سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۸۸۴) خطر ترفه و تنعم و رفاه بر آینده مسلمانان چیست؟

(۶۸۸۴) سوال: خطر این ترفه و تنعم و رفاه بر آینده مسلمانان چیست؟

جواب:

خطر این ترفه، به‌ویژه اگر از حد بگذرد، در نظر من بسیار شدید است زیرا اگر اسباب این ترفه از بین برود، واکنش شدیدی به دنبال خواهد داشت چرا که مردم به این رفاه و تنعم عادت کرده‌اند؛ لذا اگر این نعمت‌ها از دست برود – از الله سلامت می‌خواهیم – آن‌ها دچار مشقت شدیدی خواهند شد چون کسی که به چیزی عادت کرده، وقتی آن را از دست می‌دهد، تأثیر زیادی بر نفس او می‌گذارد برخلاف کسی که از ابتدا به آن عادت نداشته است.

از بین رفتن این رفاه و تنعم دور از انتظار نیست، اگر مردم از این نعمت‌ها برای نافرمانی از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و غفلت از طاعت او استفاده کنند چرا که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّكُمۡ لَىِٕن شَكَرۡتُمۡ لَأَزِیدَنَّكُمۡۖ وَلَىِٕن كَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدࣱ} [سوره إبراهيم: ۷]: (و (و به یاد آورید) هنگامی را که پروردگارتان اعلام کرد که: اگر شکر گزاری کنید، یقیناً (نعمت خود را) به شما افزون می‌دهم، و اگر کفران کنید، بی‌گمان عذاب من سخت است) همچنین الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوۡمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا۟ مَا بِأَنفُسِهِمۡ} [سوره الرعد: ۱۱]: (بی‌گمان الله حالت (و سرنوشت) هیچ قومی را تغیر نمی‌دهد، تا وقتی که آنان آنچه را که در ضمیر‌شان است، تغیر دهند) و می‌فرماید: {وَضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلا قَرۡیَةكَانَتۡ ءَامِنَةمُّطۡمَىِٕنَّةیَأۡتِیهَا رِزۡقُهَا رَغَدا مِّن كُلِّ مَكَانفَكَفَرَتۡ بِأَنۡعُمِ ٱللَّهِ فَأَذَٰقَهَا ٱللَّهُ لِبَاسَ ٱلۡجُوعِ وَٱلۡخَوۡفِ بِمَا كَانُوا۟ یَصۡنَعُونَ} [سوره النحل: ۱۱۲]: (و الله مثلی زده است: قریه‌ای که ایمن و آسوده بود، همواره روزی‌اش به فراوانی از هرجا می‌رسید، پس (اهلش) به نعمت‌های الله ناسپاسی کردند، آنگاه الله به (کیفر) آنچه که انجام می‌دادند؛ لباس گرسنگی و ترس (و نا امنی) را بر آن‌ها پوشانید (و طعمش را چشانید)).

اگر بنده شکر این نعمت‌ها را به جا آورد و از آن‌ها برای طاعت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ استفاده کند و با آن‌ها نعمت‌های پروردگارش و بخشش و رحمت او را بشناسد، طبق وعده الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آن افزوده خواهد شد اما اگر نسبت به آن‌ها کفران ورزد، از او گرفته می‌شوند و برکت آن‌ها نیز از بین می‌رود همان‌طور که از سه آیه‌ای که ذکر کردیم، همین دلالت را می‌دهد.

بنابراین، اگر این نعمت‌ها پس از فرو رفتن در رفاه و تنعم از بین بروند، ترس آن می‌رود که تأثیر شدیدی از جهت مشقت، نگرانی، غم و اندوه به همراه داشته باشد، از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ سلامتی می‌خواهیم.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل في سؤاله الرابع ما خطر هذا الترفيه على مستقبل المسلمين؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: خطر هذا الترفيه – ولا سيما إذا تجاوز الحد في رأيي – أنه شديد، وذلك أنه إذا انقطعت أسبابه فستكون النتيجة رد فعل عظيما بالغا، لأن الناس اعتادوا على هذا الترفه وهذا التنعم، فإذا فقد  منهم-نسأل الله السلامة – فإنه يحصل عليهم بذلك مشقة شديدة، لأن من اعتاد على شيء، ثم فقده صار له أثر بالغ في نفسه، بخلاف من لم يعتده من قبل.

