(۴۸۹۱) حکم پیدا شدن دیرهنگام وصیت‌نامه پس از تقسیم ارث

(۴۸۹۰) سوال: مردی وصیت کرده که ثلث مالش وقف گردد. اما وصیت نامه او گم شد و ارثیه او تقسیم شد. اکنون بعد از مدتی وصیت نامه او پیدا شده است. حال باید چه کرد؟

جواب:

اگر وصیت کرده که ثلث مالش برای فقرا یا امور مشابه خرج شود، حکم این است که یک سوم از سهم هر وارث گرفته شود و به مقتضای وقف خرج گردد، اما اگر این وقف، وقف کاملی بوده و در حالت سلامت کامل انجام گرفته است و برای مثال ساختمانی بوده که تمام ساختمان به طور کامل وقف شده است، یا زمینی بوده که برای مثال به مسجدی اختصاص یافته، باید تمامی ورثه را از مالکیت آن خلع ید کرد، زیرا در این حالت وقف کاملا آشکار شده است. باید دانست که بین وقف کامل و وصیت تفاوت وجود دارد. وصیت تنها پس از مرگ به مرحله اجرا می‌رسد و تنها می‌تواند شامل یک سوم اموال گردد و نباید مختص به تنها یکی از ورثه باشد و فرد می‌تواند تا قبل از مرگ بارها آن را تغییر داده و کم و زیاد کند اما هرچه باشه بعد از مرگ تنها یک سوم آن قابل اجرا است. اما وقف کامل در همان لحظه اجرایی می‌شود و فرد وقف کننده حق ندارد در آن دخل و تصرف کند و حتی اگر شامل تمام اموال نیز گردد باید اجرایی شود مگر اینکه در حالتی انجام شود که فرد در آن مبتلا به بیماری صعب العلاجی بوده (که بیم مرگ داشته) که در این حالت تنها ثلث آن قابل اجرا خواهد بود

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: رجل أوصى بثلث ماله وقفًا، فضاعت الوصية وقسمت التركة، وبعد فترة من الزمن عُثر على الوصية، فما الحكم في ذلك مأجورين؟

فأجاب – رحمه الله تعالى: الحكم في ذلك أن يؤخذ ثلث نصيب كل وارث، ثم ينفذ به الوقف على مقتضى هذه الوصية هذا إذا كان قد أوصى بوقف ثلث ماله، أو أوصى بثلث ماله يصرف للفقراء، أو ما أشبه ذلك، أما إذا كانت الوقفية وقفا ناجزا، وكانت في حال الصحة، فإنه ينفذ الوقف كله، فإذا كان عقارا مثلا رفعت أيدي الورثة عن هذا العقار، لأنه تبين أنه وقف، وكذلك إن كانت أرضًا أوقفها لتكون مسجدًا مثلا، فإن الأرض تُنزع من أيدي الورثة، وتُصرف حيث شرطها الواقف، وحينئذ يجب أن نعرف الفرق بين الوصية، وبين الوقف الناجز: فالوصية لا تثبت إلا بعد الموت، فلو أوصى بوقف بيته مثلا، فإن الوصية لا تنفذ إلا بعد موته ولا تكون إلا في الثلث فأقل، ولا تكون لأحد من الورثة، وللموصي أن يرجع فيها ويُبطلها، وله أن ينقص منها، وله أن يزيد، لكن بعد الموت لا ينفذ إلا ما كان بقدر الثلث فأقل أما الوقف الناجز ، فإنه ينفذ مِن حينه، ولا يملك الموقف أن يتصرف فيه، ولا يمكن للموقف أن يرجع فيه أيضًا، وينفذ ولو كان يستوعب جميع المال، إلا أن يكون في مرض موته، المخوف فإنه لا ينفذ منه إلا مقدار الثلث فقط، أعني مقدار ثلث التركة.