(۱۲۲۵) سوال: آیا این حدیث صحیح است: «آیا به شما چیزی بیاموزم که شما را از شرک نجات دهد؟ هنگام خواب سورهی کافرون را بخوانید»؟[۱]
جواب:
این حدیث صحیح نیست. ثابت نیست که خوانده سورهی کافرون هنگام خواب، مستحب باشد. اما اینکه در این سوره اخلاص وجود دارد، درست است. زیرا الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ در این سوره عبادت غیر الله و تعبّد به شرعی غیر از شرع الله را نفی فرموده است. الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ*لَا أَعْبُدُ مَا تَعْبُدُونَ*وَلَا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ*وَلَا أَنَا عَابِدٌ مَا عَبَدْتُمْ*وَلَا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ*لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ} [کافرون: ۱-۶]: (بگو ای کافران، نمیپرستم آنچه را شما میپرستید. و شما نیز نمیپرستید آنچه را من میپرستم. من نیز نمیپرستم آنچه را شما میپرستید. و شما نیز نمیپرستید آنچه را من میپرستم. دینتان برای خودتان و دین من برای خودم).
در این سوره برائت از شرک و مشرکین وجود دارد و توحید خالص، همین است. به همین خاطر نیز این سوره به همراه سورهی {قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ} [اخلاص: ۱]، هر دو سورهی اخلاص نامیده میشوند. چون سورهی کافرون، اخلاص در عبادت و سورهی قل هو الله، اخلاص در معبود است.
***
[۱] سنن أبوداود: کتاب الأدب، باب ما یقوم عند النوم، حدیث شماره (۵۰۵۵). سنن ترمذی: کتاب الدعوات، حدیث شماره (۳۴۰۳). حاکم (ج۲، ص۵۸۷، حدیث شماره۳۹۸۲) آن را صحیح میداند و ذهبی نیز تصحیح او را تایید کرده است. لفظ حدیث چنین است: «اقْرَأْ قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ ثُمَّ نَمْ، عَلَى خَاتِمَتِهَا، فَإِنَّهَا بَرَاءَةٌ مِنَ الشِّرْكِ».