سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۱۰۹۵) ابوموسی اشعری مزماری از مزامیر آل داود

(۱۰۹۵) سوال: اینکه پیامبرﷺ به ابوموسی اشعری رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ گفت: «مزماری از مزامیر آل داود به تو داده شده است»[۱]، چه معنایی دارد؟

جواب:

معنی حدیث این است که ابو موسی اشعری رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ صدای خوب و قرائت زیبایی داشت. «شبی رسول اللهﷺ به تلاوت  او گوش فرا داد و به او گفت که از تلاوتش شگفت زده شده است. او گفت: یا رسول الله، آیا تلاوت مرا شنیدی؟ فرمود: بله. ابو موسی گفت: اگر می‌دانستم که شما دارید به قرائتم گوش می‌دهید، صدایم را خیلی زیباتر می‌کردم».[۲] منظور از اینکه مزماری از مزامیر آل داود به او عطا شده این است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ وقتی زبور را بر داود عَلَيْهِ‌السَّلَام نازل کرد، داود عَلَيْهِ‌السَّلَام آن را با آوازی زیبا می‌خواند. داود عَلَيْهِ‌السَّلَام صدای زیبایی داشت، تا جایی که کوه‌ها و پرندگان با او تسبیح می‌گفتند. آنها به صف می‌ایستادند و به زبور خواندن او با آن صدای زیبا گوش می‌دادند و لذت می‌بردند. این معنی حدیث پیامبرﷺ است که فرمود: «به تو نغمه‌ای از نغمه‌های آل داود داده شده است».

اینجا واضح است که منظور پیامبرﷺ از مزماری که به ابوموسی رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ داده شده، آلات موسیقی نیست. بلکه او به تلاوت ابوموسی گوش داده بود نه به ساز زدنش. زیرا موسیقی حرام است و گوش دادن به آن جايز نیست مگر آن چیزی که شریعت آن را استثنا کرده است. مانند: دف زدن در عروسی یا استقبال شخص محترم و بزرگی که غایب بوده و مواردی از این قبیل.

***


[۱]  صحیح بخاری: کتاب فضائل القرآن، باب حسن الصوت بالقراءة للقرآن، حدیث شماره (۴۷۶۱)، و مسلم در صحیح: کتاب صلاة المسافرین و قصرها، باب استحباب تحسین الصوت بالقرآن، حدیث شماره (۷۹۳) با این لفظ: «لَقَدْ أُوتِيتَ ‌مِزْمَارًا ‌من مزامير آل داود».

[۲]  روایت نسائی در «السنن الکبری»، (ج۵، ص۲۳) حدیث شماره (۸۰۵۸)، با این لفظ: «مَرَّ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى أَبِي مُوسَى ذَاتَ لَيْلَةٍ وَهُوَ يَقْرَأُ. فَقَالَ: لَقَدْ أُعْطِيَ مِنْ مَزَامِيرِ آلِ دَاوُدَ. فَلَمَّا أَصْبَحَ ذَكَرُوا ذَلِكَ لَهُ. فَقَالَ: لَوْ كُنْتَ أَعْلَمْتَنِي لَحَبَّرْتُ ذَلِكَ ‌تَحْبِيرًا».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما معنى قول الرسول صلى الله عليه وسلم لأبي موسى الأشعري رضي الله عنه: «لقد أوتيت مزمارا من مزامير آل داود»؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: معنى هذا الحديث أن أبا موسى الأشعري عبد الله بن قيس كان له صوت جيد، وأداء قيم طيب، «استمع النبي صلى الله عليه وسلم إلى قراءته ذات ليلة فأخبره بأنه أعجب بذلك، وقال: أسمعت قراءتي يا رسول الله؟ قال: نعم. قال: لو عَلِمْتُ لَحَبَّرْتُه لك تحبيرا». ومعنى أوتي مزمارًا من مزامير آل داود أن داود -عليه الصلاة والسلام- آتاه الله الزبور، فكان يَتَرَنَّم به، وكان له صوت جميل، حتى إن الجبال تسبح معه والطير تسبح معه، تَقِف صَوَافَّ تستمع إلى ترنمه بالزبور وتتلذذ بقراءته، هذا معنى قول الرسول صلى الله عليه وسلم: «أوتيت مزمارا من مزامير آل داود».

ومن المعلوم أنه ليس مراد الرسول -عليه الصلاة والسلام- أنه أعطي مزمارا، أي آلة العزف، فإنه إنما استمع إلى قراءته لا إلى عزفه، والمعازف حرام لا يحل الاستماع إليها إلا ما استثناه الشرع كالدفوف ليالي الزواج، أو عند قدوم الغائب المحترم الكبير، وما أشبه ذلك.

مطالب مرتبط:

(۱۲۳۱) حدیث: تو و مالت به پدرت تعلق دارید

نسان و آنچه دارد به پدرش تعلق دارد. معنای این سخن این است که وقتی انسان مالی دارد، پدرش می‌تواند از آن استفاده کند و هر چه بخواهد از آن بردارد

ادامه مطلب …

(۱۱۴۴) جای دعا بعد از سلام یا قبل از آن

به خاطر دلایلی که در قرآن و سنت وجود دارد، انسان اگر قبل از اینکه سلام نماز بدهد، دعا کند، بهتر است از اینکه بعد از سلام نماز، دعا کند.

ادامه مطلب …

(۱۱۵۸) حرکت دادن انگشت اشاره در تشهد

حرکت دادن انگشت اشاره در تشهد مشروع است و رسول الله صلی الله علیه وسلم آن را انجام داده است و اشکالی ندارد که کسی در تشهد چنین کند

ادامه مطلب …

(۱۲۳۷) فرق بین رشک بردن با حسادت

حسود آرزو دارد نعمتی که نزد شخص محسود است از بین برود. اما کسی که غبطه میخورد، آرزو ندارد که الله آن نعمت را از آن بنده‌اش بگیرد

ادامه مطلب …

(۱۱۲۶) منظور از خلقت زن از دنده‌ی آدم

شایسته است که انسان حال زن را مراعات کند و مناسب با طبیعتش، با او برخورد کند؛ زیرا مرد در رفتار نسبت به زن عاقل‌تر و داناتر است.

ادامه مطلب …

(۱۱۸۶) حدیث دعای هنگام افطار کردن

چنین حدیثی وجود دارد، اما ضعیف است. چون یکی از تابعین به نام معاذ بن زهره آن را از رسول اللهﷺ روایت می‌کند و به این خاطر، حدیث مرسل است

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه