سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۳۰۰) حکم رمی جمرات قبل از فجر در ایام حج به‌علت ازدحام

(۴۳۰۰) سوال: در سال گذشته همراه همسر و مادر همسرم حج افراد را به جا آوردم و بعد از وقوف در عرفات و در هنگام غروب خورشید به مزدلفه رفتیم و در آنجا به خاطر این که زنان همراهم بود و بسیار شلوغ بود و من نیز نمی‌توانم با شلوغی مواجهه شوم تا نصف شب ماندیم سپس برای رمی جمره‌ی عقبه قبل از فجر روز دهم از آنجا رفتیم و همچنین رمی جمرات ایام تشریق را هر روز در نصف شب به جا آوردیم و بقیه‌ی نسک حج تقریبا در وقت خودش به جا آوردیم، آیا چیزی بر گردن ما در آن بر ما هست؟ و حج ما صحیح است؟

جواب:

ایشان واضح نساختند که ایام تشریق رمی را نصف شب، شب گذشته یا شب بعد به جا آوردند و اگر در نصف شب بعد به جا آورنده‌اند این صحیح نیست و آن‌چه که فقها ذکر می‌کنند بر آن می‌باشد یعنی فدیه را در مکه ذبح کرده و به فقرا صدقه دهند اما اگر در نصف شب گذشته بوده مثل این که رمی جمرات شب دوازدهم برای روز یازدهم به جا آورده‌اند مشکلی ندارد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: في عام مضى أديت فَرِيضَةَ الْحَجِّ، ومعي زوجتي ووالدة زوجتي، وكان حَجَّنا إفرادًا، وبعد الوقفة بعرفات، وعند غروب الشمس توجهنا إلى مزدلفة، وبتنا بها إلى منتصف الليل، ونظرًا لوجود نساء معي، وكذلك شدة الزحام، وأنا لا أستطيع مواجهة شدة الزحام، قمنا برمي جَرَةِ الْعَقَبَةِ قبل فجر يوم العاشر، وكذلك رمينا جمرات أيام التشريق بعد منتصف الليل من كل يوم، وباقي نُسُكِ الْحَجّ أديناها في أوقاتها تقريبًا، فهل علينا شيء في ذلك؟ وهل حجنا صحیح؟

فأجاب رحمه الله تعالى: لم يُبيّن في أيام التشريق أنه رمى بعد منتصف الليل لليوم السابق أو لليوم المقبل، فإن كان لليوم المقبل فالأمر غير صحيح، وعليه على ما ذكره الفقهاء -رحمهم الله – أن يذبح فدية في مكة، يتصدق بها على الفقراء، وأما إذا كان لليوم الماضي مثل أن يرمي الْجَمَرَاتِ ليلة اثني عشرة ليوم أحد عشر، فلا بأس.

مطالب مرتبط:

(۴۳۷۲) آیا خرید پس از طواف وداع فدیه دارد؟

اهل علم می‌گویند: اشکالی ندارد که انسان هنگامی که طواف وداع نمود چیزهایی که در مسیر نیاز دارد مثل هدایا و وسایل کمک‌کنندن‌ی سفر را خریداری کند اما نمی‌تواند برای تجارت کردن خرید کند و اگر این کار را کرد باید دوباره طواف وداع انجام دهد....

ادامه مطلب …

(۴۲۹۱) در روز وقوف در عرفه چه فعلی مشروع است؟

بهتر این است که با چیزی دعا کند که معنای آن را بداند و آنچه برخی مردم انجام می‌دهند که کتابی که در آن ادعیه وجود دارد و معنای آن را نیز نمی‌دانند حمل می‌کنند و در این فائده‌ی خیلی کمی است ولی شایسته است که قرائت یا دعایی را انجام دهد که معنای آن را بداند تا این که بفهمد چه از پروردگارش می‌خواهد.....

ادامه مطلب …

(۴۳۳۰) آیا با انجام طواف افاضه ما را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد؟

بله او را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد...

ادامه مطلب …

(۴۳۹۰) حکم دعا برای خود در حین عمره‌ای که به نیابت انجام می‌شود

بله جایز است که برای خودت و پدرت و هر کس از مسلمانان که خواستی در این عمره دعا کنی...

ادامه مطلب …

(۴۳۰۳) آیا رمی در هوا بدون برخورد به جمره معتبر است؟

اگر رمی را بر وجه صحیح آن اعاده نکردید باید فدیه‌ای را  در مکه ذبح کنید و بر فقرا آنجا توزیع کیند و اهل علم برای کسی که واجبی را ترک کند این‌گونه گفتند و رمی از واجبات حج است....

ادامه مطلب …

(۴۳۱۷) حکم ذبح قربانی قبل از روز عید در حج

برای انسان جایز نیست که قربانی‌اش را قبل روز عید ذبح کند لذا روز عید برای ذبح آماده شده و همچنین سه روز بعد آن و اگر ذبح قبل از روز عید جایز بود رسول اللهﷺ انجام می‌داد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه