ليلة التاسع.

وأما طَوَافُ الْإِفَاضَةِ فقد قال العلماء: إذا أَخَرَهُ عند السفر، وطاف عند السفر أجزأه عن طَوافِ الْوَدَاعِ، وهنا يبقى إشكال هل يَسْعَى لِلْحَجِّ بعد طَوَافِ الْإِفَاضَةِ الذي جعله عند السفر؟ أو نقول يَسْعَى أولا ثم يطوف ثانيا؟ نقول: إن هذا كله جائز إن سعى أولا ثم طاف فقد قال النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- لمن قال له في مِنّى: سَعَيْتُ قبل أن أطوف فقال له: «لَا حَرَجَ»، وإن طاف أولا، ثم سعى ثانيًا فلا حَرَجَ أيضًا، لأن هذا السَّعي تابع للطواف، فلا يضر الفصل بين الطوافِ والسفر.