(۴۳۶۲) سوال: مردی حج را به جا آورده و تمام مناسک حج را انجام داده و طواف وداع را نیز ادا کرده سپس با اعتقاد این حج این‌گونه است هفت بار دور بین صفا و مروه نیز رفته و او جاهل بوده است آیا حج او جایز بوده یا این که گناه دارد؟ و چه چیزی بر او لازم می‌شود؟
جواب:
تاریخ این کلام در چه زمانی است؟
سوال کننده: شیخ بزرگوار تاریخ آن ماه چهارم سال ۱۴۰۱ه بوده است؟
جواب: در واقع تأسف می‌خورم که نویسنده‌ی این در مورد چیزی که چهار ماه پیش واقع شده سوال می‌کند، لذا بر مسلمان واجب است:
اولا: هنگامی که خواست عبادتی را انجام دهد از اهل علمی که به آن اعتماد دارد در مورد احکام آن سوال کند تا این که عبادتش را از روی بصیرت انجام دهد و انسان هنگامی که می‌خواهد به جایی برود و مسیر رسیدن به آن را نمی‌داند از راه رسیدن به آن سوال می‌کند که چگونه به آن می‌رسد و چه مسیری راحت‌تر و نزدیک‌تر است پس طریق بهشت چگونه است که مسیر آن با اعمال صالح است بنابراین بر شخص واجب است هنگامی که می‌خواهد عبادتی را انجام دهد احکام آن را قبل از انجام آن یاد بگیرد.
دوما: اگر انجام داد و اشکالی برای او پیش آمد پس شتاب ورزد نه این که چهار ماه بعد از آن سوال کند زیرا اگر شتاب می‌کرد مصلحتی داشت و آن علم است و مصلحت دیگر آن اصلاح آن اگر که در چیزی خطا کرده است.
اما به نسبت جواب این سوال می‌گوییم: این بعد از طواف وداع سعی کرده است به این گمان که باید انجام می‌داده است تأثیری بر حج و طواف وداع او ندارد و او فعلی غیر مشورع را انجام داده است ولی جاهل بوده پس چیزی بر او واجب نمی‌باشد.
