چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۵۲۵۱) حکم هجر شوهر سالخورده در صورت ترک نفقه

(۵۲۵۱) سوال: من با مردی مسن ازدواج کرده‌ام و از او فرزندانی دارم ولی او به من عنایتی ندارد و خیلی با من نمی‌شیند بلکه نزد همسر دوم خود می‌رود و همچنین به نیز هزینه کافی را پرداخت نمی‌کند، آیا جایز است که او را هجر کند با وجودی که او نماز می‌خواند و روزه می‌گیرد؟

جواب:

اولا شایسته است که او را نصیحت کند و اللهÀ را به یاد او بیاندازد و برای او واضح کند که خطر ظلم و جور بزرگ است چرا که رسول اللهﷺ فرموده است: «مَنْ كَانَتْ لَهُ امْرَأَتَانِ فَمَالَ إِلَى إِحْدَاهُمَا؛ جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَشِقُّهُ مَائِلٌ»[۱] : (هرکس دو همسر داشته باشد و به يکی از آنها میل کند، روز قيامت درحالی – به ميدانِ حشر – می آيد که نيمی از بدنش خميده است): و برای او بیان کند که حق خود بر او واجب است را نمی‌بخشد چه بسا اگر او را به یاد اللهÀ بیاندازد و او عذر خواهی کند و او را یاد آور شود که از حق خود نمی‌گذرد.

با این وجود به این زن می‌گویم: بر آن صبر کند و نزد اللهÀ احتساب اجر کند و واجب او را به جا آورد زیرا به جا آوردن واجب شوهر از تقوای اللهÀ است و اللهÀ می‌‌فرماید: {وَمَن یَتَّقِ ٱللَّهَ یَجۡعَل لَّهُۥ مِنۡ أَمۡرِهِۦ یُسۡرࣰا } [سوره الطلاق: ۴] : (و هرکس از الله بترسد، (الله) کارش را برایش آسان می‌سازد): و :{وَمَن یَتَّقِ ٱللَّهَ یَجۡعَل لَّهُۥ مَخۡرَجࣰا* وَیَرۡزُقۡهُ مِنۡ حَیۡثُ لَا یَحۡتَسِبُ} [سوره الطلاق: ۲-۳] : (و هرکس که از الله بترسد، (الله) راه نجاتی برای او قرار می‌دهد* و او را از جایی که گمان ندارد روزی می‌دهد): جواب دشمنی را با دشمنی و جواب کوتاهی را با کوتاهی دادن فقط امر بدتر خواهد کرد و من می‌ترسم که اگر این زن نیز آن‌طور که مرد با او با ظلم و جور تعامل می‌کند، تعامل کند، بین آن‌ها جدایی کامل رخ دهد لذا شوهرش از او ناراحت و دل‌تنگ شود سپس او را طلاق دهد و در این حالت خانواده و جمع آن‌ها از هم بپاشد و این خلاف آنچه شریعت از ائتلاف و اتفاق می‌خواهد می‌باشد.


[۱] رواه احمد (۷۹۳۶) و ابو داود (۲۱۳۳) و الترمذی (۱۱۴۱) و ابن ماجه (۱۹۶۹).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: بأنا متزوجة من رجل كبير في السن أنجبت منه أولادًا، ولكنه لا يعتني بي ولا يجلس معي كثيرا، إنما يذهب إلى زوجته الثانية، وهو أيضًا لا يعطيها المصروف الكافي، فهل يجوز لي أن أهجره، علما بأنه يصلي ويصوم؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أولا ينبغي لها أن تُوجّه له النصيحة، وتُذكَّره بالله -عز وجل-، وتبين له أن الجور خطره عظيم، فإن النبي -صلى الله عليه وعلى آله سلم- قال: «مَنْ كَانَتْ لَهُ امْرَأَتَانِ فَمَالَ إِلَى إِحْدَاهُمَا، جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَشِقُهُ مَائِلٌ». وتُبيّن أنها لن تسمح في حقها الواجب عليه، فلعله يعتذر إذا ذكر بالله، وذكر أن المرأة لا تسمح بإهدار حقها.

ومع ذلك فإنني أقول لهذه المرأة اصبري عليه، واحتسبي الأجر على الله -عز وجل- وقومي بواجبك؛ فإن قيامك بواجب الزوج من تقوى الله -عز وجل-، وقد قال الله تعالى وتبارك: ﴿ وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مِنْ أَمْرِهِ يُسْرًا ﴾ [الطلاق: ٤] وقال تعالى: ﴿ وَمَن يَتَّقِ اللهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا وَيَرْزُقَهُ مِنْ حَيْثُ لَا يحتسب ﴾ [الطلاق: ۲-۳] ومقابلة العدوان بالعدوان والتقصير بالتقصير قد لا تزيد الأمر إلا شدة، فأخشى إن قابلت هذه المرأة زوجها بمثل ما يعاملها به من الجور والظلم أن يقع بينهما الانفصال الكامل فيضجر منها، ثم يطلقها بعد ذلك، وفي هذه الحال تتفرق العائلة، ويتمزق الشمل، وهذا أمر خلاف ما يرمي إليه الشرع من الائتلاف والاتفاق.

مطالب مرتبط:

(۵۲۳۵) حکم امتناع زن از حقوق زناشویی

برای زن حلال نیست هنگامی که شوهرش از بخواهد که با او هم‌خوابی کند...

ادامه مطلب …

(۵۲۷۸) در شریعت چه مدتی برای مرد جایز است که در سفر از همسر خود دور باشد؟

اگر مرد به مدت طولانی از همسر خود دور باشد و زنش به آن اجازه ندهد باید هر نصف سال نزدش باز گردد مگر این که به خاطر مریضی یا کانند آن معذور باشد...

ادامه مطلب …

(۵۲۱۹) چگونه عدل بین همسران متحقق می‌گردد؟

در آن‌چیزی که تو مالک آن هستی و می‌توانی معامله‌ی یکسانی کنی، با یکسان تعامل کردن بین همسران، عدالت بین آن‌ها تحقق می‌یابد...

ادامه مطلب …

(۵۲۹۴) آیا صحیح است که اگر زن در حالی بخوابد که شوهرش از او ناراحت باشد ملائکه تا صبح او را لعنت می‌کنند؟

صحیح می‌باشد که برای زن جایز نیست که بخوابد و شوهرش از او عصبانی باشد و اگر چنین کرد مستحق این وعید می‌باشد

ادامه مطلب …

(۵۲۷۰) آیا وقت مشخصی برای مرد وجود دارد که برای طلب رزق و روزی از زن خود دور باشد؟

اگر مرد برای به دست آوردن رزق و روزی با رضایت همسر خود از نزد او رفته باشد و او در امنیت می‌باشد اشکالی ندارد و گناهی بر او نیست اگرچه مدت طولانی باشد...

ادامه مطلب …

(۵۲۶۶) آیا جایز است که زن بدون اجازه‌ی شوهر خود از خانه خارج گردد؟

خارج شدن زن از خانه‌ی شوهر جایز نیست مگر به اجازه‌ی او...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه