(۴۱۶۴) سوال: بهترین به نسبت کسی که میخواهد برای اولین مرتبه حج را ادا کند با تفصیل کدام است؟ بارک الله فیکم.
جواب:
بهترین نسک برای حاجی این است که ابتدا برای عمره از میقات نیت احرام نیت احرام کند سپس هرگاه به مکه رسید طواف نموده، سعی کند و سرش را کوتاه کند سپس لباسش را بپوشد و کامل از احرام خارج شود سپس در روز هشتم ذی الحجه برای حج نیت احرام کند و به سوی منی رفته و شب نهم در آن جا بماند هرگاه روز نهم فرا رسید به عرفه رفته و تا غروب خورشید در آن جا بماند سپس از آن جا به مزدلفه برود و شب را در آن جا بماند سپس از آن جا قبل از طلوع خورشید هنگامی که بسیار روشن میشود برای رمی جمرات رفته و جمرهی عقبه را رمی نموده سپس قربانی خود را ذبح میکند سپس موهایش را میتراشد سپس به مکه میرود و طواف و سعی میکند سپس به منی برگشته و شب یازدهم و دوازدهم را در آن جا میماند و در این دو روز بعد از زوال رمی جمرات میکند از جمرهی اول شروع میکند سپس جمرهی وسط و سپس جمرهی عقبه سپس اگر خواست عجله کند خارج میشود و اگر خواست تا روز سیزدهم میماند و اگر خواست به کشورش برگردد تا زمانی که طواف وداع را انجام نداده خارج نمیشود این بهترین نسک است و نزد اهل علم تمتع نامیده میشود زیرا شخص بین عمره و حج از آن چه بر مُحرم حرام است بهرهمند بوده است زیرا از احرام خارج شده و از آن چه الله À برای او حلال نموده بهرهمند شده است.
برای حاجی چه حج او واجب و چه سنت باشد شایسته است همانطور که ذکر نمودیم یعنی برای حج تمتع احرام ببندد زیرا پیامبر ﷺ به کسانی از اصحابش که هدی (قربانی) را به همراه نداشتند دستور داد و فرمود: «افعلوا ما أمرتكم به»[۱]: (آن چه را به شما امر نمودم انجام دهید).
سؤال: شیخ بزرگوار! انواع دیگر نسک کدام هستند؟
جواب: نوع دیگر از نسک، قران است و به این صورت است که: انسان برای حج و عمره با هم از میقات نیت احرام کند هنگامی که به مکه رسید طواف قدوم را انجام دهد سپس برای حج سعی کند و بر احرام خود باقی بماند و خارج نشود در روز هشتم به سوی منی رفته و همانطور که در ابتدا ذکر نمودیم انجام دهد اما برای طواف افاضه که در روز عید است نیت حج و عمره را با هم بکند همانطور که برای سعی که بعد از طواف قدوم انجام میدهد برای حج و عمره با هم نیت میکند به دلیل فرمودهی رسول الله ﷺ به عایشه J: «طوافك بالبيت، و بالصفا و المروة يسعك لعمرتك و حجك»[۲]: (طواف و سعی تو برای عمره و حج کفایت میکند).
نوع سوم از انواع نسک افراد است و آن به این صورت است که: به تنهایی برای حج از میقات نیت احرام کند و بر احرام خود باقی بماند و صفت اعمال حج افراد مثل قران است اما افراد فقط یک نسک را انجام میدهد و برای قران دو نسک عمره و حج حاصل میشود به همین دلیل برای کسی که حج قران انجام میدهد هدی (قربانی) واجب است و بر کسی که افراد انجام میدهد واجب نیست زیرا برای کسی که قران انجام میدهد دو نسک عمره و حج حاصل میشود لذا برای او قربانی لازم است بر خلاف افراد که فقط نسک حج برای او حاصل میشود لذا قربانی بر او واجب نیست.
[۱] بخاري: كتاب الحج، باب التمتع و الإقران و الإفراد بالحج، شمارهى (۱۵۶۸)، و مسلم: كتاب الحج، باب بيان وجوه الإحرام، شمارهى (۱۲۱۶).
[۲] تخریج آن گذشت.