سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۳۳۳) حکم ترک اقامت شبانه در منی و گذراندن بخشی از شب در مسجدالحرام

(۴۳۳۳) سوال: در منی مکانی برای اقامت ما وجود نداشت و ما در آن در شب‌های مبیت تا بعد از نصف شب منتظر می‌ماندیم سپس به سوی بیت الله الحرام می‌رفتیم و بقیه‌ی شب را آمجا می‌گذراندیم، حکم این چیست؟

جواب:

حکم عمل شما این است که به جا آمده است ولی شایسته بود که شما خلاف این را انجام می‌دادید و در ایام تشریق شب و روز را در منی باقی می‌ماندید و اگر مکانی برای شما نبود صبر می‌کردید تا این که مردم تمام می‌شدند یعنی پیش آخرین خیمه می‌ماندید و اگرچه خارج از منی بود هنگامی که نهایت تلاش خود را در یافتن مکانی برای خود کردید و اگر مکانی را در منی نیافتید پس پیش آخرین خیمه‌های مردم می‌ماندید و بعضی از اهل علم در زمان‌‌مان بر این نظر هستند که اگر کسی مکانی در منی نیافت شب ماندن در آن از او ساقط می‌شود و برای او جایز است که شب را در هر مکانی از مکه یا غیر از مکه بگذراند و آن را بر کسی که عضوی از اعضای وضو ندارد چ از غسل آن از او ساقط می‌شود قیاس گرفته‌اند اما در این محل نظر است زیرا عضو حکم طهارت به آن تعلق دارد و آن عضو وجود ندارد اما در این‌جا مقصود از شب ماندن جمع شدن مردم همانند امتی واحد می‌باشد لذا واجب است انسان نزد آخرین خیمه بماند تا با حجاج باشد و نظیر این هنگامی است که مسجد از جماعت پر می‌شود و مردم حول مسجد نماز می‌خوانند و باید صف‌ها به هم متصل باشد تا این که جماعتی واحد باشد لذا شب ماندن نیز نظیر همین است و نظیر عضو قطع شده در وضو نیست.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: لم يكن عندنا مكان للإقامة في مِنّى، فكنا ننتظر فيها في ليالي المبيت إلى ما بعد منتصف الليل، ثم نغادرها إلى بيت الله الحرام فنقضي فيه بقية الليل، فما الحكم في هذا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الحكم في هذا أن عملكم مجزئ، ولكن الذي ينبغي لكم خلاف ذلك الذي ينبغي لكم أن تَبقَوا في مِنى ليلا ونهارًا في أيام التشريق، فإن لم يكن لكم مكان فلكم أن تبقوا حيث انتهى الناس، يعني عند آخر خيمة، ولو خارج مِنّى إذا لم تجدوا مكانًا، إذا بحثتم أتم البحث، ولم تجدوا مكانًا في منى، فكونوا عند آخر خيمة من خيام الناس، وقد ذهب بعض أهل العلم في زمننا هذا إلى أنه إذا لم يجد الإنسان مكانًا في مِنّى فإنه يسقط عنه الْمَبِيتُ، فإنه يجوز له أن يبيت في أي مكان في مَكَّةَ أو في غيرها، وقاس ذلك على ما إذا فُقِدَ عضو من أعضاء الوضوء، فإنه يسقط غسله، ولكن في هذا نظر لأن العضو يتعلق حكم الطهارة به ولم يوجد أما هذا فإن المقصود من الْمَبِيتِ أن يكون الناس مجتمعين أمة واحدة، فالواجب أن يكون الإنسان عند آخر خيمة حتى يكون مع الْحَجِيجُ، ونظير ذلك ما إذا امتلأ المسجد من الجماعة، وصار الناس يُصَلُّونَ حول المسجد فإنه لا بد أن تتواصل الصفوف، وأن يكون كل صف إلى الصف الآخر حتى يكون الجماعة جماعةً واحدة، فالمبيت نظير هذا، وليس نظير العضو المقطوع.

مطالب مرتبط:

(۴۳۴۱) حکم درک شب منی با رسیدن در نیم‌ساعت پیش از فجر در شب یازدهم

اشکالی در آن نمی‌باشد و بر شما گناه و فدیه‌ای نیست...

ادامه مطلب …

(۴۳۵۱) حکم وکالت در رمی جمرات به‌سبب ازدحام شدید در ایام تشریق

نظر ما این است که اگر خودت نتوانستی رمی را به سبب بیماری یا این که حامله بودی یا لنگی به جا آوری برایت حلال بوده که وکیل بگیری اما اگر عذری وجود نداشته است وکیل گرفتن حلال نیست زیرا رمی جمرات از شعائر  حج است و جزئی از آن است...

ادامه مطلب …

(۴۳۵۴) حکم بازگشت حاجی به منی بعد از غروب آفتاب در روز دوم تشریق

مادامی که تعجیل کرده و از منی خارج شده بعد  از آن که رمی جمرات را بعد از زوال انجام داده به نیت اینکه نسکش را به پایان برساند پس نسکش به پایان رسیده است....

ادامه مطلب …

(۴۳۶۰) تعداد دورهای طواف وداع؛ آیا عدد مشخصی دارد یا طواف به هر مقدار کفایت می‌کند؟

زمانی که طواف اطلاق شد منظور طواف شرعی است که هفت دور است و بر آن زیاد و کم نمی‌شود...

ادامه مطلب …

(۴۳۷۵) آیا زیارت مسجد النبی شرطی برای قبولی حج است؟

از ضروریات حج نیست که انسان مسجد النبی را زیارت کند و علاقه‌ای حج ندارد و زیارت کردن مسجد رسول اللهﷺ در هر زمانی ممکن است...

ادامه مطلب …

(۴۳۱۱) حکم وکالت در رمی جمرات به‌ سبب بیماری و ازدحام

روز‌هایی که مریض بودی و همسرت از جانب شما رمی کرده است کفایت می‌کند إن شاء الله اما روزهایی از جانبت رمی ‌کرده و شما مریض نبودی ولی از شلوغی ترسیدی، شلوغی دائمی نیست و در اول وقت است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه