(۴۳۲۸) حکم ترک طواف افاضه در حج به‌ علت ازدحام و خروج از مکه بدون انجام آن

(۴۳۲۸) سوال: سال گذشته همراه همسرم حج را به جا آوردیم و همه‌ی مناسک را به جا آوردیم غیر از طواف افاضه که فقط من انجام ندادم و من الحمدلله در صحت و قوت کامل هستم ولی به خاطر شلوغی زیاد و ترس از این که بی‌هوش شوم و دور اول طواف را شروع کردم اما نزدیک بود که خفه شوم سپس از آن خارج شدم و همسرم فجر روز دوم طواف را به جا آورد و از مکه خارج شدیم و وقت کافی برای من باقی نماند لطفا مرا در این مورد راهنمایی کنید چن چیزی بر من واجب است بعد از این مدت و من منتظر جواب هستم؟

جواب:

در حقیقت در مسائل مهم این‌چنینی شایسته نیست که این‌گونه با تأخیز سوال شود بعد از گذشت یازده ماه از حج اگر که آن را در سال گذشته انجام دادی یا بیشتر از قبل از آن انجام دادی و مثل این حالت بر اساس آنچه از کلام اهل علم می‌دانیم همچنان در حج هستی زیرا طواف افاضه رکنی است که باید انجام گیرد و برای همین وقتی به رسول اللهﷺ گفته شد: صفیهÈ حائض است فرمود: «أَحَابِسَتُنَا هِيَ»[۱] : (آیا او ما را ماندگار خواهد ساخت): و اگر کسی به جای کسی دیگر می‌توانست طواف افاضه به جا آورد پس ماندگار ساختنی در کار نبود زیرا این امکان وجود داشت که از جای صفیهÈ طواف به جا آورد و رسول اللهﷺ نمی‌فرمود: «أَحَابِسَتُنَا هِيَ» : (آیا او ما را ماندگار خواهد ساخت).

و بر همین اساس شما همچنان در حج می‌باشی و بر شما واجب است که الان به مکه بروی و رکنی که اللهÀ در این قول برایت فرض کرده را به جا آوری: {ثُمَّ لۡیَقۡضُوا۟ تَفَثَهُمۡ وَلۡیُوفُوا۟ نُذُورَهُمۡ وَلۡیَطَّوَّفُوا۟ بِٱلۡبَیۡتِ ٱلۡعَتِیقِ} [سوره الحج: ۲۹] : (سپس، باید آلودگی‌هایشان را بر طرف سازند، و به نذر‌‌های خود وفا کنند، و (برگرد) خانه‌های کهن‌سال (کعبه) طواف کنند): و این بر اساس قواعد اهل علم و همچنین بر اساس آنوه در سنت آمده است می‌باشد که تحلل دوم حاصل نمی‌شود مگر با طواف افاضه و سعی لذا از اللهÀ می‌خواهیم ما و شما را کمک کند.

این چیزی است که ما در این مسئله بر این نظر هستیم و اگر از کسی دیگر نیز طلب فتوا کردی مشکلی ندارد.

[۱] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: أدينا فَرِيضَةَ الْحَج أنا وزوجي للعام الماضي -والحمد لله – فقد أدينا المَنَاسِكَ جميعًا، عدا طَوَافِ الْإِفَاضَةِ بالنسبة لي فقط، وأنا -والحمد لله – في كامل صحتي وقوتي ولكن لشدة الزحام وخوفًا من أن يُغْمَى علي، وقد بدأت فعلا أكاد أختنق، ثم خرجت في الشوط الأول من الطَّوَافِ، وأدى زوجي الطَّوَافَ في اليوم الثاني فجرًا، وخرجنا من مَكَّةَ الْمُكَرَّمَةِ، ولم يبق لدي الوقت الكافي، أفيدوني أثابكم الله، ماذا يجب علي أن أفعل بعد هذه المدة، فأنا أنتظر جوابكم؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: الحقيقة أن هذه المسألة من المسائل المهمة التي لا ينبغي تأخير السؤال عنها إلى مثل هذا الوقت بعد مضي أحد عشر شهرا من الْحَج، إن كنتِ أديته في العام الماضي، أو أكثر إن كنت أديته قبل ذلك، ومثل هذه الحال على حسب ما نعرفه من كلام أهل العلم ما زلت على حَجِّكِ، لأن طَوَافَ الْإِفَاضَةِ رُكُنُ لا بد منه، ولهذا لما قيل للنبي – عليه الصلاة والسلام-: إن صَفِيَّةَ رضي الله عنها حائض، قال: «أَحَابِسَتُنَا هِي»، ولو كان أحد ينوب عن أحد في طَوَافِ الْإِفَاضَةِ ما كان هناك حَبْسٌ، لأمكن أن يطاف عن صَفِيَّةَ، ولا يقول الرسول -عليه الصلاة والسلام – «أَحَابِسَتُنَا هِي».

وعلى هذا فأنتِ لا تزالين في الْحَجّ، والواجب عليك الآن أن تذهبي إلى مَكَّةَ، وأن تؤدي هذا الركن الذي فرضه الله عليك في قوله تعالى: ﴿ ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثهُمْ وَلَيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلَيَطوفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ ﴾ [الحج: ٢٩]، وهو أيضًا على قواعد أهل العلم، بل هذا ما جاءت به السُّنةُ أيضًا، أن التحلل الثاني لا يحصل إلا بطواف الْإِفَاضَةِ والسَّعْي، فنسأل الله أن يُعِينَنَا وإياك. هذا ما نراه في هذه المسألة وإن رأيتِ أن تستفتي غيرنا في هذا فلا حرج.