چهارشنبه 16 ربیع‌الثانی 1447
۱۵ مهر ۱۴۰۴
8 اکتبر 2025

(۸۵۹۲) مسئولیت شرعی راننده در تصادف منجر به مرگ همراهان

(۸۵۹۲) سوال: راننده‌ای با سرعت بالا رانندگی می‌کند و در نتیجه دچار حادثه می‌شود و خود و همراهانش می‌میرند، آیا او به خاطر مرگ بقیه گناهکار است؟

جواب:

بی‌تردید بله او بدین‌خاطر گناهار است، اما آیا گناهش مانند کسی است که انسانی را عامدانه می‌کشد و الله درباره‌اش می‌فرماید: {وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِداً فِيهَا وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَاباً عَظِيماً} [نساء: ۹۳]. (کسی‌که مؤمنی را از روی عمد بکشد، مجازاتش جهنم است که برای همیشه در آن می‌ماند و الله بر او خشم می‌گیرد و او را از رحمتش دور می‌گرداند و برایش عذاب بزرگی فراهم نموده است. )؟ یا گناهش غیر از آن است؟ پاسخ این است: گناهش کمتر است؛ زیرا هدف این مرد از سرعت بالا، کشتن خود و دیگران نبود، در نتیجه انسان باید در حرکتش درنگ نماید و مراعات کند مثلاً اگر مسیری را در دو ساعت طی می‌کرده، اکنون در دو ساعت و نیم طی می‌کند و خود و همراهانش را از مرگ در امان می‌داند، ویژها اگر مسیرها دشوار یا در مسیرها موانع زیادی وجود داشته باشد، وظیفه‌ی اوست که با دقت بیشتری عمل کند تا به سلامت برسد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: السائق الذي يسير بسرعة كبيرة ثم حدث له حادث أدى به إلى الموت ومن معه، هل يأثم بموت هؤلاء؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: نعم لا شك أنه يأثم بذلك، لكن هل يأثم إثم المتعمد الذي تعمد القتل وقال الله تعالى فيه: ﴿وَمَن يَقْتُلْ مُؤْمِنَا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَلِدًا فِيهَا وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِيمًا﴾ [النساء: ۹۳] أو يأثم إنما دون ذلك؟ الجواب أنه يأثم إثما دون ذلك؛ لأن هذا الرجل لم يقصد بسرعته أن يقتل نفسه ومن معه، وعلى هذا فيجب على الإنسان أن يتأنى في سيره ويتمهل فيه، وإذا قدر أنه يقطع المسافة في ساعتين مثلا فليقطعها في ساعتين ونصف، وليسلم نفسه ومن معه من الهلاك، ولا سيما إذا كانت الخطوط وغرة أو كان في الخطوط مقاطع كثيرة؛ فإن الواجب عليه أن يتأنى تأنيا تحصل به السلامة.

مطالب مرتبط:

(۵۸۹۰) آیا مرگ در تصادف ناشی از سرعت زیاد، خودکشی محسوب می‌شود؟

هر کاری که از سوی انسان باعث کشته شدنش گردد، خودکشی محسوب می‌شود و همانند کسی است که خود را مستقیماً بکشد...

ادامه مطلب …

(۵۹۱۲) حکم گرفتن دیه‌‌ی مقتول و قرار دادن آن در جایی که برای او وقف باشد

دیه‌‌ی مقتول ملکی برای میراث‌‌بران او بوده و هرگونه که می‌‌خواهند در آن تصرف می‌‌کنند و در صورتی که میراث‌‌بران در سن رشد نیستند، درست نیست که در مصالح خیری مصرف شود...

ادامه مطلب …

(۵۸۸۸) حکم کوتاهی در شیر دادن به نوزاد

مرتکب گناه بزرگی شده است، عافیت و امنیت را از الله می‌خواهیم، او باید به درگاه الله بازگشت و توبه نماید و از این کار حرامش توبه کند که به حرمت یک انسان تجاوز کرده است....

ادامه مطلب …

(۵۹۱۰) کسی که مرد و بر او دیه واجب بود، آیا اولیای مقتول می‌‌توانند آن را مطالبه کنند؟

دیه اگر در مقابل قتل عمد باشد بر قاتل واجب است و بعد از مرگش از میراثش برداشته می‌‌شود....

ادامه مطلب …

(۵۹۰۷) دیه چگونه پرداخت می‌‌شود؟

هرگاه انسان بر شخصی جنایت کرد و یکی از منافع او را از بین ببرد، مانند منفعت شنوایی، بینایی و مواردی مشابه آن؛ بر او واجب است دیه‌‌ی این منفعت را پرداخت کند.....

ادامه مطلب …

(۵۸۸۴) کفاره تصادف و مسئولیت شرعی در جبران خسارت

اگر برده‌ی مؤمن پیدا نکردید، دو ماه پیاپی روزه بگیرید و باید برای هر یکی از آنان، کفاره را بپردازید، بنابراین شش ماه را روزه می‌گیرید، هر دو ماه به صورت پیاپی انجام شود و نیازی نیست که شش ماه را پیاپی روزه بگیرید،...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه