(۲۰۲۸) حکم خواندن نماز با کفش

(۲۰۲۸) سوال: در نماز عصر در یکی از روزها دیدم که کودکی با کفش نماز می‌خواند و بار دیگر دیدم که مردی با کفش نماز می‌خواند و همچنین در یکی از نماز‌های جمع دیدم که شخصی با کفش نماز می‌خواند و نمی‌دانم که نمازشان صحیح است یا نه؟ می‌خواهم که مرا آگاه کنید چون امر بر من ملبس شده أفادکم الله و زادکم علما؟

جواب:

در حقیقت نماز با کفش از سنت‌هایی است که به صورت قول، فعل و اقرار از رسول الله ﷺ ثابت است و فرموده است: «خَالِفُوا الْيَهُودَ؛ فَإِنَّهُمْ لَا يُصَلُّونَ فِي نِعَالِهِمْ»[۱] (با یهود مخالفت کنید ایشان با کفش‌هایشان نماز نمی‌خوانند) و همچنین رسول اللهﷺ به مردی به مسجد می‌آید امر کرده است که به کفشش نگاه کند از پلیدی دید آن را از بین ببرد و بعد با آن نماز بخواند یا همانطور که رسول الله ﷺ امر کرده است و در صحیحین ثابت است که از انس J سوال شد: (هل کان النبی یصلی فی نعلیه؟ قال: نعم)[۲] (آیا رسول الله در کفش نماز می‌خواند؟ فرمود: بله) و رسول الله ﷺ در روزی با اصحاب نماز می‌خواند که کفشش را در نماز در آورد و سپس مردم همه‌ی کفش‌هایشان را درآورند پس هنگامی که نماز به اتمام رسید رسول الله ﷺ فرمود چرا کفش‌هایتان را در‌آوردید گفتند: دیدیم که شما کفش‌تان را در‌آوردید ما هم درآوردیم. پس رسول الله ﷺ فرمود: «إن جبریل أتاني فأخبرني أن فیهما أذیً فخلعتهما»[۳] (جبرئیل نزد من آمد و ما را از پلیدی در آن با خبر ساخت پس آن را درآوردم) و این سنتی است که با قول و فعل و اقرار از رسول الل هﷺ ثابت است و از جهت ثبوت از قوی‌ترین سنت می‌باشد ولی الان این عمل مهجور شده است و فقط افراد نادری از مردم انجام می‌دهند و شاید از اسباب آن این باشد که مردم هنگام وارد شدن به مسجد کفش‌شان توجه نمی‌کنند و با آن وارد خیابان‌ها می‌شوند و کثیف و غیر نظیف است پس به این سبب مردم این سنت را ترک کرده‌اند و هنگام وارد شدنشان به مسجد کفش‌شان را به دست می‌گیرند یا نزد درب مسجد باقی می‌گذارند برای نظافت مسجد و ترس از این که یکی بر وجه غیر مشروع و امر رسول الله ﷺ وارد مسجد شود.

پس اگر انسان تضمین کند که مردم بر وجه مشروع و آن‌چیزی که رسول الله ﷺ به آن امر کرده است وارد مسجد می‌شوند و به کفش‌هایشان هنگام ورود به مسجد نگاه می‌کنند و اگر پلیدی داشت آن را از بین می‌برند سپس با آن نماز می‌خوانند ولی اگر انسان با قول و فعل به آن دعوت دهد تا این سنت هجر نشود ولی این که منع می‌شود که بعضی از مردم بدن استعمال کردن کفش در نماز است وقتی بدون نگاه کردن به آن وارد مسجد می‌شوند و بدون اینکه پلیدی را از آن پاک کنند.

در هر حالت امید دارم که جواب واضح شده باشد و پوشیدن کفش در نماز سنت است ولی شایسته است همانگونه که گفتیم انسان بدون پاک کردن آم وارد مسجد نشود.

[۱] رواه ابو داود (۶۵۲).

[۲] رواه البخاری (۳۸۶) و مسلم (۵۵۵).

[۳] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 10

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أثناء تأدية فريضة عصر أحد الأيام رأيت طفلًا يصلي وهو يلبس نعله، ومرة أخرى رأيت رجلا يصلي وهو يلبس نعله، وفي صلاة إحدى الجمع رأيت رجلا يصلي بنعله أيضا، ولا أدري هل صلاتهم صحيحة أم غير صحيحة؟ أرجو تبصيري بالحقيقة، لأن الأمر قد التبس علي. أفادكم الله وزادكم علما؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: الحقيقة أن الصلاة في النعلين من السنن التي ثبتت عن النبي صلى الله عليه وسلم من قوله وفعله، وإقراره، فقد قال صلى الله عليه وسلم: «خالفوا اليهود، فإن اليهود لا يصلون في نعالهم» وكذلك أمر النبي صلى الله عليه وسلم الرجل إذا أتى المسجد أن ينظر في نعليه، فإن رأى فيهما أذى ،مسحه، وإلا صلى فيهما، أو كما أمر صلى الله عليه وسلم، وثبت في الصحيحين من حديث أنس «أن النبي صلى الله عليه وسلم كان يصلي في نعليه»، وصلى مرة بأصحابه فخلع نعليه فخلع الناس نعالهم، فلما انصرف من صلاته قال: ما شأنكم خلعتم نعالكم؟ قالوا: رأيناك يا رسول الله خلعت نعليك فخلعنا نعالنا. فقال: «إن جبريل أتاني فأخبرني أن فيهما أذى فخلعتها»، فهذه السُّنَّة ثبتت بقول النبي صلى الله عليه وسلم، وفعله، وإقراره، وهي من أقوى السنن ثبوتا، لكن العمل بها هُجر الآن، ولا يعمل بها إلا النادر من الناس، ولعل من أسباب ذلك أن الناس لا يبالون إذا دخلوا في نعالهم يدخلون بها من الشوارع وهي متلوثة وغير نظيفة، فمن أجل ذلك ترك الناس هذه السنة، وصاروا إذا دخلوا المساجد خلعوا نعالهم وأخذوها بأيديهم، أو أبقوها عند باب المسجد، تنزيها للمساجد وخوفًا من أن يأتي أحد فيدخل المسجد على غير الوجه الذي أمره النبي صلى الله عليه وسلم أن يدخل عليه المسجد.

فلو أن الإنسان ضمن أن يدخل الناس المساجد بنعالهم على الوجه الذي أمر به النبي صلى الله عليه وسلم من النظر فيهما وإزالة الأذى عنهما بالمسح ثم الصلاة بهما، لكان الإنسان يدعو إلى ذلك بقوله وفعله، لئلا تموت السُّنة وتهجر، لكن الذي يمنع من هذا ويحول دونه هو إساءة بعض الناس لاستعمال النعلين في الصلاة، حيث يدخلون فيهما المسجد بدون أن ينظروا فيهما، وبدون أن ينقُوهُما من الأذى.

على كل حال أرجو أن يكون الجواب قد تبين، وأن لباس النعلين في الصلاة من السنة، ولكنه ينبغي كما قلنا أن لا يدخل الإنسان المسجد بهما إلا و قد نظفهما.