(۱۹۸۹) سوال: در یکی از روزها بلند شدم و جنب بودم و غسل نکردم و نماز فجر و ظهر را خواندم و جنب بودم آیا نمازم قبول است یا باید توبه کنم و این دو نماز را اعاده کنم؟

جواب:

اگر شما می‌دانستی که جنب شده‌ای و از روی عمد این کار را کردی پس بر خطر عظیمی هستی زیرا که از علما می‌گویند: کسی که دانسته با باطل بودن وضو نماز بخواند کافر است از اللهÀ عافیت می‌خواهیم زیرا که او مانند کسی است که آیات اللهÀ را به مسخره گرفته است.

و اما اگر جاهل بوده و ندانسته است که جنب شده مگر بعد از خواندن نماز فجر و ظهر پس بر او چیزی نیست مگر این که غسل کند و این دو نماز را اعاده کند و همچنین اگر می‌دانسته که جنب شده ولی فراموش کرده و نماز خوانده نیز غسل کند و این دو نماز را اعاده کند.

و من دوست دارم که در این مناسبت برادران مسلمانم نصیحت کنم که به شستن نجاستی که به بدن یا لباس یا مکان نمازشان برخورد کرده مبادرت ورزند و همچنین به رفع حدث هنگامی که اراده‌ی نماز دارند مبادرت ورزند زیرا که از راهنمایی رسول اللهﷺ است مبادرت در شستن نجاست داشته باشند «أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يُؤْتَى بِالصِّبْيَانِ، فَيُبَرِّكُ عَلَيْهِمْ، وَيُحَنِّكُهُمْ، فَأُتِيَ بِصَبِيٍّ، فَبَالَ عَلَيْهِ، فَدَعَا بِمَاءٍ، فَأَتْبَعَهُ بَوْلَهُ، وَلَمْ يَغْسِلْهُ»[۱] (کودکان را جهت دعا و مالیدن خرما به دهان کودک به نزد رسول اللهﷺ می‌آوردند. روزی کودکی را به نزد ایشان آوردند و آن کودک بر روی رسول اللهﷺ ادرار کرد. ایشان آب خواستند و آن را بر جای ادرار ریختند و آن مکان را نشستند) و زمانی که اعرابی در مسجد ادرار کرد  رسول اللهﷺ بلافاصله دستور داد که دلو آب را بروی آن ادرار بریزند.[۲] پس برای انسان شایسته است که برای از بین بردن نجاست شتاب بورزد و نگوید بعدا آن را از بین می‌برم هنگامی که برای نماز بلند شدم یا مانند آن زیرا چه بسا که فراموش کند ولی اگر گفت که بعدا هنگامی که برای نماز بلند شدم از بین می‌برم و فراموش کرد و نماز خواند نمازش صحیح است و این بخلاف آن است که از روی فراموشی نماز را با باطل بدون وضو می‌خواند که باید نمازش را اعاده کند.

تفاوت آن این است که رفع حدث از باب فعل مأمور است و از بین بردن نجاست از باب ترک محظور است.

[۱]  رواه البخاری (۵۴۶۸) و مسلم (۲۸۶).

[۲] رواه البخاری (۲۲۰).