وزوال هذا الترفه، وهذا التنعم ليس ببعيد إذا استعان الناس بهذا على معصية الله -تعالى- والغفلة عن طاعته، لأن الله يقول ﴿ وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّكُمۡ لَىِٕن شَكَرۡتُمۡ لَأَزِیدَنَّكُمۡۖ وَلَىِٕن كَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدࣱ ﴾ [إبراهيم: ٧].

ويقول -سبحانه وتعالى -: ﴿ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوۡمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا۟ مَا بِأَنفُسِهِمۡ ﴾ [الرعد: ١١].

ويقول -سبحانه وتعالى -: ﴿ وَضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلࣰا قَرۡیَةࣰ كَانَتۡ ءَامِنَةࣰ مُّطۡمَىِٕنَّةࣰ یَأۡتِیهَا رِزۡقُهَا رَغَدࣰا مِّن كُلِّ مَكَانࣲ فَكَفَرَتۡ بِأَنۡعُمِ ٱللَّهِ فَأَذَٰقَهَا ٱللَّهُ لِبَاسَ ٱلۡجُوعِ وَٱلۡخَوۡفِ بِمَا كَانُوا۟ یَصۡنَعُونَ ﴾ [النحل: ١١٢].

فهذه النعم إذا شكرها العبد، واستعان بها على طاعة الله -سبحانه وتعالى وعرَف بها نعمة ربه وآلاءه ،ورحمته ازدادت بوعد الله -سبحانه وتعالى- وإن كَفَرَها فإنها تنتزع منه، وتنتزع بركتها، كما ذكرنا ما يدل عليه من الآيات الثلاث.

وعلى هذا، فإنه يخشى إذا زالت هذه النعم بعد الانغماس في الترف والتنعم بها أن يكون لها أثر بالغ في المشقة والنكد والحزن والأسى، نسأل الله السلامة.

مطالب مرتبط:

(۶۹۲۳) آیا انتقام‌گیری حلال است یا حرام؟

انتقام‌گیری بدون تجاوز و تعدی، اشکالی ندارد یعنی، اگر کسی به شما بدی کرد، می‌توانید به همان اندازه او را مجازات کنی همان‌طور که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده است:...

ادامه مطلب …

(۶۸۷۰) گناهان کبیره کدام‌اند؟

گناهان کبیره آنهایی هستند که بر آنها عقوبت خاصی تعیین شده است، یعنی تنها با نهی یا حرام بودن (در نصوص) نیامده است بلکه حتماً باید عقوبت ویژه‌ای نیز برای آنها (در نصوص قرآن و سنت) آمده باشد...

ادامه مطلب …

(۶۸۳۷) اگر انسان به دلیل فشارهای روانی گریه کند، آیا این گریه با صبر منافات دارد؟

اگر فردی به دلیل مصیبتی که به او رسیده است گریه کند، مورد سرزنش قرار نمی‌گیرد و این اعتراض به قضا و قدر نیست بلکه یک امر طبیعی است که انسان نمی‌تواند آن را کنترل یا از آن جلوگیری کند....

ادامه مطلب …

(۶۸۸۶) چگونه به کسانی که درباره کروی بودن زمین در دین، از ما سوال می‌کنند پاسخ دهیم؟

زمین کروی است و این به دلالت قرآن و واقع و سخنان اهل علم است: اما به دلالت قرآن، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید:...

ادامه مطلب …

(۶۸۶۷) آیا فکر کردن به گناه یا معصیت بدون انجام دادن آن، گناه است؟

فکر کردن به معصیت، گناه یا حرام محسوب نمی‌شود...

ادامه مطلب …

(۶۸۸۷) آیا مسلمانان می‌توانند زیر یک پرچم گرد آیند؟

بر مسلمانان واجب است که متحد شوند و در مقابل غیر از خودشان یک دست باشند و تحت یک پرچم که پرچم اسلام است، گرد آیند و در زیر یک سایه، که سایه‌ی اسلام است جمع شوند، این بر همه‌ی مسلمانان در سراسر جهان واجب است ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه