سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۶۲۹) حکم شوخی‌های مکرر جوانان در جمع و بررسی آثار گناه آن

(۶۶۲۹) سوال: من جوانی هستم که با دوستان و برادرانم در سفر‌ها و مناسبات بسیار شوخی می‌کنم و من به این کار شناخته شده‌ام، آیا به خاطر این گناهی دارم؟

جواب:

اگر این شوخی حق می‌باشد یعنی متضمن دروغ و مسخره به کسی نمی‌باشد و فقط خوشحالی و نشاطی برای شادمانی برادران و دوستانش است، اشکالی ندارد بلکه به خاطر این نیت خوب اجر نيز دارد وقتی که قصدش از آن رفع خستگی و ملل برادرانش و خوشحال کردن آن‌ها باشد.

اما اگر متضمن دروغ یا مسخره کردن کسی باشد، جایز نیست زیرا رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرمودند: «وَيْلٌ لِلَّذِي يُحَدِّثُ فَيَكْذِبُ لِيُضْحِكَ بِهِ الْقَوْمَ، وَيْلٌ لَهُ، وَيْلٌ لَهُ»[۱]: (وای به حال کسی که در سخن گفتن دروغ می‌گوید تا دیگران را بخنداند؛ وای به حال او، وای به حال او).

 همچنین مسخره کردن حرام می‌باشد چنانچه در حدیث آمده است: «كُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ؛ دَمُهُ، وَمَالُهُ، وَعِرْضُهُ»[۲]: (تمام مسلمان بر مسلمان حرام است؛ خونش، مالش و آبرویش) مسخره کردن به آن از بزرگترین خدشه‌ای است که به آبروی برادرش وارد می‌کند.


[۱] مسند أحمد (٥/٥ ، رقم ۲۰۰۵۸) ، وسنن أبو داود: كتاب الأدب، باب في التشديد في الكذب، شماره (٤٩٩٠)، و سنن ترمذي: كتاب الزهد، باب فيمن تكلم بكلمة يضحك بها الناس، شماره (٢٣١٥) وقال: حسن.

[۲] صحیح مسلم: كتاب البر والصلة والآداب، باب تحريم ظلم المسلم، وخذله، واحتقاره ودمه، وعرضه، وماله، شماره (٢٥٦٤).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أنا شاب كثير المزاح مع ا الأصدقاء والإخوان في الرحلات، وفي المناسبات، وأنا أُعرف بهذا العمل، فهل يلحقني إثم بهذا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا كان هذا المزاح حقا، بحيث لا يتضمن كذبا، ولا يتضمن سخرية بأحد، وإنما هو مرح من أجل شرح صدور إخوانه وأصحابه، فإنه لا بأس به، بل قد يكون مأجورا عليه بالنية الطيبة، إذا قصد بذلك دفع السآمة عن إخوانه، وإدخال السرور عليهم.

أما إذا تَضَمَّن كَذِبًا، أو سخرية بأحد، فإنه لا يجوز، لأن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «وَيْلٌ لِلَّذِي يُحَدِّثُ فَيَكْذِبُ لِيُضْحِكَ بِهِ الْقَوْمَ، وَيْلٌ لَهُ وَيْلٌ لَهُ». وأما السخرية فهي حرام أيضا، كما جاء في الحديث: «كُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ، دَمُهُ، وَمَالُهُ، وَعِرْضُهُ». والسخرية به من أكبر خدش عرض أخيه.

مطالب مرتبط:

(۶۵۷۸) احکام متعلق به سلام چیست؟

 از احکام سلام این است که جواب دادن سلام واجب است...

ادامه مطلب …

(۶۶۲۲) حکم سفر طولانی بدون همراه چیست؟

سفرهایی که در آن مسیر رهگذرهایی زیادی قرار دارند، در حقیقت تنهایی به حساب نمی‌آید زیرا مردم در آن مسیر بسیار عبور می‌کنند...

ادامه مطلب …

(۶۶۰۲) حکم اسلام برای برخواستن کسی که وارد می‌گردد، چیست؟

برخواستن برای کسی که وارد می‌گردد، اشکالی ندارد زیرا از رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم ثابت گشته که وقتی نمایندگان قبیله‌ی هوازن نزد ایشان آمدند برخواست...

ادامه مطلب …

(۶۵۹۳) حکم پاسخ به سلام با اشاره‌ی سر در فاصله‌ی نزدیک

مانند این جواب دادن به او واجب نیست زیرا در صورتی واجب می‌شود که سلام مشروع کرده باشد و آن نیز لفظ: السلام علیکم می‌باشد...

ادامه مطلب …

(۶۶۱۷) بررسی صحت حدیث نفث در دست‌ها و قرائت معوذات پیش از خواب

این حدیث که سوال کننده ذکر کردند که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم وقتی به رخت‌خواب می‌رفته است این کار را انجام می‌داده، صحیح است....

ادامه مطلب …

(۶۶۱۸) آداب خمیازه کشیدن پیامبر صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم

چیزی از قول ایشان وارد گشته است این می‌باشد هنگامی که مرد یا زنی خمیازه بکشد، اگر توانست جلوی باز شدن دهانش را بگیرد و اگر نتوانست دست راست یا چپش را بر دهانش بگذارد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه