چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۳۴۳) قرین چیست؟

(۳۳۴۳) سوال: قرین چیست؟ آیا در قبر نیز با میت همراهی می‌کند؟

جواب:

قرین همان شیطان است که به اجازه‌ی الله À بر انسان مسلط شده که او را به بدی‌ها دستور داده و از خوبی‌ها باز می‌دارد همان‌گونه که الله À می‌‌فرماید: {الشَّيْطَانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشَاءِ} ترجمه: [البَقَرَةِ: ٢٦٨] ترجمه: (شیطان شما را وعده‌ی تهی دستی می‌دهد و شما را به زشتی‌ها امر می‌کند) اما اگر الله À با دادن قلبی سالم و راستین که هدفش الله À باشد، آخرت را بخواهد و آن را بر دنیا ترجیح دهد بر بنده منت بگذارد الله À نیز وی را در مقابل این قرین یاری می‌دهد تا این که از گمراه کردن او عاجز شود لذا همان طور که الله À دستور داده بر انسان شایسته است هرگاه شیطان او را وسوسه کرد از شیطانِ رانده شده به الله À پناه ببرد. الله À می‌فرماید: {وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ  إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ} ترجمه: [الأَعرَافِ: ٢٠٠] ترجمه: (اگر از سوی شیطان وسوسه‌ای به تو رسد به الله پناه ببر، بی‌گمان او شنوا و بسیار دانا است) منظور از وسوسه‌ی شیطان این است که تو را به ترک طاعت یا انجام معصیت دستور دهد. لذا اگر احساس کردی به ترک طاعت یا انجام معصیت میل داری این از جانب شیطان است. در این صورت به پناه بردن به الله B از شیطان مبادرت بورز که تو را پناه می‌دهد.

اما این که وجود این قرین ادامه داشته باشد تا این که همراه انسان در قبرش باشد چنین نیست زیرا ظاهراً -والله اعلم- با مرگ انسان وی را ترک می‌کند زیرا هدفی که به خاطر آن مسخر شده پایان یافته است زیرا هرگاه انسان بمیرد عملش قطع می‌شود همان‌گونه که از پیامبر ﷺ وارد شده است: {إِلَّا مِنْ ثَلَاثَةٍ: إِلَّا مِنْ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ}[أخرجه مسلم: كِتَابُ الهبات، باب ما يلحق الإنسان من الثواب بعد وفاته، رقم ١٦٣١] یعنی: (مگر از سه چیز: صدقه‌ی جاریه، علمی که از آن سود برده شود یا فرزند صالحی که برایش دعا کند).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائ: ما القرين؟ وهل يرافق الميت حتى في قبره؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: القرين هو شيطان مُسَلَّطٌ على الإنسان بإذن الله -عز وجل – يأمره بالفحشاء وينهاه عن المعروف، كما قال الله -عز وجل-: ﴿ الشَّيْطَنُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَأْمُرُكُم بِالْفَحْشَاء ﴾ [البقرة: ٢٦٨]. ولكن إذا من الله على العبد بقلب سليم صادق مُتَّجه إلى الله -عز وجل- مريد للآخرة مؤثر لها على الدنيا فإن الله – تعالى – يُعينه على هذا القرين حتى يعجز عن إغوائه؛ ولذلك ينبغي للإنسان كلما نزعه من الشيطان نزغ أن يستعيذ بالله من الشيطان الرجيم كما أمر الله قال الله تعالى-: ﴿ وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴾ [الأعراف: ٢٠٠]. والمراد بنزغ الشيطان أن يأمرك بترك الطاعة أو يأمرك بفعل المعصية، فإذا أحسست من نفسك الميل إلى ترك الطاعة فهذا من الشيطان أو الميل إلى فعل المعصية فهذا من الشيطان، فبادر بالاستعاذة منه يُعِذْكَ الله -عز وجل-.

وأما كونه أي هذا القرين يمتد إلى أن يكون مع الإنسان في قبره: فلا، فالظاهر والله أعلم أنه بموت الإنسان يفارقه؛ لأن مهمته التي كان مُسَخَّرًا لها قد انتهت؛ إذ إن الإنسان إذا مات انقطع عمله كما جاء عن النبي صلى الله عليه وسلم «إِلا مِنْ ثَلَاثَةٍ إِلَّا مِنْ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ».

مطالب مرتبط:

(۳۳۳۷) حکم وصیت به دفن در مکان معین

بهتر است انسان وصیت نکند که در مکان معینی دفن شود به ویژه اگر دوری و مشقت داشته باشد زیرا این مسئله خویشاوندان و دیگران را را به سختی می‌اندازد...

ادامه مطلب …

(۳۳۶۷) حکم نشستن و راه رفتن بر روی قبرستان قدیمی

نشستن بر قبرها حرام است و جایز نیست. بر مسلمان واجب است از این که قبرستان را مسیرش قرار دهد خودداری کند....

ادامه مطلب …

(۳۳۷۵) حکم دفن میت صالح در کنار گناهکار

دلیلی وجود ندارد که انسان صالح اذیت شود زیرا احوال آخرت با احوال دنیا تفاوت دارد ...

ادامه مطلب …

(۳۳۶۰) حکم نماز در مسجدی که قبری در آن، در جهت عکس قبله قرار دارد

اگر این مسجد بر روی قبر بنا شده است نماز خواندن در آن حرام است و باید خراب شود...

ادامه مطلب …

(۳۳۴۰) آیا شتاب کردن در دفن میت، سنت است؟

بله، شتاب کردن در دفن میت و آماده کردن وی مانند غسل زدن، کفن کردن و نماز بر وی از سنت است...

ادامه مطلب …

(۳۳۴۶) آیا در سنت وارد شده که بعد از دفن، شخصی میت را تلقین نماید؟

این مسئله از پیامبر ثابت نیست...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه