سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۷۱۱) کم شرعی تأخیر در پرداخت حقوق کارگر

(۴۷۱۱) سوال: من نزد شخصی با حقوق ماهیانه کار می کنم، با وجود اینکه من کاملا وظیفه ام را انجام می دهم، این شخص حقوق مرا بیش از حد متعارف به تأخیر می اندازد: سه ماه یا چهار ماه، و بهانه می آورد که چیزی ندارم که پرداخت کنم، با توجه به اینکه من از بعضی از گارگران وی شنیده ام که او آنچه که بر ذمه اش ( عهده اش) است کامل نمی پردازد، آیا جایز است از باب احتیاط، حقوق خود را بدون اطلاع وی بگیرم؟

جواب:

برای انسان شایسته نیست اگر کسی به او ظلم کرد و حقش را به طور کامل از او دریافت نکرد، بدون اطلاع مالش را بگیرد، زیرا پیامبر _ سلام و درود خدا بر او و خاندانش باد- فرمود: « امانت آن کس که تو را امین دانسته ادا کن  و به آن کس که به تو خیانت کرده است، خیانت مکن». گرفتن آن ( مال) بدون اطلاع وی خیانت است مگر در نفقه، پس اگر کسی دارای نفقه است، وکسی که نفقه بر عهده اوست آن را به وی پرداخت نکرد، او می تواند که از مال وی بدون اطلاعش،  بردارد، به همین دلیل هند بنت عتبه از پیامبر _ سلام و دروخد خدا بر او و خاندانش باد- سوال کرد و گفت: یا رسول الله همانا ابو سفیان مرد بخیلی است و آنچه را که به من می دهد کفاف من و فرزندم را نمی کند اما از او می گیرم در حالی که نمی داند، پس [رسول خدا ص] فرمود: آنچه را که کفاف تو و فرزندت را می کند، منصفانه بگیر».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أعمل عند شخص بمرتب شهري، ومع أنني أقوم بواجبي بشكل كامل، يقوم هذا الشخص بتأخير المرتب المستحق أكثر مما هو متعارف عليه ثلاثة شهور، أو أربعة شهور، ويتذرع بأن ليس لديه ما يدفع، مع العلم بأني سمعت من بعض العمالة عنده بأنه لا يعطي ما هو مستحق في ذمته بشكل كامل، فهل يجوز أن آخذ أجري من دون علمه من باب الحيطة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لا يَحِلُّ لإنسان إذا ظلمه أحد، ولم يُوفّه حقه أن يأخذ من ماله بغير علمه، لأن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- قال: «أَدَّ الْأَمَانَةَ إِلَى مَنِ اثْتَمَنَكَ، وَلَا تَخَنْ مَنْ خَانَكَ». وأخذه بلا علمه خيانة، إلا اثْ في النفقة فقط، فإن الذي له النفقة إذا لم يقم بها من تجب عليه، فله أن يأخذ من ماله بغير علمه، وذلك لأن هند بنت عتبة رضي الله عنها سألت النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم- وقالت: يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ أَبَا سُفْيَانَ رَجُلٌ شَحِيحٌ، وَلَيْسَ يُعْطِينِي مَا يَكْفِينِي وَوَلَدِي، إِلَّا مَا أَخَذْتُ مِنْهُ وَهُوَ لَا يَعْلَمُ، فَقَالَ: «خُذِي مَا يَكْفِيكِ وَوَلَدَكِ، بِالْمَعْرُوفِ».

مطالب مرتبط:

(۴۷۰۱) حکم دریافت زمین به شرط قرائت قرآن

اگر صاحب زمین، این ملک را به عنوان اجرت برای این شخص و به ازای قرآنی که برای او می­خواند به وی داده که جایز نیست. ...

ادامه مطلب …

(۴۶۹۲) حکم اجاره دادن خانه به افراد بی‌نماز

اگر مستاجر کسی است که که به شر و فساد و ترک واجبات مخصوصا نماز معروف است، نباید خانه را به او اجاره داد،...

ادامه مطلب …

(۴۶۸۹) حکم پرداخت کمتر از مزد توافق شده به کارگر

اگر کسی کارگری به کار بگمارد و به صورت کامل از او کار بکشد، سپس دستمزد او را کامل به او ندهد، خداوند در روز قیامت دشمن او خواهد بود...

ادامه مطلب …

(۴۶۸۸) آیا درآمد حاصل از کار دوم بدون اطلاع کارفرما حرام است؟

تا زمانی که بین تو و ضامنت شرط و توافقی مبنی بر که چه با اجرت و جه بدون اجرت نباید برای دیگران کار بکنی...

ادامه مطلب …

(۴۷۰۶) گرفتن خانه با قرارداد صبره چگونه است؟

عرف عام مانند مالک ملک صبره شده است و در ملک زراعت می­کند و جوی آب می­زند و چاه می­کند و اگر زمین مسکونی باشد در آن مسکن بنا می­نهد و آن را اجاره می­دهد و به طور خلاصه تا وقتی که صبره برقرار باشد، مانند یک مالک در آن رفتار می­کند و مانند مستاجر نیست که تنها وفق بندهای اجاره می­تواند رفتار کند....

ادامه مطلب …

(۴۶۹۰) حکم شرعی اجاره دادن مغازه به سالن‌های آرایشی

اجاره دادن مغازه به آرایشگران تنها در صورتی مجاز است که با آنها توافق کنید که از اصلاح ریش اجتناب کنند و اگر برای موجر ثابت شد که اقدام به این کار کرده­اند، بتواند قرارداد را فسخ کند، زیرا شرط موجر صحیح بوده و آنها به آن عمل نکرده­اند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه