(۱۳۹۴) سوال: شنیدهام که از جمله شروط وضوی صحیح، همراه داشتن نیت تا پایان وضو است؛ اما با شنیدن این مطلب، وسواسم در وضو زیاد شده است به طوری که وقتی به مسح سر یا شستن دست چپ میرسم وضو را از نو شروع میکنم و گاهی این حالت تا چهار بار تکرار میشود تا بالاخره وضو را به پایان میرسانم. توصیه و نصیحت شما برای من چیست؟
جواب:
شما را با آگاهی دادن به معنای صحیح این سخن نصیحت میکنیم؛ معنای (همراه داشتن نیت تا پایان وضو) این است که قصد قطع و رها کردن وضو را نداشته باشید و به این معنا نیست که از اول تا پایان وضو، نیت در ذهن شما باشد و آن را به یاد داشته باشید؛ لذا اگر از ذهنتان رفت، فراموش کردید یا از آن غافل شدید، ایرادی ندارد؛ چون (همراه داشتن نیت تا پایان وضو) بدین معنا است که قصد قطع و رها کردن وضو را ندارید لذا اگر به مسح سر یا شستن دست رسیدید و تردید داشتید که آیا همچنان بر همین نیت هستید یا خیر؟ اصل بر این است که نیت همچنان وجود دارد لذا وضو را از نو تکرار نمیکنید.
شما را از ادامه دادن به این کار، هشدار میدهم؛ زیرا اگر ادامه دهی این مشکل فقط به وضو خلاصه نمیشود بلکه به نماز و دیگر عبادتها نیز سرایت میکند و در نتیجه همیشه سرگردان و نگران خواهی بود. وقتی از رسول الله ﷺ در مورد شخصی پرسیدند که در حال نماز، تصور میکند باد از شکمش خارج میشود، این مشکل را از ریشه قطع کرد و فرمود: «لا یَنصَرِفْ حَتّی یَسمعَ صوتاً أو یَجِدَ ریحاً»[۱] : (تا وقتی که صدایی نشنیده یا بویی احساس نکرده است، نباید نمازش را قطع و رها کند). بنابراین ای برادرم! این وسوسهها را از خود دور کرده و بدان که اگر مکلّف شوی که کاری را بدون نیت انجام دهی، هرگز نمیتوانی؛ زیرا هر انسان عاقلی که سخنها و رفتارهایش را درک میکند، هیچ چیزی نمیگوید و هیچ کاری انجام نمیدهد مگر این که نیت و قصد دارد.
[۱] تخریج آن گذشت.