(۱۲۱۷) سوال: آیا این حدیث است: «اگر در نماز بودی و پدرت صدایت زد، جوابش را بده، و اگر مادرت صدایت زد، جوابش را بده»؟[۱]
جواب: خیر، این حدیث نیست. بلکه یکی از احکام است. وقتی کسی در حال نماز است و پدر یا مادرش او را صدا زدند، اگر نمازش نماز فرض باشد، جایز نیست جواب آنها را با سخن بدهد. یا به عبارت عامتر: جایز نیست که جواب آنها را با چیزی بدهد که موجب باطل شدن نمازش میشود. چون به اتمام رساندن نماز فرض، واجب است. البته در صورتی که مجبور شود پدر یا مادرش را از مهلکهای نجات دهد، اشکالی ندارد نمازش را قطع کند. بلکه واجب است نمازش را قطع کند و آنچه را واجب است انجام دهد.
ولی اگر نماز نافله میخواند و در این هنگام پدر و مادرش یا یکی از آنها او را صدا زدند، باید باید نگاه کند و ببیند: اگر در صورتی که جوابشان را ندهد، چیز بدی به دلشان راه پیدا میکند، میتواند جواب دهد و بعد از آن به نمازش ادامه دهد. اما اگر میداند که پدر و مادرش در صورتی که بدانند او به خاطر اینکه در نماز بوده، جوابشان را نداده، بد دل نمیشوند، میتواند کاری کند که آنها بدانند او دارد نماز میخواند تا معذورش دارند. مثلا اگر پدر یا مادرش او را صدا زدند و او در حال نماز بود، میتواند با اهِم اهِم یا بالا بردن صدای قرائتش در نماز آنها را متوجه کند که دارد نماز میخواند تا به این وسیله قانع شوند.
اما بعضی از والدین به این قانع نمیشوند. حتی اگر پسرشان در نماز باشد، باز هم میخواهند که جوابشان را بدهد. در این حالت – همان طور که گفتم – باید نمازش را قطع کند و جوابشان را بدهد.
***
[۱] روایت دیلمی (ج۱، ص۲۸۲، حدیث شماره ۱۱۰۵)، از جابر رَضِيَاللهُعَنْهُ. البته لفظ صحیح حدیث چنین است: «إِذا كنت تصلي فدعاك أَبَوَاك فأجب أمك وَلَا تجب أَبَاك». یعنی: «اگر در نماز بودی و والدینت تو را صدا زدند، جواب مادرت را بده، و جواب پدرت را نده».