(۳۳۶۰) سوال: در مسجدی که در همسایگی ما است قبر صاحب آن مسجد وجود دارد و در داخل دیوار مسجد واقع است ولی در جهت قبله بنا شده است یعنی در جهت عکس قبله، آیا نماز در این مسجد جایز است؟ یا اینکه بر این حالت نهی رسول الله ﷺ تطبیق پیدا میکند؟ و اگر جایز نیست که در این مسجد نماز خوانده شود نمازهای گذشتهی ما چه میشود؟ با دانستن اینکه این مسجد نزدیکترین مسجد به ما است و اگر بخواهیم به مسجد دیگری برویم از برخی از نمازها با جماعت عقب میمانیم؛ زیرا بقیهی مساجد از ما دور هستند. لطفاً پاسخ دهید بارك الله فیکم.
جواب:
اگر این مسجد بر روی قبر بنا شده است نماز خواندن در آن حرام است و باید خراب شود؛ زیرا پیامبر ﷺ فرمودهاند: «لعنة الله على اليهود والنصارى، اتخذوا قبور أنبيائهم مساجد. يحذر ما صنعوا»[۱] یعنی: (لعنت الله بر یهود و نصارا باشد که قبرهای پیامبرانشان را مساجد قرار دادند.) از فعل آنها تحذیر میداد.
اما اگر مسجد زودتر از قبر بنا شده واجب است قبر از مسجد خارج شود و در آنجایی که مسلمانان در آن دفن میشوند، دفن شود و در این حالت بر ما اشکالی ندارد که این قبر را نبش کنیم؛ زیرا در جایی دفن شده که جایز نیست در آن دفن شود و در مساجد دفن مردگان جایز نیست و نماز در مسجد اگر زودتر از قبر بوده صحیح است به شرط اینکه قبر در ناحیهی قبله نباشد که مردم در آن نماز بخوانند؛ زیرا پیامبر ﷺ از نماز به سوی قبرها نهی نمودهاند.[۲] واگر نتوانستند که قبر را نبش کنند میتوانند دیوار مسجد را خراب سازند و قبر را در خارج دیوار قرار دهند اگر قبل در ناحیهی قبله نباشد.
[۱] [اخرجه البخاري: كتاب الصلاة، باب الصلاة في البيعه، شمارهی(۴۳۵). ومسلم: كتاب المساجد ومواضع الصلاة، باب النهي عن بناء المساجد على القبور واتخاذ الصور فيها والنهي عن اتخاذ القبور مساجد، شمارهی(۵۲۹)]
[۲] [اخرجه مسلم: كتاب الجنائز، باب النهي عن تجصيص القبر والبناء عليه، شماره(۹۷۲).]