(۳۰۲۳) حکم تقدیم یا تأخیر نمازهای جمع‌شده در حال بازگشت از سفر

(۳۰۲۳) سوال: اگر کسی از سفر بیاید و نمازش را به تأخیر بیندازد تا اینکه نمازش را با نماز بعدی جمع تأخیر بیندازد لذا در وقت نماز دومی به شهر برسد در حالی که جماعت این نماز را می‌‌خوانند مانند کسی که نماز مغرب را به تأخیر بیندازد تا اینکه آن را همراه نماز عشاء بخواند و در حالی به شهر برسد که مردم نماز عشاء را می‌‌خوانند آیا همراه آن‌‌ها نماز عشاء را بخوانم یا اینکه قبل از آن نماز مغرب را بخوانم؟

جواب:

همراه آن‌‌ها به نیت نماز مغرب نماز می‌‌خواند و در این حالت اگر در رکعت دوم و ما بعد آن به امام ملحق شود امر آن آشکار است اگر در رکعت دوم به امام ملحق شود همراه او سلام می‌‌دهد زیرا سه رکعت می‌‌شود و اگر در سوم به امام ملحق شود یک رکعت بعد از آن می‌‌خواند اما اگر در رکعت اول نماز عشاء به امام ملحق شد در حالی که به نیت نماز مغرب پشت سر او نماز می‌‌خواند هرگاه امام برای رکعت چهارم بلند شد برای تشهد می‌‌نشیند و سلام می‌‌دهد سپس در رکعت باقی‌‌مانده به امام ملحق می‌‌شود تا اینکه دو جماعت را در یک نماز درک کند از امامش جدا شده و سلام می‌‌دهد و این جدا شدن جایز است زیرا معذور است و جدا شدن به قصد عذر همان‌‌طور که اهل علم می‌‌گویند جایز است.

از این جمله یعنی جدا شدن به خاطر عذر زمانی است که اگر در اثنای نماز ضرورتی پیش آید که مستلزم سریع خواندن نماز باشد می‌‌تواند از امام جدا شود و نمازش را سبک بخواند و تمام کند سپس به ضروتش رسیدگی کند مثلا دچار شکم درد شود یا فشار ادرار یا مدفوع باشد یا اینکه ترس استفراغ در نماز را داشته باشد و شبیه آن.

مهم اینکه جدا شدن از امام به سبب عذر جایز است و این جدا شدن به خاطر عذر است سپس در اشکالی ندارد که در حالی بیایی که آن‌‌ها در نماز عشاء باشند و به نیت نماز عشاء به آن‌‌ها ملحق شود سپس نماز مغرب را بخواند زیرا برخی از اهل علم نظرشان بر این است که ترتیب، زمانی که ترس از دست دادن نماز جماعت باشد ساقط می‌‌شود.

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: لو كان الإنسان قادما من سفر، وقد أَجَلَ صلاة لكي يجمعها مع التي بعدها جمع تأخير، فوصل المدينة في وقت الصلاة التي بعدها، والجماعة يصلون تلك الصلاة، كمن أَخَّرَ المغرب ليصليه مع العشاء، ووصل المدينة وأهلها يصلون صلاة العشاء، فهل ينضم معهم لصلاة العشاء، أم يصلي المغرب قبلها؟

فأجاب رحمه الله تعالى: ينضم معهم بِنيَّة صلاة المغرب، وفي هذه الحال: إن كان قد دخل مع الإمام في الركعة الثانية وما بعدها فالأمر ظاهر، فإن دخل مع الإمام في الركعة الثانية سلم معه؛ لأنه يكون صلى ثلاثا، وإن دخل في الثالثة أتى بعده ، بركعة، أما إن دخل في الركعة الأولى من صلاة العشاء وهو يصلي بنية المغرب، فإن الإمام إذا قام إلى الرابعة يجلس ويتشهد ويُسَلِّمُ، ثم يدخل مع الإمام في بقية صلاة العشاء، حتى يدرك الجماعتين في الصلاة، ينفرد عن إمامه ويسلم، وهذا الانفصال جائز؛ لأنه لعذر، والانفصال لعذر جائز، كما ذكر ذلك أهل العلم.

ومن ذلك -أي: من الانفصال لعذر – ما لو طرأ على الإنسان في أثناء الصلاة طارئ يستلزم السرعة في الصلاة، فإن له أن ينفرد عن الإمام ويكمل صلاته خفيفة، ثم يذهب إلى هذا الطارئ، مثل: لو حصل له ألم في بطنه، أو اضطر إلى تبول أو تَغَوُّط، أو يخشى أن يتقيأ في صلاته، وما أشبه ذلك.

المهم أن الانفراد لعذر عن الإمام جائز، وهذا انفراد لعذر، ثم إنه لا حرج عليك في هذه الحال إذا أتيت وهم في صلاة العشاء أن تدخل معهم بنية صلاة العشاء، ثم بعد ذلك تأتي بالمغرب؛ لأن بعض أهل العلم يرى أن الترتيب يسقط بخوف فوت صلاة الجماعة.