(۶۸۴۹) سوال: اگر انسان چیزی ببیند که او را به شگفت آورد، آیا بگوید: «ما شاء الله تبارک الله» یا «ما شاء الله تبارک الله لا قوة إلا بالله»؟ و آیا همه‌ی این عبارات صحیح هستند؟

جواب:

اگر انسان چیزی را در مالش ببیند که او را به شگفت آورد، بگوید: «ما شاء الله لا قوة إلا بالله»، همان‌گونه که در داستان صاحب دو باغ آمده که دوستش به او گفت: {وَلَوۡلَاۤ إِذۡ دَخَلۡتَ جَنَّتَكَ قُلۡتَ مَا شَاۤءَ ٱللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِٱللَّهِ} [سوره الكهف: ۳۹]: (چرا هنگامی‌که به باغ خویش وارد شدی، نگفتی: ما شاء الله، نیرو و قوتی جز از ناحیه الله نیست).

این زمانی است که شخص چیزی را در مالش ببیند اما اگر در دیگری ببیند، بگوید: «بارکَ اللهُ علیه» یا عبارتی مشابه آن و اگر چیزی از امور دنیایی را ببیند که او را به شگفت آورد، همان‌گونه که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم می‌گفت، بگوید: لبيك (یعنی پاسخ به تو) سپس بگوید: «إِنَّ العَيْشَ عَيْشُ الآخِرَه»[۱]: (به درستی که زندگی حقیقی، زندگی آخرت است) به خاطر اینکه خود را برای این آماده کند که زندگی حقیقی در آخرت است و زندگی دنیا هرچقدر هم باشد، زودگذر و فناپذیر است.

[۱] صحیح بخاری: كتاب الجهاد والسير، باب التحريض على القتال، شماره (٢٦٧٩)، وصحیح مسلم: كتاب الجهاد والسير، باب غزوة الأحزاب، شماره (١٨٠٥).