(۴۲۹۱) در روز وقوف در عرفه چه فعلی مشروع است؟

(۴۲۹۱) سوال: در روز وقوف در عرفه چه فعلی مشروع است؟

جواب:

من نمی‌دانم مراد سوال کننده از فعل مشروع برای واقفین در عرفه است یا همه‌ی مردم؟ ولی به هر دو جواب می‌دهیم إن شاء الله تعالی.

اول: برای واقفین در عرفه مشروع است که از این روز با آنچه در سنت رسول اللهﷺ آمده بهره ببرند و رسول اللهﷺ در این روز بعد از طلوع خورشید از منا رفت سپس تا زوال خورشید در نَمِرَه (اسم مکانی در عرفات است) ماند سپس سوار بر سواره شده و در ته دره پایین شدند و نماز ظهر و عصر را خواندند سپس برای مردم خطبه خواندند و به سمت جایی که می‌خواست در آن بماند رفتند و آن شرق عرفه، نزد جبل الرحمه بود و در آن جا تا غروب خورشید ماندند و دعا و ذکر اللهÀ را می‌کردند لذا شایسته است که انسان در این روز وقتش را با چیزی که در آن مصلحتش وجود دارد پر کند مخصوصا در آخر روز که با دعا و ذکر و تضرع به سوی اللهÀ بهره‌ی کافی را ببرد و بهتر این است که با چیزی دعا کند که معنای آن را بداند و آنچه برخی مردم انجام می‌دهند که کتابی که در آن ادعیه وجود دارد و معنای آن را نیز نمی‌دانند حمل می‌کنند و در این فائده‌ی خیلی کمی است ولی شایسته است که قرائت یا دعایی را انجام دهد که معنای آن را بداند تا این که بفهمد چه از پروردگارش می‌خواهد.

اما به نسبت غیر واقفین در عرفه شایسته‌ است که روزه بگیرند زیرا از روزه‌ی عرفه از رسول اللهﷺ سوال شد و ایشان فرمودند: «أَحْتَسِبُ عَلَى اللَّهِ أَنْ يُكَفِّرَ السَّنَةَ الَّتِي قَبْلَهُ، وَالسَّنَةَ الَّتِي بَعْدَهُ»[۱] : (امیدوارم که الله با روزه‌ی روز عرفه گناهان سال قبل و بعد را محو بگرداند): و همچنین با ذکر و تکبیر و قرائت قرآن بهره‌ی آن روز را ببرد زیرا روز عرفه یکی از روزهای ده‌ی ذی الحجه است که رسول اللهﷺ در مورد آن می‌فرماید: «مَا الْعَمَلُ فِي أَيَّامِ الْعَشْرِ أَفْضَلَ مِنَ الْعَمَلِ فِي هَذِهِ “. قَالُوا : وَلَا الْجِهَادُ ؟ قَالَ : ” وَلَا الْجِهَادُ، إِلَّا رَجُلٌ خَرَجَ يُخَاطِرُ بِنَفْسِهِ وَمَالِهِ فَلَمْ يَرْجِعْ بِشَيْءٍ»[۲] : (هیچ عملی برتر از عمل در این ده روز نیست. اصحاب گفتند: حتی جهاد؟ رسول اللهﷺ فرمود: حتی جهاد مگر مردی به جهاد برود و جان و مال خود را به خطر بیاندازد و با چیزی از آن سفر برنگردد (یعنی به شهادت رسد)).

[۱] رواه مسلم (۱۱۶۲).

[۲] رواه البخاری (۹۶۹).

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما المشروع فعله يومَ الْوُقُوفِ بِعَرَفَةَ؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أنا لا أعلم هل السائل يريد ما المشروع فعله للواقفين بعرَفَةَ؟ أو لعامة الناس؟ ولكن نجيب على الأمرين إن شاء الله تعالى.

أما الأول: فإنه يشرع للواقفين بِعَرَفَةَ أن يَستَغِلُّوا هذا اليوم بما جاءت به السُّنة عن رسول الله صلى الله عليه وسلم، فإن النبي صلى الله عليه وسلم في هذا اليوم دَفَعَ من مِنّى بعد طلوع الشمس، ثم نزل بِنَمِرَةَ حتى زالت الشمس، ثم ركب ونزل في بطن الوادي فَصَلَّى الظهر والعصر، وخطب الناس -عليه الصلاة والسلام-، ثم اتجه إلى الْمَوْقِفِ الذي اختار أن يقف فيه، وهو شرقي عَرَفَةً عند الجبل المسمى بجبل الرحمة، فوقف هنالك حتى غربت الشمس، يدعو الله -سبحانه وتعالى- ويَذْكُرُهُ بما يدعوه به، فينبغي للإنسان أن يستغل هذا اليوم بما فيه مصلحة، ولا سيما آخر النهار يَسْتَغِلُهُ بالدعاء، والذكر، والتضرع إلى الله -سبحانه وتعالى-، ويحسنُ أن يدعو بشيء يعرف معناه ليعرف ماذا يدعو الله به، أما ما يفعله بعض الناس يحملون كتبا فيها أدعية يدعون بها، وهم لا يعرفون معناها، فهذا قليل الفائدة جدا، ولكن الذي ينبغي أن يقرأ، أو أن يدعو بدعاء يعرف معناه حتى يعرف ماذا دعا ربه به.

وأما بالنسبة لغير الواقفين بِعَرَفَةَ: فالذي ينبغي لهم أن يصوموا هذا اليوم، لأن النبي صلى الله عليه وسلم سُئل عن صوم يوم عَرَفَةَ فقال: «أَحْتَسِبُ على الله أَن يُكَفِّرَ السَّنَةَ التي قَبْلَهُ، والسَّنَةَ التي بَعْدَهُ »، ويستغلوه أيضًا بالذكر، والتكبير، وقراءة القرآن، لأن يوم عَرَفَةَ أَحَدُ أيام عشر ذي الْحَجِّةِ التي قال فيها النبي صلى الله عليه وسلم: «ما من أيام العَمَلُ الصَّالِحُ فيهن أَحَبُّ إلى الله مِنْ هذه الأيام الْعَشْرَةِ» قالوا: يا رسول الله ولا الجهاد في سبيل الله. قال: «ولا الجهاد في سبيلِ اللَّهِ إِلا رَجُلٌ خَرَجَ بِنَفْسِهِ وَمَالِهِ ولم يَرْجِعْ مِنْ ذَلِكَ بِشَيء».