(۴۶۸۷) حکم استثمار کارگر نیازمند توسط کارفرما و نقض قرارداد کاری

(۴۶۸۷) سوال: حکم کسی که کارفرما با علم به نیازمند بودن و مجبور بودن وی، او را استثمار کرده و از او سواستفاده میکند و اقدام به نقض قرارداد کاری فی مابین کرده چیست؟ ما با ضامن توافق کردیم که حقوقی به صورت ماهانه به ما بدهد و او خرج خورد و خوراک ما را نیز پرداخت نماید. اما پس از مدتی حرف خود را پس گرفته و گفت: خرج خوراک خود را باید از جیب خود پرداخت نمایید، اگر راضی نیستید میتوانید به کشور خود بازگردید. ما نیز زیر سنگینی بار نیاز و ضرورت، به ناچار موافقت کردیم. آیا این کار او ناجایز نبوده در حالی که ما ابتدا با هم (وقتی که ما در کشور خود بودیم) توافق کرده بودیم؟

جواب:

اگر بیم آن را نداشتم که این معامله بد با کسی غیر از ضامن شما باشد به آن پاسخ نمیگفتم. این کار کاملا حرام است و در شان مومنان نیست و خداوند تعالی میفرماید: : ” يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ” ” ای کسانی که ایمان آورده اید! به پیمانها (و قرار دادهای خود) وفا کنید” (المائده ١) و همچنین میفرماید: ” وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ ۖ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا” ” و به عهد (خویش) وفا کنید ، بی گمان از عهد سؤال می شود .” (الاسرا ٣٤). پس اگر ابتدا با شما توافق کرده که تعهداتش را بجای آورد، سپس از فرصت سواستفاده نموده و از اجرای تعهداتش سر باز زده، چه شما بمانید و خرج خورد و خوراک را بر عهده بگیرید و چه به کشور خود بازگردید، بدون شک این کار –العیاذ بالله- عملی حرام است و حیله و نیرنگ به شمار میآید و شایسته مومنین نیست.

پس نصیحت من به او این است که از خدای تعالی بترسد و تقوای او را پیشه کند و بداند که ظلم در این دنیا، در آن دنیا برایش تاریکی به بار میآورد و شما در روز قیامت حق خود را از وی مطالبه خواهید نمود. “يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ” ” روزی که انسان از برادرش می گریزد” (عبس ٣٤) ” “وَأُمِّهِ وَأَبِيهِ” “واز ما درش و از پدرش” (عبس ٣٥) ” واز زنش وفرزندانش (نیز می گریزد).” (عبس ٣٦) و بداند مالی که از این طریق حرام حاصل میکند، بر او تبدیل به آتش و عذاب میگردد و در روز قیامت از او بازخواست میشود و جز اینکه تبدیل به غنیمتی برای ورثهاش شود هیچ سودی ندارد.

پس بهتر است تا وقت دارد و در قید حیات است، تقوای خداوند عزوجل را پیشه کرده و به تعهداتش در قبال شما پایبند شود و دست از این حیله و نیرنگی که بر شما روا داشته بکشد و از خداوند متعال میخواهم که عاقبت او و ما را ختم به خیر و نیکی نماید.

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم نقض الاتفاق بين الأجير وصاحب العمل استغلالاً لحاجته بمعرفته بأنه سيرضخ لطلباته، فقد حصل واتفقنا مع هذا الكفيل على أن يعطينا راتبا شهريا، ويتحمل هو مصاريف الأكل والشرب، وبعد مضي مدة رجع في كلامه وقال: تحملوا أنتم مصاريف أكلكم وشربكم، فإن رضيتم وإلا فعودوا إلى بلدكم وتحت وطأة الحاجة والضرورة عندنا رضينا بذلك، فهل يجوز له ذلك بعد أن وافق على شرطنا، ونحن في بلدنا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لولا أني أخشى أن تكون هذه المعاملة السيئة موجودة مع غير كفيلكم ما أجبت عليها، ولكني أقول: إن هذا العمل عمل محرم، وهو غير لائق بالمؤمنين، وإن الله تعالى يقول: ﴿ يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ ﴾ [المائدة: ١]، ويقول سبحانه وتعالى-: ﴿ وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا ﴾ [الإسراء: ٣٤ ] ، وإذا كان الاتفاق بينكم، وبين هذا الرجل على أن يقوم بما أديتموه، ثم بعد ذلك يستغل الفرصة، فيمتنع من إقامتهم فيقول: إما أن تبقوا، ويكون المصروف عليكم، أو ترجعوا إلى بلادكم، فلا شك أن هذا – والعياذ بالله – عمل محرم، وخداع لا يليق بالمؤمن.

فنصيحتي له أن يخاف الله -تعالى- ويتقيه، وأن يعلم أن الظلم ظلمات يوم القيامة، وأنكم سوف تتعلقون به يوم القيامة مطالبين بحقكم: ﴿ يَوْمَ يَفِرُّ يوما الْمَرَّهُ مِنْ أَخِيهِ وَأُمِهِ، وَأَبِيهِ * وَصَحِبَيْهِ، وَبَنِيهِ ﴾ [عبس: ٣٤-٣٦]، وأن يعلم أن ما خلفه من هذا المال الذي وفّره بهذه الطريق المُحَرَّمة، فإنه يكون عليه نارا والعياذ بالله – يعاقب عليه يوم القيامة، ويكون ثماره لمن يأتي بعده من الورثة. إنني أؤكد عليه ما دام في زمن المهلة وزمن الحياة أن يتقي الله -عز وجل – وأن يرد إليكم ما اتفقتم معه عليه، وأن يتحللكم مما صنع بكم من هذا المماطلة، وهذه المخادعة، ونسأل الله لنا وله حسن الختام، والعاقبة الحميدة.