(۴۳۱۳) سوال: پدرم در حج فرض به خاطر ترس از شلوغی بسیار از جانب همسرش و خواهر، رمی به جا آورده، حکم آن چیست؟
جواب:
حکمش آن است که جایز نیست کسی را برای رمی وکیل کند و اگر این جایز بود رسول اللهﷺ برای ضعفای خانوادهاش اجازه میداد که کسی را برای رمی کردن وکیل بگیرند و این که در مزدلفه تأخیر کنند تا همراه رسول اللهﷺ از آنجا خارج شوند و اگر وکیل گرفتن جایز بود رسول اللهﷺ به شتربانان اجازه میداد که از جانب خودشان وکیل بگیرند؛ لذا رمی جزئی از حج است و اللهÀ میفرماید: {وَأَتِمُّوا۟ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِ} [سوره البقرة: ۱۹۶] : (و حج و عمره را برای الله به اتمام برسانید): و این سهلانگاری امروز مردم توجیهی ندارد و برخی از مردم سهلانگاری میکنند و بدون ضرورت کسی را برای رمی کردن وکیل میگیرند چون که میخواهد خسته نشود و استراحت کند و میخواهد که حج را تفریح قرار دهد و این از خطای بسیار بزرگی است و کسی که توانایی دارد و کسی را برای رمی کردن وکیل بگیرد از جامب او به جا نمیآید و باید آنگونه که اهل علم میگویند فدیهای را در مکه ذبح کند و بین فقرا توزیع کند.
اما مسئلهی شلوغی مشکلی است که حل دارد و آن این که آن را با آخر روز یا اول شب یا نصف شب یا آخر شب و تا ما دامی که فجر روز دوم طلوع نکرده است به تأخیر بیاندازد ولی بسیاری از مردم در مسئلهی رمی سهلانگاری میکنند.
سوال کننده: شیخ بزرگوار آیا این در فرض و نفل میباشد؟
جواب: فرقی بین فرض و نفل نیست زیرا نفل را نیز همانطور که اللهÀ میفرماید تمام کند: {وَأَتِمُّوا۟ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِ} [سوره البقرة: ۱۹۶] : (و حج و عمره را برای الله به اتمام برسانید): و این قبل از فرض شدن حج میباشد.