(۴۱۲۸) سوال: به دیدار خانواده به جده رفتم لذا قصد نمودم که عمره را ادا کنم و از جده احرام بستم اما برخی از مردم به من گفتند: از غیر میقات احرام بستی لذا بر تو فدیه واجب است؛ حکم این کار چیست و میقاتها کدام هستند؟
جواب:
اگر از سودان به جده به قصد زیارت خانواده آمدی و هنگامی که به سودان رسیدی نیت جدیدی برای عمره نمودی یعنی به ذهنت نرسید که عمره را ادا کنی مگر بعد از این که به جده رسیدی احرام تو از جده صحیح است و اشکالی ندارد زیرا پیامبر ﷺ میقاتها را مشخص نمودند و فرمودند: «ومن كان دون ذلك فمن حيث أنشأ»: (کسی که غیر از اینها باشد از هر جایی که نیت نمود)[۱].
اگر از سودان به جده به قصد عمره آمدی اما از جده فقط میخواهی عبور کنی بر تو واجب است از میقات احرام ببندی اما در برخی از مناطق سودان هنگامی که در جهت حجاز قرار میگیرند در موازات میقات قرار نمیگیرند مگر بعد از این که در جده پیاده شوند بدین معنا که به جده قبل از رویارویی با میقات میرسند مانند کسانی که اهل سواکن هستند این افراد همانطور که اهل علم میگویند از جده احرام میبندند اما کسانی که از جنوب یا شمال سودان میآیند از میقات قبل از این که به جده برسند عبور میکنند لذا بر آنها لازم است از میقاتی که عبور کردند مادامی که قصد عمره دارند احرام را بپوشند.
میقاتهایی که سؤال کننده درخواست نمود آن را بیان کنیم پنج مکان هستند:
اول: ذوالحلیفه: میقات اهل مدینه و کسانی که قصد حج و عمره دارند و از آن عبور میکنند و امروزه ابیارعلی نامیده میشود.
دوم: رابغ: میقات اهل شام و این میقات ابتدا جحفه بود اما این شهر خراب شد لذا مردم به جای آن از رابغ احرام میبندد.
سوم: یلملم: میقات اهل یمن و کسانی که غیر از آنها قصد حج و عمره را دارند و از آن جا عبور میکنند و الان سعدیه نامیده میشود.
چهارم: قرن المنازل: میقات اهل نجد و کسانی که غیر از آنها قصد حج و عمره را دارند و از آن جا عبور میکنند.
پنجم: ذات عرق و امروزه ضریبه نامیده میشود: میقات اهل عرق و کسانی که غیر از آنها از آن جا عبور میکنند.
این میقاتهای پنجگانه است که برای کسی که از اینها عبور میکند و قصد حج و عمره را دارد جایز نیست عبور کند مگر این که به نسکی که قصد آن را دارد احرام ببندد اگر بدون احرام از آنها عبور کرد و بعد از آن احرام بست اهل علم میگویند: فدیه بر او واجب است یعنی گوسفندی که آن را در مکه ذبح میکند و میان فقرای اهل مکه تقسیم میکند.
[۱] بخاري: كتاب الحج، باب مهل أهل مكة للحج و العمرة، شمارهى (۱۵۲۴)، و مسلم: كتاب الحج، باب مواقيت الحج و العمرة، شمارهى (۱۱۸۱).