(۴۱۹۱) صفت لبیک گفتن چگونه است؟

(۴۱۹۱) سوال: صفت لبیک گفتن چگونه است و آیا در هر حال مستحب است یا این که در اوقات مخصوصی مستحب است؛ قول راجح در وقت آن چیست؟

جواب:

صفت لبیک این است که انسان بگوید: (لبیك اللهم لبیك، لبیك لا شریك لك لبیك، إن الحمد و النعمة لك و الملك لا شریك لك).

معنای لبیک این است که شخص میگوید: پروردگارا! اجابت کردم و دوباره همین جمله را تکرار میکند و بدین معنا نیست که اناسن فقط دوبار پروردگارش را اجابت میکند بلکه معنا این است که مرتبهای پس از دیگری اجابت میکند لذا منظور از دوبار تکرار در این جا فقط مجرد تکرار است بنابراین معنای آن اجابت پروردگار و انجام طاعات و عبادات است سپس بعد از این اجابت میگوید: حمد، نعمت و پادشاهی از آن تو است.

الحمد: توصیف شخص حمد شده به کمال است لذا اگر تکرار شود به معنای ثنا و ستایش است و نعمت آن چیزی است که الله À از روی فضلش مطلوب را برای انسان حاصل میکند و بدی را از انسان دور میکند لذا منعِم فقط الله À است همانطور که الله À میفرماید: {وَمَا بِكُم مِّن نِّعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ۖ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجْأَرُونَ}[نحل: ۵۳](آن چه از نعمت دارید (همه) از (جانب) الله است سپس هنگامی که نا راحتی به شما رسد باز به سوی او زاری می کنید).

فرمودهاش: «و الملك»: به معناي اين است که پادشاهی از آن تو است و الله À فقط مالک است همانطور که فرمودهی الله À دلالت میدهد: {وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ}[آل عمران: ۱۸۹](و فرمانروایی آسمانها و زمین از آن الله است) همچنین فرمودهاش:{قُلِ ادْعُوا الَّذِينَ زَعَمْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ ۖ لَا يَمْلِكُونَ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَلَا فِي الْأَرْضِ وَمَا لَهُمْ فِيهِمَا مِن شِرْكٍ وَمَا لَهُ مِنْهُم مِّن ظَهِيرٍ*وَلَا تَنفَعُ الشَّفَاعَةُ عِندَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ ۚ}[سبأ: ۲۲-۲۳]((ای پیامبر!) بگو: کسانی را که غیر از الله (معبود خود) میپندارید، (به فریاد) بخوانید (آنها) به اندازهی ذرهای در آسمانها و در زمین مالک نیستند و در (آفرینش و تدبیر) آن دو هیچ شرکتی ندارند و او (= الله) از میان آنها یاور و پشتیبانی ندارد*و شفاعت نزد او سود نبخشد مگر برای کسی که (او خود) برایش اجازه داده باشد).

فرمودهاش: «لا شریك لك» یعنی هیچ کسی در آن چیزی که مخصوص الله À در صفات کمالش که از جملهی آن: ملک، خلقت، تدبیر و الوهیت است شراکتی ندارد.

این خلاصهای از معنای لبیک است که هر مؤمنی میگوید و در حج از ابتدای احرام تا رمی جمرهی عقبه و در عمره از ابتدای احرام تا شروع طواف مشروع است.

تعداد بازدید: 1

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما صفة التَّلْبِيةِ، وهل تُسْتَحَبُّ على كل حال، أم أن لها مواطن تستحب فيها، وما هو القول الراجح في وقتها؟

فأجاب رحمه الله تعالى: صِفَةُ التَّلْبِيَةِ أن يقول الإنسان: لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ لبيك، لبيك لا شريك لك لَبَّيْكَ، إن الحمد والنعمة لك والْمُلْكَ، لا شريك لك. ومعنى قول الإنسان لَبَّيْكَ أي: إجابة لك يا رب، وتنيَتْ للتكرار، وليس الْمَعْنَى أن الإنسان يجيب ربه مرتين فحسب، بل الْمَعْنَى أنه يجيبه مرة بعد أخرى، فالتثنية هنا يراد بها مجرد التكرار والتعدد، فمعناها إجابة الإنسان ربه وإقامته على طاعته، ثم إنه بعد هذه الإجابة يقول: إن الحمد، والنِّعْمَةَ لك والْمُلْكَ.

الحمد هو: وصف المحمود بالكمال، فإذا كُرّر صار ثناء، والنعمة هي ما يتفضل الله به على عباده من حصول المطلوب، ودفع المكروه، فالله -سبحانه وتعالى- وحده هو الْمُنْعِمُ، كما قال الله تعالى: ﴿ وَمَا بِكُم مِّن نَعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ثُمَّ إِذَا مَسكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَحْتَرُونَ ﴾ [النحل: ٥٣].

وقوله: والملك يعني: والملك لك، الله -تبارك وتعالى- هو المالك وحده، كما يدل على هذا قوله تعالى: ﴿ وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ ﴾ [آل عمران: ۱۸۹] وقوله: ﴿ قُلِ ادْعُوا الَّذِينَ زَعَمْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ لَا يَمْلِكُونَ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ فِي السَّمَوَاتِ وَلَا فِي الْأَرْضِ وَمَا هُمْ فِيهِمَا مِن شِرْكِ وَمَا لَهُ مِنْهُم مِّن ظَهِيرٍ وَلَا تَنفَعُ الشَّفَعَةُ عِندَهُ إِلَّا لِمَنْ أَذِنَ لَهُ ﴾ [سبا: ٢٢-٢٣].

وقوله لا شريك لك. أي: لا أحد يشاركك بما يختص بالله -عز وجل- في صفاته الكاملة، ومن ذلك انفراده بالْمُلْكِ، والْخَلْقِ، والتَّدْبِيرِ ، والأُلُوهِيَّةِ. هذا موجز لمعنى التلبية التي يُلبي بها كل مؤمن، وهي مشروعة من ابتداء الْإِحْرَامِ إلى رمي جَهْرَةِ الْعَقَبَةِ فِي الْحَجِّ، وفي الْعُمْرَةِ من ابتداء الْإِحْرَامِ إلى الشروع في الطَّوَافِ.