چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۴۷۹) آیا جنینی که سقط شده باشد عقیقه دارد؟

(۴۴۷۹) سوال: آیا جنینی که سقط شده باشد عقیقه دارد و اگر دو روز بعد از تولد به مدت فوت کرده باشد یا یک ماه و بیشتر از آن گذشته باشد، آیا عقیقه داده می‌شود؟

جواب:

اگر قبل از این که چهار ماه داشته باشد مرده است او آدمی نبوده بلکه تکه گوشتی است که در هر مکانی دفن می‌شود و غسل و کفن کرده نمی‌شود و بر او نماز نیز خوانده نمی‌شود و در روز قیامت نیز زنده نخواهد شد اما اگر بعد از چهار ماه فوت کرده باشد در او روح دمیده شده است و انسان گشته و اگر سقط شد غسل و کفن کرده می‌شود و بر او نماز خوانده می‌خوانند و اسم بر او می‌گذارند و عقیقه می‌دهند ولی عقیقه‌ی آن مانند عقیقه‌ای مولودی نیست که زندن به دنیا می‌آید و یک یا دو روز باقی می‌ماند.

و عقیقه از جای کسی که یک یا دو روز باقی مانده است مانند عقیقه‌ی کسی نیست که هفت روز را کامل کرده است و برای همین رسول اللهﷺ بیان نمودند که عقیقه در روز هفتم ذبح می‌شود.[۱]

و بعضی از علما می‌گویند: اگر کودک قبل از روز هفتم بمیرد یا به صورت مرده به دنیا بیاید از جای او عقیقه نمی‌دهند زیرا وقتی که عقیقه دادن در آن سنت می‌باشد یعنی روز هفتم بر آن نرسیده است و برای همین این مسئله را به ترتیب گفتیم که: اگر قبل از چهار ماه در شکم مادرش سقط شود او آدمی نمی‌باشد و از جای او عقیقه نمی‌دهند و اسم نیز بر نهاده نمی‌شود و همچنین غسل و کفن هم کرده نمی‌شود و نماز نیز بر او خوانده نمی‌خوانند و در هر مکانی از زمین دفن می‌شود.

اما کسی بعد از چهار ماه سقط شود غسل و کفن کرده می‌شود و بر او نماز می‌خوانند و اسم بر او نهاده می‌شود و از جای او عقیقه می‌دهند.

و کسی که به دنیا بیاید و بمیرد و یک یا دو روز باقی بماند اما قبل از روز هفتم فوت کند، او نیز غسل و کفن کرده ‌می‌شود و نماز بر او می‌خوانند و در قبرستان همراه مردم دفن می‌شود و از جای او عقیقه می‌دهند اما اگر قبل از این باشد در مورد آن اختلاف وجود دارد.

و کسی که تا روز هفتم زنده ماند سپس بعد از آن وفات نمود غسل و کفن کرده ‌می‌شود و بر او نماز می‌خوانند و همراه مسلمانان دفن می‌شود و بر او اسم نهاده می‌شود و از جای او عقیقه می‌دهند.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: السَّقْطُ هل له عَقِيقَةٌ، وإذا مات بعد الولادة بيومين أو مضى عليه شهر أو أكثر، فهل يُعقُّ عنه؟

فأجاب رحمه الله تعالى: السِّقْطُ إذا مات قبل أربعة أشهر فليس بآدمي، بل هو قطعة لحم يُدْفَنُ في أي مكانٍ كان، ولا يُغسلُ، ولا يُكَفَّنُ، ولا يُصَلَّى عليه، ولا يبعث يوم القيامة، وإذا كان بعد أربعة أشهر، فقد نُفِخَتْ فيه الروح، وصار إنسانًا، فإذا سقط فإنه يُغَسَّلُ، ويُكَفَّنُ، ويُصَلَّى عليه، ويُسَمَّى ويُعَقِّ عنه، لكن العقيقة عنه ليست كالعقيقة عمن ولد حيا، وبقي يوما أو يومين.

والعقيقة عمن بقي يوما أو يومين ليست كالعقيقة عمن أتم سبعة أيام، ولهذا بَيَّنَ النبي – عليه الصلاة والسلام-: «أن الْعَقِيقَةُ تُذْبَحُ في اليوم السابع».

فمن العلماء من قال: إذا مات الطفل قبل اليوم السابع، أو خرج ميتا فإنه لا يُعقُّ عنه، ، لأنه لم يأتِ الوقت الذي تُسَنُّ فيه العقيقة وهو اليوم السابع، ولهذا قلنا إن المسألة على الترتيب من سَقَطَ من بطن أمه قبل أن يتم له أربعة أشهر فهذا لا يُعق عنه ولا يُسَمَّى، وليس له حكم الآدمي، فلا يغسل، ولا يُكَفَّنُ، ولا يُصَلَّى عليه، ويدفن في أي مكانٍ من الأرض.

ومن سقط بعد أربعة أشهر ميتا فإنه يُغَسَّلُ، ويُكَفِّنُ، ويُصَلَّى عليه، ويُسَمَّى، ويُعقُّ عنه.

ومن سقط حيا وبقي يوما أو يومين ومات قبل السابع فهو كذلك أيضًا، يُغَسَّلُ، ويُكَفِّنُ، ويُصَلَّى عليه، ويُدْفَنُ في المقابر مع الناس، ويُعَقِّ عنه، لكن هذا والذي قبله فيه خلاف.

ومن بقي إلى اليوم السابع، ثم مات بعده، فإنه يُغَسَّلُ، ويُكَفَّنُ، ويُصَلَّى عليه، ويُدْفَنُ مع المسلمين، ويُسَمَّى، ويُعَقِّ عنه.

مطالب مرتبط:

(۴۴۸۲) حکم ترک عقیقه به دلیل تنگدستی

هنگامی که انسان در هنگام تولد فرزندش فقیر می‌باشد بر او لازم نیست که عقیقه بدهد زیرا عاجز می‌باشد و عبادات با وجود عجز ساقط می‌شوند....

ادامه مطلب …

(۴۴۷۷) آیا ذبح بز برای عقیقه جایز است؟

افضل گوسفند است که چاق و گوشت بسیاری داشته باشد و برای پسر دو گوسفند یا بز و برای دختر یک گوسفند یا بز که در روز هفتم از ولادت ذبح می‌شود...

ادامه مطلب …

(۴۴۹۲) آیا عقیقه دادن از جانب میت جایز است؟

عقیقه برای میت مشروع نیست بلکه فقط در هنگام تولد که هفت روز از آن گذشته باشد مشروع است...

ادامه مطلب …

(۴۵۰۲) حکم شرعی نام‌گذاری فرزند با نام «اسلام»

شایسته است که انسان اسم که در آن تزکیه وجود دارد را برای پسر و دختر خود انتخاب نکند...

ادامه مطلب …

(۴۴۹۰) وظیفه‌ی کسی که برای فرزندان زنده و فوت‌شده‌اش عقیقه نداده

اگر آن‌هایی که فوت کرده و آن‌هایی که زنده هستند در حال فقر پدرشان به دنیا آمده‌اند و قدرت عقیقه دادن نداشته است پس چیزی بر او لازم نیست...

ادامه مطلب …

(۴۴۹۹) حکم شرعی نام‌هایی مانند «عبدالنبی» و «عبدالرسول»

اسم های عبدالنبی و عبدالرسول و عبد جبریل و عبد فلان و فلان، حرام است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه