سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۴۲۲) حكم حج نیابی برای دو متوفی و تأخیر در ذبح

(۴۴۲۲) سوال: دایی‌ای داشتم که تقریبا دو سال قبل یا بیشتر وفات نموده است و دایی‌ای دارم که از او بزرگتر می‌باشد و از من طلب کرده است برای آن دو حج کنم لذا حج کردم و هنگامی که به حج رفتم و در روز رمی جمرات برادرانی که همراهم بودند را گم کردم و در دنبال گشتن آنها خسته شدم و در روز اول ذبح نکردم و در روز دوم ذبح کردم اما در روز اول سرم را تراشیدم، آیا این برای من جایز است یا نه و از جانب آن دو حج کردم؟

جواب:

این نکته‌ای که به آن اشاره کرده‌ای که تز تو طلب کرده‌اند که از جانب آن دو حج کنی اما فقط امکان به جا آوردن یکی از آن دو را داری اما حج کردن از جانب آن دو در نسک واحد جایز نیست چون نسک واحد از هم جدا نمی‌شود و باید برای یک نفر باشد بنابراین از کسی می‌خواهد از جانب مادر یا پدر خود حج به جا آورد جایز نمی‌باشد و باید از جانب پدر خود در یک سالی و از جانب مادر خود در سال دیگر باشد اما به نسبت تأخیر در ذبح به روز دوم و تراشیدن سر در روز اول، اشکالی ندارد و شایسته است که انسان نسک‌های روز عید را به ترتیب انجام دهد: اول رمی جمره‌ی عقبه را انجام دهد سپس قربانی خود را دبح کند و بعد از موی سر خود را بتراشد یا این کوتاه کند اما تراشیدن افضل است سپس به مکه رود و طواف افاضه را به جا آورد و آن طواف حج می‌باشد و اگر حج تمتع را به جا می‌آورد، بین صفا و مروه سعی کند اما اگر حج قران یا افراد را به جا می‌آورد بعد از سعیی که بعد از طواف قدوم به جا می‌آورد دیگر دوباره سعی نمی‌کند اگر که حج او قران یا افراد است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إن لي خالا توفي منذ حوالي سنتين أو أكثر، ولخالي أخ أكبر منه وطلب مني أن أحج لهما، وحججت ولما ذهبت إلى الحج وفي يوم رمي الْجَمَرَاتِ ضعت عن الإخوة الذين معي، وتعبت في البحث عنهم، ولم أذبح في اليوم الأول، وذبحت في اليوم الثاني، وقد حَلَقْتُ رأسي في اليوم الأول، فهل يجوز لي أم لا، وقد حججت عنهما؟

فأجاب رحمه الله تعالى: هذه النقطة التي أشرت إليها وهو قوله: أنه طلب أن يحج عنهما فحج هو يمكن أن يكون حَجَّ عن واحد منهما، أما إذا حَجَّ عنهما جميعا في نُسُكِ واحد فإنه لا يجوز لأن النسك الواحد لا يتبعض، لا بد أن يكون عن شخص واحد، فإذا أراد شخص أن يَحُجَّ عن أمه وأبيه مثلا في سنة واحدة بنُسُكِ واحد فإن ذلك لا يجوز، وإنما يحرم عن أبيه في سَنَةٍ وعن أمه في سنة، وأما بالنسبة لما فعله من تأخير الذبح إلى اليوم الثاني والحلق في اليوم الأول، فإنه لا بأس به، وذلك أن الإنسان يوم العيد ينبغي أن يُرَتِّبَ الأنساك التي تفعل فيه كالتالي: أولا: يبدأ برمي جَمْرَةِ الْعَقَبَةِ، ثم بعد ذلك ينحر هديه، ثم يحلق رأسه، أو يقصره، والحلق أفضل، ثم ينزل إلى مَكَّةَ ويطوف طَوَافَ الْإِفَاضَةِ، وهو طَوَافُ الْحَجِّ، ويسعى بين الصَّفَا وَالْمَرْوَةِ إن كان متمتعا، أو كان قارنا أو مفردًا، ولم يكن سعى بعد طَوافِ الْقُدُومِ، فإن كان قارنا أو مفردًا وقد سعى بعد طَوَافِ الْقُدُومِ فإنه لا يعيد السعي مرة ثانية.

مطالب مرتبط:

(۴۴۲۴) حکم کوتاه‌کردن جزئی موی سر پس از حج

إن شاء الله حج صحیح است و حکم آن این است باید فدیه‌ای را در مکه ذبح کنی و آنجا بین فقرا تقسیم کنی ...

ادامه مطلب …

(۴۴۰۵) حکم نقص در مناسک حج و تأثیر حج دوم بر جبران نقص حج اول

حج اولی تمام نشده است چون حج بدون طواف افاضه تمام نمی‌شود و برای همین شایسته‌ی این مفتی است که او را امر به انجام طواف افاضه کند تا این که حج اولش کامل شود سپس حج دیگر به جا آورد و این حج آخری تطوع (مستحب) است....

ادامه مطلب …

(۴۳۹۹) حکم اشتباه در تعیین ایام تشریق و بازگشت زودهنگام از منی

رمی جمراتی که در روز دوازدهم ترک کرده است، واجبی از واجبات حج بوده که اهل علم می‌گویند کسی که واجبی را از واجبات حج ترک کند باید یک گوسفند یا بز نر یا ماده فدیه را در مکه ذبح کند....

ادامه مطلب …

(۴۴۱۰) حکم خارج شدن از احرام عمره به دلیل فوت نزدیکان قبل از اتمام مناسک

هنگامی که خبر فوت یکی از نزدیکانشان یا دوستانشان یا کسی که می‌خواهند در تشیع جنازه‌اش شرکت کنند، واجب است که نسکشان را تمام کنند سپس به آنجا بروند مگر عمره غیر از طواف، سعی و کوتاه کردن موی سر می‌باشد......

ادامه مطلب …

(۴۴۰۳) حکم نقص در طواف وداع به دلیل خستگی و عدم توانایی

کسی که واجبی را ترک کرد فدیه را باید گوسفند (نر یا ماده) یا بز (نر یا ماده) در مکه ذبح کند و بین فقرا تقسیم کند....

ادامه مطلب …

(۴۳۹۸) حکم حاجی مریضی که نتوانسته رمی جمرات و طواف افاضه را در وقت مقرر انجام دهد

اگر این مردی که در روز عرفه بیمار شده است و بیماریی او به گونه بوده است که نمی‌توانسته است نسکش را به اتمام برساند و اگر در ابتدای احرامش شرط قرار داده است که اگر مانعی برای من به وجود آمد از همان‌جا از احرام بیرون می‌آیم، چیزی بر او لازم نیست...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه