سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۷۷۲) آیا برداشت و فروش آب از چاه وقف‌شده برای عموم، گناه است؟

(۴۷۷۲) سوال: اگر شخصی از چاهی که شخص دیگری در راه خدا حفر کرده یا خریده تا مردم از آن بیاشاماند و آب ببرند، آب بکشد و به مردم بفروشد، مرتکب عمل حرامی شده است؟ لطفا پاسخ ما را بدهید خداوند به شما اجر عنایت بفرماید.

جواب:

در امور وقفی باید طبق شروط وقف عمل شود. اگر این وقف به نیت عام المنفعه انجام گرفته است و هدف این است که هر کس به اندازه نیاز خود از آن بنوشند، در این حالت فروش آن جایز نیست مخصوصا اگر آب چاه کم باشد و پس این شخص دیگران هم به فروش آب تحریک شوند. اما اگر کسی که این چاه را وقف کرده محدودیتی برای استفاده از آن قائل نشده و نوشیدن از آن و فروش آن را جایز دانسته، در این حالت فروش آب آن مشکلی ندارد. خلاصه امر اینکه همه چیز باید طبق شروطی که وقف کنندگان تعیین کرده­اند انجام بگیرد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا كان شخص حفر بئرا، أو اشتراها ليجعلها في سبيل الله لمن أراد أن يشرب، أو من أراد أن يأخذ من هذا الماء، فما حكم الشرع في نظركم فيمن يأخذ الماء من هذه البئر، ويبيعها على الناس الآخرين، إما ليشربوا، وإما ليسقوا به مزارعهم، أفتونا مأجورين؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الواجب فيها وقف أن يتصرف فيه الناس على حسب شرط الواقف، فإذا كان هذا الواقف إنما وقفه لينتفع به الناس، ويشربوا منه ما يحتاجون إليه، فإنه لا يَحِلُّ لأحد أن يأخذ من هذا الماء ليبيعه، لا سيما إذا كان ماء البئر قليلا، بحيث إذا أخذه غَوّره على من بعده، وأما إذا كان الواقف أراد بهذا البئر مطلق الانتفاع، سواء انتفع الإنسان بشرب الماء من هذه البئر، أو ببيعها، فإن الأمر يكون واسعا. المهم أن الأشياء الموقوفة تُستعمل على حسب شرط الواقفين.

مطالب مرتبط:

(۴۷۸۳) حکم تخریب مسجد قدیمی برای ساخت مسجدی بزرگ‌تر

اگر قرار بر این شد که مسجد به مکان دیگری منتقل گردد، حکم زمین مسجد قبلی زایل می­گردد زیرا اسم مسجد از آن ساقط شده است و می­توان در آن خانه بنا کرد یا مثلا در آن زراعت کرد یا ... زیرا دیگر حکم مسجد بودن از آن زایل شده است....

ادامه مطلب …

(۴۷۹۸) حکم استفاده شخصی از بخشی از پول صدقه در امور خیریه

بله این کار جایز است و اشکالی در آن نیست. ....

ادامه مطلب …

(۴۷۷۷) حکم بی‌توجهی به زمین‌های اوقافی و پیامدهای آن

در حالت کلی جایز نیست متولیان اماکن موقوفه، این اماکن را به حال خود رها کنند و اهمال پیشه کنند، بلکه بر آنها واجب است که از آن به نحو احسن مراقبت کنند و در صورت امکان از آن استفاده کنند...

ادامه مطلب …

(۴۷۹۲) حکم استفاده شخصی از وسایل مسجد

بر امام و موذن و قیم و هیچ کس دیگرحلال نیست که اجازه دهد کسی وسایل مسجد را به امانت بگیرد و از مسجد خارج کند....

ادامه مطلب …

(۴۷۹۱) حکم نگهداری قرآن وقفی مسجد

باید دانست که موقوفاتی که در مسجد هستند را ابدا نباید از مسجد خارج کرد، حتی اگر برای استفاده باشد. پس خارج کردن قرآن یا هر کتاب دیگر یا حتی هر وسیله برقی یا ... از مسجد برای استفاده در خانه حلال نیست....

ادامه مطلب …

(۴۷۹۳) حکم شرعی خارج کردن وسایل مستهلک از مسجد

اگر آنها را با نمونه­ی بهترجایگزین کنید این کار جایز است. ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه