(۸۳۵) سوال: آیا کسی که قرآن میخواند، حتی اگر معنی آن را نفهمد نیز ثواب دارد؟
جواب:
قرآن کریم، مبارک است. چنان که الله تعالی میفرماید: {كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ} [ص:۲۹]: (کتابی مبارک است که آن را بر تو نازل کردیم تا در آیاتش تدبر ورزیده، و اهل خرد، پند گیرند).
بنا بر این انسان به خاطر قرائت قرآن، اجر و ثواب میبرد؛ چه معنی آن را بفهمد و چه نفهمد. اما شایسته نیست انسان مومن، قرآن را که مکلف است به آن عمل نماید، بدون اینکه معنایش را بفهمد، تلاوت کند. اگر کسی بخواهد پزشکی یاد بگیرد، میرود کتابهای طب را میخواند. اما تا زمانی که معنای آن را نفهمد و برایش شرح ندهند، نمیتواند آن را یاد بگیرد. گر چه خودش نیز حریص است که معنای آن را یاد بگیرد تا بتواند آن را انجام دهد.
حال در مورد قرآن که شفای امراض قلب و موعظه برای مردم است، چه باید گفت؟ در صورتی که انسان بدون تدبر و بدون اینکه معنایش را بفهمد، تلاوتش کند؟ به همین خاطر نیز صحابه رَضِيَاللهُعَنْهُم ده آیه از قرآن را یاد میگرفتند. اما تا وقتی که آن را کامل یاد نمیگرفتند و به آن عمل نمیکردند، به سراغ آیات دیگر نمیرفتند. با این کار، هم قرآن و هم علم و هم عمل به آن را یاد میگرفتند.
پس انسان با خواندن قرآن، اجر و پاداش میبرد؛ چه معنایش را بفهمد و چه نفهمد. اما شایسته است تمام حرصش بر این باشد که معنایش را نیز بفهمد. او باید این معنا را از علمای مورد اعتماد در علم و امانتشان دریافت نماید. اگر عالمی را نیافت که معنای قرآن را از او یاد بگیرد، به کتابهای تفسیر مورد اعتماد مراجعه کند. تفاسیری مثل تفسیر طبری، تفسیر ابن کثیر و دیگر تفاسیری که از صحابه و تابعین رَضِيَاللهُعَنْهُم روایت کردهاند، مراجعه نماید.
***