دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۳ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

(۱۲۸۸) حکم جواب دادن به فتوا از روی فتوای علما

(۱۲۸۸) سوال: اگر من به فتوای یکی از علمای بزرگ مطلع باشم و در همان مورد از من سوال کنند، حکم جواب دادن به این سوال چیست؟

جواب:

فتوا دادن با تکیه بر فتوای علمایی که به آنها اعتماد داری، اشکالی ندارد. ولی باید بگویی: فلانی چنین و چنان گفت. البته این در صورتی است که مطمئن باشی او چنین گفته است. نیز باید مطمئن باشی منظور عالم نیز همان چیزی است که از تو سوال شده است. اما اینکه خودت با اطمینان فتوا بدهی، درست نیست. چون وقتی با اطمینان فتوا بدهی، فتوا را به خودت منسوب کرده‌ای. اما وقتی آن را از کسی دیگر نقل کنی، فقط ناقل قول آن عالم هستی و از اینکه چیزی را به تو نسبت دهند که اهلیتش را نداری، در امان می‌مانی. انسان مقلد باید قول را به کسی که از او تقلید می‌کند، نسبت دهد. اما کسی که حکم مساله‌ای را با استدلال به قرآن و سنت بیان می‌کند و اهلیت استدلال را هم دارد، اشکالی ندارد فتوا را از قول خودش جواب دهد.

***

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم الإفتاء إذا عَلِمتُ فتوى السؤال من شيخ من كبار العلماء؟

فأجاب- رحمه الله تعالى -: الإفتاء بقول بعض العلماء الذين تثق بهم لا بأس به، ولكن لتكن صيغة الإفتاء بقولك: قال فلان كذا وكذا، إذا كنت متيقنا من قوله، ومن أن هذه الصورة التي سئلت عنها هي التي يقصدها هذا العالم، وأما أن تفتي به جَزْمًا فهذا لا ينبغي؛ لأنك إذا أفتيت به جَزْمًا نَسبتَ الفتوى إليك، وأما إذا نقلتها عن غيرك فأنت ناقل، وتَسْلَم من أن يُنسب إليك ما لست أهلا له. فالإنسان المقلد ينبغي له أن ينسب القول إلى من قلده لا إلى نفسه، بخلاف الذي يستدل على حكم المسألة من الكتاب والسنة وهو من أهل الاستدلال، فلا بأس أن يفتي ناسبا الشيء إلى نفسه.

مطالب مرتبط:

(۱۲۶۶) ضرورت‌های پنجگانه در دین اسلام

این ضرورت‌ها شامل حفظ دین، جان، مال، عقل و ناموس است. البته دین اسلام برای این آمده که مصالح را محقق یا تکمیل کند و مفاسد را از بین ببرد یا کم کند

ادامه مطلب …

(۱۲۹۰) شروطی که باید مفتی داشته باشد،

باید به اغلب اقوال اهل علم اطلاع داشته باشد.نیز باید به ادله‌ی شرعی در مورد حکمی که می‌دهد، مطلع باشد. اما به مجرّد ظن و تقلید، نباید فتوا دهد

ادامه مطلب …

(۱۲۹۱) از دیگری پرسیده و نمی‌داند و من می‌دانم

زن سومی باید بگوید: من در برنامه‌ی «نورٌ علی الدَّرب» شنیدم حکم این مساله چنین و چنان است. در این صورت هر دو منفعت کسب می‌کنند

ادامه مطلب …

(۱۲۸۹) اگر ببیند فتوایش اشتباه بوده است

اگر فتوای اول از روی اجتهاد بوده و او شایستگی اجتهاد را دارد و بعد از تحقیق و جستجو و مناقشه بفهمد که اجتهاد اولش خطا بوده، گناهی بر او نیست

ادامه مطلب …

(۱۲۶۷) قاعده‌ی: ضرورت‌ها، حرام را مباح می‌کنند

الضرورات تبیح المحظورات: معنی عبارت این است که انسان اگر ناچار شد حرامی را مرتکب شود تا ضرورتی را رفع نماید، در این حالت آن حرام مباح می‌شود.

ادامه مطلب …

(۱۲۶۳) امور خصوصی رسول الله سنت هستند؟

اموری که خاص رسول الله هستند، شامل ما نمی‌شود. اما هر چیزی که دلیلی بر خصوصیت آن به رسول الله وجود ندارد، برای ما نیز هست

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه