سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۸۹۳) بسیاری از مردم سهم زنان را از ارثیه به ایشان نمی‌دهند. آیا توصیه‌ای به این افراد دارید؟

(۴۸۹۳) سوال: بسیاری از مردم سهم زنان را از ارثیه به ایشان نمی‌دهند. آیا توصیه‌ای به این افراد دارید؟

جواب:

گمان نمی‌کنم این امر اتفاق بیافتد، مخصوصا در یک کشور اسلامی که سابقه بسیار کهن در اسلام دارد. زیرا آشکار است که این مساله یک امر ضروری در دین است و خداوند متعال می‌فرماید:{ يُوصِيكُمُ ٱللَّهُ فِىٓ أَوْلَـٰدِكُمْ ۖ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ ٱلْأُنثَيَيْنِ ۚ فَإِن كُنَّ نِسَآءًۭ فَوْقَ ٱثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَ ۖ وَإِن كَانَتْ وَٰحِدَةًۭ فَلَهَا ٱلنِّصْفُ ۚ}{الله دربارۀ فرزندان‌تان به شما سفارش می‌کند، سهم پسر، چون سهم دو دختر است. پس اگر (فرزندان میت همه) دختر (دو دختر یا) بیش از دو دختر باشند، دو سوم ترکه بهره ایشان است، و اگر یک دختر باشد، نیمی از ترکه از آن اوست}(نساء:١١) و این مساله امری بسیار آشکار است. بر هیچکس حلال نیست که از پرداخت سهم زنان به آنها امتناع کند و هر کس مرتکب این کار شود، ظالم دشمن خویی است که از حدود الهی تجاوز کرده است و خداوند در آیه دوم از آیات مواریث می‌فرماید: { تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ ۚ وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ وَذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ* وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ نَارًا خَالِدًا فِيهَا وَلَهُ عَذَابٌ مُهِينٌ*}{ این‌ها (احکام و) حدود الهی است، و هر کس از الله و پیامبر ﷺ ش اطاعت کند، و ی را به باغ‌هایی در آورد که از زیر (درختان) آن نهرها جاری است، در آن جاودانه‌اند، و این پیروزی بزرگی است.* و هر کس از الله و پیامبر ﷺ ش نافرمانی کند و از حدود او تجاوز کند، وی را در آتشی وارد می‌کند که جاودانه در آن خواهد ماند، و برای او عذاب خوار کننده‌ای است.} (نساء: ١٣، ١٤)  و آنها  علاوه بر اینکه از حدود الهی عدول کرده‌اند، به نفس خود نیست ظلم نموده‌اند زیرا با این کار خود را دچار گناه کرده‌اند و مال حرام خورده‌اند و بر زنان واجب است که سهم و مال خود را طلب کنند، حتی اگر فردی که حق آنها را خورده از نزدیکان آنها باشد، زیرا اگر مال خود را طلب کنند، در واقع طلب حق کرده‌اند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل كثير من الناس لا يعطون النساء نصيبهن من الإرث، فهل من نصيحة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لا أظن أن هذا يقع، لا سيما في البلاد الإسلامية العريقة في الإسلام، لأن هذا أمر معلوم بالضرورة من الدين قال الله -تعالى-: ﴿ يُوصِيكُمُ اللهُ فِي أَوْلَادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِ الْأُنثَيَيْنِ فَإِن كُن نِسَاء فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَ وَإِن كَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ ﴾ [النساء: ١١]، وهذا أمر لا يخفى، فلا يَحِلُّ لأحد أن يمنع النساء من الإرث، ومن فعل ذلك فهو ظالم مُعْتَدِ مُتَعَدِّ لحدود الله -عز وجل- ولما ذكر الله -سبحانه وتعالى- الآية الثانية من آيات المواريث من سورة النساء قال: ﴿ تلك حُدُودُ اللَّهِ وَمَن يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الأنهر خلِدِينَ فِيهَا وَذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ * وَمَن يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ نَارًا خَلدا فيها وله عذاب مهين ﴾ [النساء: ١٣-١٤] ، ثم هم مع تعديهم لحدود الله ظالمون لأنفسهم إذ إنهم اكتسبوا بذلك إثما، وأكلوا سُحتا، وللنساء أن يطالبن بحقوقهن، حتى ولو كان الذي منعهن من أقرب الناس إليهن، لأنهن إذا طلبن بذلك، فقد طلبن بحق.

مطالب مرتبط:

(۴۸۹۰) حکم وقف ناتمام پیش از وفات

وقف هنوز انجام نشده است؛ چرا که تحقق وقف منوط به بازدید آن زن از مکان‌ها و اجرای واقعی آن بوده است،...

ادامه مطلب …

(۴۸۸۵) حکم صرف‌نظر از سهم ارث در برابر ظلم یکی از ورثه در تصرف مال موروثی

بر تو حلال نیست از ماشینی که بین تو و سایر ورثه مشترک است گذشت کنی مگر اینکه سایر وراث هم بر این کار رضایت داشته باشند...

ادامه مطلب …

(۴۹۲۰) تقسیم ارثیه زن متوفی با حضور همسر، مادر و خواهران

ماترک این زن باید به شش قسمت تقسیم گردد: یک سوم یعنی سه سهم به شوهر، یک ششم یعنی یک سهم به مادر، نصف یعنی سه سهم به خواهر تنی و به خواهران پدر یک ششم که دو سوم را تکمیل کند یعنی یک سهم، و تا هشت قسمت می‌رسد....

ادامه مطلب …

(۴۸۸۸) بخشش سهم ارث از سوی خواهران و اخذ مبلغی از باب رضایت

زمینی که پدرشان برای آنها به جای گذاشته ملک آنها است و می‌توانند هر طور که می‌خواهند در آن دخل و تصرف نمایند. پس اگر خواهران این فرد از سهم خود گذشت نموده‌اند، این امر به خودشان مربوط است و هیچ اشکالی در آن نیست....

ادامه مطلب …

(۴۹۰۲) اگر یکی از ورثه دوجنسه باشد، آیا باید در تقسیمات ارثیه جزو مردان حساب شود یا از زنان؟

اگر جزو آن دسته از ورثه‌ای بود که مرد یا زن بودن در سهم او هیچ تاثیری نداشت (مانند برادر مادری که جنسیت تاثیری در سهم وی ندارد) اما اگر جنسیت در سهم وارث تاثیر داشته باشد، به فرد دوجنسه نصف ارثیه یک پسر و نصف ارثیه یک دختر داده می‌شود...

ادامه مطلب …

(۴۹۱۹) حکم ارث بردن برادرزاده‌ها پس از فوت فرد بدون پسر

ممکن است برادرزاده‌هایت قبل از تو فوت کنند و تو از آنها ارث ببری، زیرا تو عموی آنها هستی. اما اگر تو قبل از آنها بمیری، دخترانت تنها آنچه شرع برای ایشان مقدر کرده یعنی دو سوم مال را اخذ خواهند کرد و بقیه آن به اقوام پدری خواهد رسید،...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه