چهارشنبه 16 ربیع‌الثانی 1447
۱۶ مهر ۱۴۰۴
8 اکتبر 2025

(۲۷۵۰) حکم صحت نماز جماعت یا فرادی در مدرسه با وجود مسجد نزدیک

(۲۷۵۰) سوال: هشت نفر هستیم که در مدرسه‌‌ای با مسجد حدود نصف کیلومتر فاصله دارد، ساکن هستیم و نماز خود را در مدرسه یا یه صورت جماعتی و یا فردی می‌‌خوانیم و برای خواندن آن به مسد روستا نمی‌‌رویم همچنین می‌‌دانیم که خواندن نماز مادامی که مسجد نزدیک است، جز در مسجد جایز نیست و در برنامه‌‌ی نور علی الدرب شنیدیم که خواندن نماز مادامی که صدای اذان شنیده می‌‌شود، جز در مسجد جایز نیست؛ آیا نمازهای گذشته‌‌ی ما صحیح است یا اینکه بر ما قضا لازم است؟

جواب:

نمازهای گذشته‌‌ی شما که آن را در مدرسه می‌‌خواندید در حالی که مسجد به شما نزدیک است، درست است:

اول: چون نمی‌‌دانستید نماز در مسجد واجب است.

دوم: زیرا نماز را به صورت جماعت خواندید و بسیاری از اهل غلم گفته‌‌اند: نماز جماعت واجب است، حال چه در مسجد یا اینکه در غیر از مسجد باشد، هرچند که راجح این است که باید در مساجد باشد.

سوم: قول راجح این است که نماز فردی قبول است هر چند که می‌‌تواند به صورت جماعت بخواند؛ به این معنا که از گردن او ساقط شده و قضا بر وی لازم نیست ولی با ترک نمودن آن گناه‌‌کار است.

و دلیل صحیح بودن آن حدیث ابن عمر و ابوهریره Æ  در مورد فضیلت نماز جماعت به نسبت نماز فردی است. [۱]زیرا فضیلت نماز جماعت بر نماز فردی دلالت می‌‌دهد بر اینکه نماز فردی در آن پاداش وجود دارد و ممکن نیست که در آن پاداش باشد ولی صحیح نباشد؛ اما صحیح است همراه با گناه برای کسی که می‌‌تواند همراه با جماعت در مسجد نماز بخواند.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل عددنا ثمانية أفراد، نقيم في مدرسة تبعد عن المسجد بحوالي نصف كيلو متر، نؤدي صلاتنا في المدرسة جماعة أو فرادى، ولا نذهب لأدائها في مسجد القرية، ونحن نعلم بأن الصلاة لا تجوز إلا في المسجد ما دام قريبا، وسمعنا في برنامجكم نور على الدرب أنه لا يجوز الصلاة إلا في المسجد طالما سمعنا الأذان، فهل صلاتنا الماضية صحيحة أم يجب علينا القضاء؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: صلاتكم الماضية التي تصلونها في المدرسة مع قرب المسجد إليكم صلاة صحيحة:

أولا: لأنكم لا تعلمون أن الصلاة في المسجد واجبة.

ثانيا : لأنكم أديتم الجماعة، وقد قال كثير من أهل العلم: إن الواجب الصلاة جماعة، سواء في المساجد أم في غير المساجد، وإن كان الراجح أنه يجب أن تكون في المسجد. ثالثا: القول الراجح أن صلاة الفرد صحيحة وإن كان يتمكن من الجماعة، ومعنى قولنا: صحيحة أنها تبرأ بها الذمة ولا يلزمه قضاؤها، ولكنه آثم بترك الجماعة.

ودليل صحتها حديث ابن عمر، وحديث أبي هريرة رضي الله عنه في تفضيل صلاة الجماعة على صلاة الفَةٌ، فإن تفضيل صلاة الجماعة على صلاة الفَةٌ يدل على أن صلاة الفَكِّ فيها أجر، ولا يمكن أن يكون فيها أجر إلا إذا كانت صحيحة، ولكنها صحيحة مع الإثم على من قدر أن يصلي مع الجماعة في المسجد.

مطالب مرتبط:

(۲۷۳۴) آیا برای مسافر جایز است که امام همسرش شود و همسرش پشت سر او نماز بخواند؟

بله! برای مسافر و غیر مسافر جایز است که با همسرش نماز بخواند و در این حالت همسرش پشت سر وی باشد، زیرا جای زن پشت سر مرد است، چه محرم وی باشد و چه محرم وی نباشد....

ادامه مطلب …

(۲۷۸۳) حکم ترک نماز جمعه به‌خاطر منع کارفرما در محل کار

اگر از شهر دور هستید و اذان و اقامه را نمی‌‌شنوید جمعه بر شما واجب نیست زیرا معذور هستید و اگر نزدیک شهر هستید و صدای اذان را می‌‌شنوید در این صورت جمعه را می‌‌خوانید...

ادامه مطلب …

(۲۷۵۵) حکم تقدیم حضور در جماعت نماز صبح بر بیدار کردن فرزندان

اما اگر فرزندان دخترباشند که نماز جماعت برای آن‌‌ها الزامی نیست، اشکالی ندارد چرا که وقت وسیع است، اما اگر پسر باشند که بر او واجب است که قبل از اذان صبح بیدار شود و هر چقدر الله À بخواهد، نماز بخواند و هنگامی که اذان صبح داده شد، برای بیدار کردن آن‌‌ها بشتابد...

ادامه مطلب …

(۲۷۵۴) اسبابی که برای خواندن نماز صبح به ما کمک می‌‌کند، چیست؟

اسبابی که برای خواندن نماز صبح کمک می‌‌کنند، عبارتند از:...

ادامه مطلب …

(۲۷۸۵) حکم ترک نماز جمعه به‌ سبب پرستاری از فرزند بیمار در مدت طولانی

مادامی که پسرت نیازمند وجودت همراهش بوده چیزی بر تو نیست چون نیاز مریض به پرستار از جمله چیزهایی است که وجوب نماز جمعه و جماعات را از پرستار ساقط می‌‌کند اما اگر امکان این وجود دارد که کسی در مدت رفتنت به نماز پرستاری او را بکند در این حالت نماز از تو ساقط نمی‌‌شود....

ادامه مطلب …

(۲۷۷۶) حکم حضور فرد معلول در مسجد برای نماز جماعت در صورت دشواری حرکت و جابه‌جایی

نظرم این است که این سؤال کننده از الله À طلب کمک نموده و به وسیله‌‌ی دوچرخه‌‌ای که ذکر نمود به مسجد برود و هرگاه به درب مسجد رسید به وسیله‌‌ی دست و پایش راه برود و مردم نیز به وی عذر می‌‌دهند و بر او انکار نمی‌‌کنند مادامی که می‌‌دانند شخص نمی‌‌تواند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه