(۵۹۰۴) حکم شرعی اقدام ناآگاهانه کودک در مرگ نوزاد و تکلیف پس از بلوغ

(۵۹۰۴) سوال: در یک مشکل گیج‌‌کننده افتاده‌‌ و در آن زمان حدود ده تا دوازده سال سن داشته و در سن نادانی بودم؛ آن مشکل هم این بوده که نوزاد کوچکی همراه من بود و او را در برکه‌‌ی آب انداختم، در آن زمان معنای مرگ و زندگی را نمی‌‌دانستم و الان در این مشکل سرگردان هستم، اما از جهت روزه از ترس اینکه شوهر و خانواده‌‌ام این قضیه را بفهمند نمی‌‌توانم روزه بگیرم و بعد از اینکه ازدواج کردم و به سن رشد رسیدم دچار سرگردانی شده و نمی‌‌دانم چه کار کنم؛ لطفا پاسخ دهید؟ الله به شما جزای خیر دهد.

جواب:

این در حقیقت همان‌‌طور که وصف نمودی مشکل است و اگر هنگامی که این اتفاق رخ داده بود، دوازده سال داشتی و بالغ شده بودی هر آنچه بر افراد بالغ اجرا می‌‌شود بر تو نیز اجرا می‌‌شود، امکان دارد در این سن به وسیله‌‌ی حیض یا روییدن موهای بدن یا جنب شدن بالغ شده باشی و اگر بالغ نشده بودی همان‌‌طور که مشخص است؛ بین اهل علم اختلاف وجود دارد که آیا غیر بالغ به کفاره ملزم می‌‌شود یا خیر؟ برخی از اهل علم نظرشان این بوده که ملزم به کفاره می‌‌شود و در وجوب کفاره‌‌ی قتل تفاوتی میان اینکه انسان مکلف باشد یا نباشد وجود ندارد؛ به این دلیل که الله À کفاره‌‌ی قتل را بر قاتل خطا واجب نموده است و قاتل خطا از جهت گناه معذور است، لذا دلالت می‌‌دهد که وجوب کفاره مبتنی بر این نیست که انسان گناهکار می‌‌شود یا خیر، بنابراین بر کسی که کوچک است کفاره‌‌ی قتل واجب بوده هر چند که بالغ نباشد. جای سؤال باقی می‌‌ماند که شخصی بگوید: این دختر، این نوزاد را به عمد کشته است اما می‌‌گوییم: فعل کسی که کوچک یا دیوانه است، اگر عمدی باشد همانند خطای شخص بزرگ و عاقل است. اما بنابر نظر دوم که می‌‌گوید: کفاره بر شخص کوچک واجب نیست، لذا در این حالت بر او کفاره واجب نیست و ملزم به چیزی نمی‌‌شود اما آنچه نزد من راجح بوده این است که در این حالت کفاره بر او واجب بوده و شایسته نیست که مرد یا زن آنچه را الله À بر او واجب نموده به خاطر حیاء از مردم ترک کند در حالی که الله À مستحق‌‌تر است به نسبت اینکه از او حیا شود؛ بنابراین بر او واجب است روزه بگیرد و آن‌‌ها را از چیزی که رخ داده با خبر سازد و در آن چیزی نیست.

تعداد بازدید: 1

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: إني وقعت في مشكلة محيرة، وكان آنذاك عمري بين عشر إلى اثنتي عشرة سنة، كنت في سن الجهلة، وهي أنه كان معي طفل صغير ورميته في بركة ماء، فتوفي الطفل، وكنت لا أعرف الموت والحياة آنذاك، وأنا الآن حائرة في مشكلتي، أما من ناحية الصوم فلا أقدر ولا أستطيع خوفًا من زوجي وأهل بيتي أن يعلموا بهذه المشكلة، وبعد زواجي وبعدما بلغت سن الرشد احترت في أمري، لا أعرف كيف أفعل، أفيدوني جزاكم الله عن الإسلام وعن المسلمين خيرا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: هذه في الحقيقة مشكلة كما وصفت، وإذا كان لها اثنتا عشرة سنة حين هذا الحادث فإن كانت قد بلغت جرى عليها ما يجري على البالغين، ويمكن أن تبلغ في هذا السن بالحيض أو بالإنبات مثلا أو بالإنزال، وإذا كانت لم تبلغ كما هو ظاهر من حالها فإنه فيه خلاف بين أهل العلم هل يُلْزَمُ غير البالغ بالكَفَّارة أو لا يُلْزَمُ؛ فمنهم من يرى أنه يُلْزَمُ بالكفَّارة وأنه لا فرق بين أن يكون الإنسان أهلا للتكليف أو ليس بأهل للتكليف في وجوب كَفَّارة القتل بدليل أن الله -سبحانه وتعالى- أوجب الكفَّارة على القاتل خطأ، والقاتل خطاً معذورٌ من حيث الإثم، فدل هذا على أن وجوب الكفَّارة ليس مبنيا على أن الإنسان يأثم أو لا يأثم، وعليه فتجب ا على الصغير كَفَّارة القتل وإن لم يبلغ، يبقى النظر لقائل أن يقول: هذه البنت قتلت هذا الصبي عمدًا ولكننا نقول: فعل الصبي أو المجنون إذا كان عمدا فهو بمنزلة خطأ الكبير العاقل، أما على الرأي الثاني الذي يقول: إن الصغير لا يجب عليه كَفَّارة فإنه في هذه الحال ليس عليها كَفَّارة ولا يَلْزَمُها شيء، ولكن الذي يترجح عندي وجوب الكفارة عليها في هذه الحال، ولا ينبغي أن يترك الرجل ما أوجب الله أو المرأة تترك ما أوجب الله عليها من أجل الحياء من الناس؛ فإن الله -تعالى- أحق أن يستحيا منه فيجب عليها أن تصوم وأن تخبرهم بالأمر الواقع، ولا شيء في ذلك.