(۳۰۳۷) سوال: حکم کسی که سه نماز جمعه را پی در پی ترک کند چیست؟

جواب:

از پیامبر ﷺ ثابت است که می‌‌فرماید: «من ترك ثلاث جمع تهاونا طبع الله على قلبه»[۱](کسی که سه جمعه را از روی سستی ترک کند الله بر قلب او مهر می‌‌زند) و می‌‌فرماید: «لينتهين أقوام عن ودعهم الجمعات_ أي: عن تركهم الجمعات_ أو ليختمن الله على قلوبهم، فليكونن من الغافلين»[۲](گروهی از ترک کردن نماز جمعه دست می‌‌کشند یا اینکه الله بر قلب آن‌‌ها مهر می‌‌زند و از زمره‌‌ی غافلین می‌‌شوند) لذا واجب است از سستی نمودن در نماز جمعه پرهیز شود و هرگاه انسان صدای اذان را شنید به سمت نماز جمعه برود و خرید و فروش را رها کند و هر آن چه او را مشغول می‌‌سازد به دلیل فرموده‌‌ی الله À: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَاةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ}[جمعه: ۹](ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که در روز جمعه برای نماز اذان گفته شد به سوی (نماز و) ذکر الله بشتابید و خرید و فروش را رها کنید اگر بدانید این برای شما بهتر است) اهل علم می‌‌گویند: اگر بعد از اذان دوم جمعه که در پیش روی خطیب است خرید و فروش کرد، خرید و فروش او درست نیست زیرا از آن نهی شده است و پیامبر ﷺ می‌‌فرماید: «من عمل عملا لیس علیه أمرنا فهو رد»[۳](کسی که عملی را انجام دهد که دین ما بر آن نیست عملش مردود است) یعنی: مردود است و از لحاظ شرعی اعتباری ندارد.

[۱] أخرجه أحمد (۳/۴۲۴)، و أبو داود: کتاب الصلاة، باب التشدید فی ترک الجمعة، شماره­ی (۱۰۵۲)، و الترمذی: کتاب الجمعة، باب ما جاء فی ترک الجمعة بلا عذر، شماره­ی (۵۰۰)، و النسائی: کتاب الجمعة، باب التشدید فی التخلف عن الجمعة، شماره­ی (۱۳۶۹)، ابن ماجة: کتاب إقامة الصلاة و السنة فیها، باب فیمن ترک الجمعة من غیر عذر، شماره­ی (۱۱۲۶).

[۲] أخرجه مسلم: کتاب الجمعة، باب التغلیظ فی ترک الجمعة، شماره­ی (۸۶۵).

[۳] تخریج آن گذشت.