دوشنبه 21 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
13 اکتبر 2025

(۳۳۶۳) حکم خاکبرداری از زمین دارای قبور قدیمی

(۳۳۶۳) سوال: ما در مجال پیمانکاری معماری کار می‌کنیم و هنگام شروع کارمان در خاکبرداری پی یکی از ساختمان‌ها، هنگامی که آن را کندیم آثاری از قبرهای خیلی قدیمی یافتیم و زمانی که به صاحب عمارت در این مورد خبر دادیم گفت به کارتان ادامه دهید و استخوان‌هایی را که یافتید در دره‌ای پرت کنید و ما این کار را انجام دادیم، آیا بر ما و بر آن شخص گناهی در این مورد هست؟ و چه چیزی بر ما و بر آن شخص انجام دادن آن الان واجب است؟

جواب:

این قبرها قبرهای مسلمانان است و کار شما حرام است و جایز نیست که این کار را انجام دهید و در این حالت بر شما واجب است که به والیان امر مراجعه نمایید یعنی اگر کسی در مکانی قصد ساختن خانه یا مثل آن را داشت و خاکبرداری نمود و آثار قبرهایی را دید بر او واجب است که از کارش دست بردارد و در این مورد به والیان امر  برای پیگیری این قبرها و سالم ماندن اهل آن، مراجعه نماید.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائلان: نحن نعمل في مجال المقاولات المعمارية، وعند بداية عملنا في حفر أساس لإحدى العمائر، وعندما حفرنا وجدنا آثار مقابر قديمة جدا، وعندما أخبرنا صاحب العمارة في ذلك قال: احفروا وارموا بالعظام التي وجدتموها في الشعب. وقد نَفَّذنا ما أمرنا به، فهل علينا وعليه الإثم في ذلك؟ وماذا يجب علينا وعليه فعله الآن؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: إذا كانت هذه المقابر مقابر مسلمين فإن عملكم هذا مُحرَّم، ولا يجوز لكم أن تفعلوا ذلك، وفي مثل هذه الحال الواجب مراجعة ولاة الأمور، يعني: إذا حَفَرَ أحدٌ في مكان يريد أن يُؤَسِّسَ فيه بيتا أو نحوه ووجد آثار مقابر، فإنه يجب عليه أن يكف عن العمل، وأن يَرْجِعَ في ذلك إلى ولاة الأمر من أجل التحقق من هذه المقابر وعصمة أهلها.

مطالب مرتبط:

(۳۳۳۵) حکم قرائت قرآن بر میت، قبل و بعد از دفن

قرائت بر میت بدعتی است که طبق آنچه می‌دانیم اصلی از سنت و عمل خلفای راشدین رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم ندارد و بعد از مرگ میت فقط برایش دعا می‌شود....

ادامه مطلب …

(۳۳۵۲) حکم دعا کردن دسته‌جمعی پس از دفن میت

این کار از جمله بدعت‌ها است زیرا رسول الله ﷺ به این کار دستور نداده و خودش نیز انجام نداده است و چنین نبوده که وی دعا کند و دیگران آمین بگویند و چنین دستوری نیز نداده است....

ادامه مطلب …

(۳۳۴۰) آیا شتاب کردن در دفن میت، سنت است؟

بله، شتاب کردن در دفن میت و آماده کردن وی مانند غسل زدن، کفن کردن و نماز بر وی از سنت است...

ادامه مطلب …

(۳۳۶۱) آیا دفن میت داخل مسجد جایز است؟

دفن میت در مسجد جایز نیست؛ زیرا مسجد قبرستان نیست و ترس این می‌رود که با توجه به قبری که در محل عبادت مسلمانان دفن شده است فتنه ایجاد شود...

ادامه مطلب …

(۳۳۴۳) قرین چیست؟

قرین همان شیطان است که به اجازه‌ی الله بر انسان مسلط شده که او را به بدی‌ها دستور داده و از خوبی‌ها باز می‌دارد...

ادامه مطلب …

(۳۳۴۸) آیا موعظه کردن بعد از دفن میت جایز است؟

سخن خوبی است اما تا زمانی که در این مسئله از پیامبر ﷺ و اصحابش پیشوایی نداریم در حالی که آنان حریص‌ترینِ مردم بر نصیحت و خیرخواهی بودند و وقت‌هایی که نصیحت در آن سود و تأثیر بیش‌تری دارد را دنبال می‌کردند شایسته نیست ما برای چنین کاری پیش‌گام شویم...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه