چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۶۹۸) حکم دریافت دستمزد برای آموزش قرآن و احادیث

(۴۶۹۸) سوال: من در یک سازمان دولتی کار می­کنم. اما حقوقی که می­گیرم ناکافی است، زیرا خانواده­ای پرجمعیت را تحت تکفل دارم. من به فرزندان مسلمانان کتاب خدا و احادیث نبوی شریف و توحید درس می­دهم و از پدران آنها هیچ وجهی طلب نمی­کنم، اما آنها خود با توجه به شرایط من، به ازای هر شاگرد پانزده ریال در ماه دستمزد قرار داده­اند. لطفا به بنده بفرمایید حکم دریافت این مبلغ چیست خداوند به شما اجر عنایت بفرماید.

جواب:

حکم این مبلغی که به شما می­دهند این است که هیچ اشکالی در آن وجود ندارد، زیرا بدون شرط پرداخت شده است. قول ارجح این است که بر خلاف دریافت دستمزد برای تلاوت قرآن که حرام است، دریافت دستمزد برای آموزش قرآن جایز است. دلیل این امر آن است که نفع تعلیم قرآن متعدد است و شاگرد نیز از آن بهره­مند می­شود. پس اگر به ازای آموزش قرآن پول دریافت کردی هیچ اشکالی ندارد. اما دریافت پول برای قرائت قرآن حرام است. زیرا تلاوت قرآن تنها به منظور عبادت و نزدیک شدن به خدا انجام می­گیرد و اخذ دستمزد به ازای آن صحیح نیست. به این دلیل که در این حالت انسان دنیا را بر آخرت تقدم بخشیده است. اما اگر می­پرسیدی: بهتر است این پول را بگیرم یا نگیرم؟ در جواب می­گفتیم: بهتر است نگیری و پاداش خود را برای آموزش کتاب خدا و سنت رسولش صل الله علیه و آله و سلم و توحید به خدای سبحان واگذار کنی. اما بنا به وضعی که تشریح کردی و احتیاجاتی که در زندگی داری اشکالی ندارد. زیرا تو این پول را برای رفع نیازها و بی نیاز بودن از خلق اخذ می­کنی.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أنا أعمل في مصلحة حكومية، ولكن راتبي الشهري الذي أتقاضاه لا يكفيني، لأنني أعُول أسرة كبيرة، وأنا أعلم أولاد المسلمين كتاب الله، والأحاديث النبوية الشريفة والتوحيد، ولم أطلب من آبائهم أجرًا على ذلك، لكنهم جعلوا لي خمسة عشر ريالا عن كل تلميذ في الشهر الواحد، نظرا منهم لظروفي، فما حكم هذا المبلغ الذي أتقاضاه، أفيدوني أفادكم الله؟

فأجاب رحمه الله تعالى حكم هذا المبلغ الذي تتقاضاه لا حرج عليك فيه، لأنه جاء بدون شرط، على أن القول الراجح أنه يجوز أخذ الأجرة على تعليم القرآن، بخلاف أخذ الأجرة على تلاوة القرآن، فإنها محرمة، وذلك لأن التعليم نفعُه مُتعد، فإنه ينفع المتعلم، فإذا أخذت أجرة على تعليم كتاب الله، فلا حرج في ذلك، وأما أخذ الأجرة على تلاوته، فإن ذلك محرم لأن تلاوة القرآن لا تقع إلا قُربة وعبادة، وكل عمل لا يقع إلا قربة وعبادة، فإنه لا يصح أخذ الأجر عليه، لأن الإنسان يكون مُقَدِّما للدنيا على الآخرة في مثل هذه الحال، أما إن كنت تسأل هل الأولى أن تأخذ، أو ألا تأخذ؟ فإننا نقول لك: الأولى ألا تأخذ، وأن تحتسب الأجر من الله -سبحانه وتعالى- على تعليم كتاب الله، وسُنَّة رسول الله صلى الله عليه وسلم والتوحيد، ولكن مع الحاجة -كما وصفت عن نفسك – لا بأس به، لأنك تأخذ لدفع حاجتك، واستعفافك عن الناس، واستغنائك عنهم.

مطالب مرتبط:

(۴۷۱۴) حکم پرداخت مبلغ اضافی به کارگر به خاطر حسن رفتار

رای کارگر، زیرا تو به خاطر حسن رفتارش، تنها به او داده ای و صاحب کارگاه حقوق عادی خود را دارد....

ادامه مطلب …

(۴۶۹۵) حکم دریافت پول برای قرائت قرآن و اجرت دادن به قاری

استخدام کردن قاری و پرداخت کردن پول به قاری به ازای قرائت قرآن حرام است و جایز نیست. ...

ادامه مطلب …

(۴۶۹۱) حکم اسلام درباره حق سرقفلی چیست؟

اگر موجر قبل از موعد اتمام قرارداد از مستاجر تقاضای تخلیه ملک را دارد، طلب مبلغی پول به عنوان عوض مدت باقیمانده از قرارداد بلامانع است....

ادامه مطلب …

(۴۷۰۵) کم شرعی دریافت پول برای قرائت فاتحه در مراسم ترحیم

جایز نیست کسی به خاطر تلاوت قرآن چیزی اخذ کند، اما دریافت وجه برای تعلیم قرآن مجاز است. زیرا تعلیم قرآن بر خلاف قرائت عملی است که نفعش به غیر می­رسد....

ادامه مطلب …

(۴۶۸۷) حکم استثمار کارگر نیازمند توسط کارفرما و نقض قرارداد کاری

این کار کاملا حرام است و در شان مومنان نیست...

ادامه مطلب …

(۴۷۰۹) حکم شرعی درخواست دستمزد در صورت غیبت از مدرسه به دلیل بیماری

اگر فرد به خاطر عذری از کار خودداری کرد، و اگر کسی را در جای خود قرار داد، مستحق حقوق کامل است، و اگر کسی را به جای خود قرار نداد، پس آن بستگی به سازمانی دارد- سازمان های دولتی- که در آن کار می کند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه