(۲۷۶۹) سوال: سخن را از نماز جماعت و سخت گیری در آن شروع می‌‌کنم هر چند که من به آن ایمان دارم، اما در خودم بنابر اسباب زیادی که آن را در مسجد روستای خود یافتم، ضرورتی در جدا شدن از جماعت در مسجد می‌‌بینم، در آن جا چیزهای وجو درارد که در صحت نماز و آداب مساجد که خانه‌‌های الله À هستند، خلل ایجاد می‌‌کند، متأسفانه  در آن جا بر مردم نصیحت سودمند نیست، هنگامی که می‌‌خواهم آن‌‌ها بر حقیقت راهنمایی کنم، همیشه می‌‌گویند: تو مذهبی هستی و ما بر مذهب دیگری هستیم و مذهب ما این کار را جایز می‌‌داند، با دانستن اینکه من دینم را از قرآن و سنت رسول الله ﷺ می‌‌گیرم و به آن‌‌ها می‌_‌‌‌گویم: اقول امامان Æ از سنت رسول الله ﷺ گرفته شده و آن‌‌ها در اصول با هم اتفاق دارند و اختلاف آن‌‌ها فقط در فروع است و این تأثیری در صحیح بودن یا باطل بودن نماز ندارد، لذا نماز ظهر که بسیار منتظر آن می‌‌مانم، بعد از دخول وقت به تأخیر انداخته می‌‌شود تا اینکه همراه عصر قبل از داخل شدن وقتش خوانده شود و نماز عشا زودتر از وقت آن خوانده می‌‌شود تا اینکه بعد از نماز مغرب با گذشت نیم ساعت خوانده شود، یعنی: بعد از دخول وقت مغرب. و روزی هنگام اقامه‌‌ی نماز عشا رفتم، دیدم که روشنایی شفق هنوز آشکار است و هنگامی که امام و نمازگزاران را به نسبت این قضیه آگاه ساختم، گفتند: جایز است و در این مسأله بحث نمی‌‌کنند، از آن لحظه دانستم که فایده ندارد و خود را در خانه حبس نموده و تمام نمازها را در خانه و در وقت آن بدون کوتاهی می‌‌خوانم، آیا من در این کارم اشتباه می‌‌کنم؟ و آیا این عذر برایم تخلف و جدا شدن از جماعت برای اینکه بین ما اختلاف نیافتد را مباح می‌‌کند؟ یا اینکه این کار جایز نیست؟

جواب:

چه بسا در این کار هم درستی و هم اشتباه باشد.

اما قسمتی که درست است: انکار تو بر این افراد بر مقدم نمودن نماز قبل از دخول وقت آن و تأخیر نمازی که مقدم نمودن آن مستحب است و بر امام شایسته نیست که نماز را از اول وقت آن به تأخیر بیندازد مگر اینکه این‌‌گونه مشروع باشد و برای امام و غیر امام جایز نیست که نماز را قبل از دخول وقت آن بخوانند مگر زمانی که جمع جایز باشد.

و این سخن تو درست است که امامان مذاهب خود را از قرآن گرفته و بین آن‌‌ها خلافی در اصول وجود ندارد، امامان مذاهب خود را از قرآن و سنت رسول الله ﷺ گرفته‌‌اند و بین آن‌‌ها وجود ندارد که هر آنچه قرآن و سنت بر آن دلالت دارد واجب است گرفته شود، هر چند که مخالف گفتار آن‌‌ها باشد، همه‌‌ی آن‌‌ها M اتفاق دارند که اقوال آن‌‌ها حجت نیست و حجت فقط در قرآن و سنت رسول الله ﷺ است و اگر اقوال آن‌‌ها با با قرآن و سنت رسول الله ﷺ مخافت نمود، واجب است از آن چه قرآن و سنت بر آن دلالت دارد، پیروی شود، این امری است که بین آن‌‌ها در آن اختلافی نیست و اقوال آن‌‌ها در این باره مشهور است.

اما در ترک نماز جماعت به خطا رفتی و بر تو واجب است که همراه با جماعت نماز بخوانی هر چند که از اول وقت آن را به تأخیر بیندازند، زیرا نماز در اول وقت آن بهتر از نماز در آخر وقت آن است، لذا تقدیم آن در اول وقت از جهت برتر بودن است و نه واجب بودن، اما نماز صحیح است و نماز جماعت واجب است، بنابراین بر تو واجب است که منتظر بمانی تا اینکه همراه آنان نماز بخوانی هر چند که از اول وقت آن را به تأخیر بیندازند.

اما نمازی را که قبل از وقت آن می‌‌خوانند: اگر در تخلف تو از آن‌‌ها شر و فتنه است، همراه آنان نماز بخوان و نیت نافله را بکن و هنگامی که وقت داخل شد، در خانه‌‌ات نماز بخوان و اشکالی ندارد.