چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۹۷۴) حکم نیت در روزه‌های نفل معین

(۳۹۷۴) سوال: آیا نیت برای روزه‌ی نفل معيّن، مانند روزه‌ی شش روز از شوال، روز عرفه و عاشورا واجب است یا جایز است که در طول روز، نیت کند؟

جواب:

نفل، دو نوع است:

۱- نفل مطلق: جایز است که آن ‌را در وسط روز هم نیت کند به شرطی که پیش از نیت، کاری انجام که روزه را باطل کند انجام نداده باشد؛ مثال: مردی برای نماز صبح بیدار شده است و پیش از خوردن صبحانه، دوست دارد که آن‌ روز را روزه بگیرد لذا نیت روزه می‌کند؛ روزه‌ی وی صحيح و پذیرفته است و از وقتی نیت کرده، نه از هنگام طلوع فجر، پاداش می‌گیرد زیرا رسول الله ﷺ فرمود: «إنما الأعمال بالنيات وإنما لكل امرئ ما نوى»[۱] : (اعمال به نیت‌ها بستگی دارد و هر کس فقط آن چیزی را دارد که نیت کرده باشد). این فرد نیز از هنگام فجر نیت نکرده بلکه در طول روز، نیت نموده است.

۲- نفل مقيد: این نفل برای یک روز مشخص است. برای این روزه باید قبل از فجر، نیت کند تا این که یک روز کامل را روزه گرفته باشد؛ مانند: روز عرفه؛ مثال: شخصی روز عرفه بیدار می‌شود. وی نیت نداشته که روزه بگیرد اما در وسط روز، روزه می‌گیرد در حالی که قبل از نیت، چیزی نخورده و ننوشیده است و هیچ چیزی که روزه را باطل ‌کند نیز انجام نداده است. به او می‌گوییم: روزه‌ات را بگیر و مانعی ندارد اما پاداش کسی که روز عرفه را روزه بگیرد را نداری چون تو این روز را روزه نگرفته‌ای بلکه فقط بخشی از روز عرفه را روزه گرفته‌ای لذا اجر و پاداش کسی که ‌روز عرفه را روزه بگیرد را نداری.


۱-تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل تجب النية في صوم التطوع المعين؛ كصيام الست من شوال، وعرفة وعاشوراء، أم تجوز النية من النهار؟

فأجاب رحمه الله تعالى:

النفل نوعان:

1 – نفل مطلق: ويجوز للإنسان أن ينويه في أثناء النهار إذا لم يفعل ما يفطر قبل ذلك، ومثاله: رجل قام لصلاة الفجر، وقبل أن يفطر فطور الصباح أحب أن يصوم ذلك اليوم فنوى فصيامه صحيح مجزئ، ويثاب على الصوم من نيته، لا من طلوع الفجر، لقول النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم: إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى »). وهذا لم ينو من الفجر، بل نوى من أثناء النهار.

۲ – ونفل مقيد: وهو نفل مقيد بيوم، فهذا لا بد أن ينويه من قبل الفجر؛ ليكون قد صام يوما كاملا، كيوم عرفة مثلا، ومثاله: شخص قام يوم عرفة، وليس من نيته أن يصوم، لكنه في أثناء النهار صام، وهو لم يأكل ولم يشرب من قبل، ولم يأتِ مفطرًا، فنقول : الصيام صم ليس فيه مانع، لكنك لا تُثاب ثواب من صام يوم عرفة، فإنك لم تصم يوم عرفة، صمت بعض يوم عرفة، فلا يحصل لك ثواب من صام يوم عرفة.

مطالب مرتبط:

(۳۹۸۲) حکم روزه‌ گرفتن اولین پنج‌شنبه از ماه رجب

وزه گرفتنِ اولین پنج‌شنبه از ماه رجب، هیچ اصل و اساسی ندارد و خاص قرار دادن این روز به روزه گرفتن، بدعت است.....

ادامه مطلب …

(۴۰۱۶) آیا روزه گرفتن روزه‌ جمعه به تنهایی برای قضای روزه‌ی واجب، جایز است؟

رسول الله ﷺ از روزه‌ گرفتن روز جمعه به تنهایی نهى نموده است....

ادامه مطلب …

(۴۰۰۵) حکم تقدیم روزه نفل شوال بر قضای رمضان

خیر، چنین روزه‌ای سودی برایش ندارد و پاداش کسی‌ که روزه‌ی سنت گرفته را به دست نمی‌آورد....

ادامه مطلب …

(۳۹۹۵) حکم روزه‌ی شش روز از شوال، قبل از به پایان رساندن روزه‌ی قضای رمضان

اجر و پاداش روزه‌ی شش روز از شوال فقط زمانی حاصل می‌شود که شخص، روزه‌ی ماه رمضان را کامل کرده باشد؛ لذا کسی که قضای رمضان بر عهده‌ داشته باشد، شش روز از شوال را فقط زمانی روزه می‌گیرد که قضای رمضان را به پایان رسانده باشد....

ادامه مطلب …

(۴۰۱۵) حكم روزه‌ گرفتن نفل در روز جمعه چیست؟

وزه‌ گرفتن در روز جمعه در صورتی که شخص، پنج‌شنبه یا شنبه را نیز روزه بگیرد، ایرادی ندارد...

ادامه مطلب …

(۳۹۷۹) حکم قضا کردن روزه‌ی تاسوعا

قضای آن ‌را انجام نده زیرا این، یک روز معين و مخصوص است که اگر وقتش بگذرد، سنت بودنش به پایان می‌رسد.....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه