(۱۲۲۰) سوال: معنای این سخن رسول اللهﷺ چیست: «برتری شخص عالم بر شخص جاهل در روز قیامت همانند برتری من بر سایر مردم است»؟[۱]
جواب:
آنچه به نظرم میرسد این حدیث ضعیف است. ولی شکی نیست که شخص جاهل در هیچ حالتی با شخص عالم مساوی نیست. چرا که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ} [زمر: ۹]: (بگو – ای پیامبر – آیا کسانی که میدانند و کسانی که نمیدانند با هم برابرند)؟ نیز میفرماید: {يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ} [مجادله: ۱۱]: (الله درجهی آن کسانی از میان شما که ایمان آوردهاند را بالا میبرد و کسانی که به آنها علم داده شده، دارای مراتب مختلف هستند و الله به آنچه میکنید آگاه است).
اما اینکه عالم را با این مقدار معین، برتر قرار دهد، تا جایی که میدانم حدیثش ضعیف است ولی از آن مطمئن نیستم. والله اعلم.
***
[۱] سنن ترمذی: کتاب العلم، باب ما جاء فی فضل الفقه علی العبادة، حدیث شماره (۲۶۸۵)، از ابو امامه باهلی رَضِيَاللهُعَنْهُ با این لفظ: «فَضْلُ الْعَالِمِ عَلَى الْعَابِدِ كَفَضْلِي عَلَى أَدْنَاكُمْ».