سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۵۳۶) “ای الله! به حق پیامبرت که فرستاده‌ای و به حق کتابت که نازل نموده‌ای از تو می‌خواهم” آیا این درست است؟

(۵۳۶) سوال: کسی که چنین از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ طلب کند: (اللّهُمَّ إنِّي أسأَلُكَ بِحَقِّ نَبِيِّكَ الَّذِي أرسَلتَ وَبِحَقِّ كِتابِكَ الَّذِي أنزَلتَ): (ای الله! به حق پیامبرت که فرستاده‌ای و به حق کتابت که نازل نموده‌ای از تو می‌خواهم… ) آیا این دعایش درست است؟

جواب:

این دعا درست نیست؛ آیا منظور از حق پیامبر ﷺ، حق ایشان بر من یا حق ایشان بر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است یا چیز دیگر؟ نمی‌دانیم زیرا مبهم است. حق پیامبر ﷺ بر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بلکه حق هر مسلمان بر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ این است که هیچ کسی که مرتکب شرک نشده باشد را عذاب ندهد؛ چنان که پیامبر ﷺ در حديثی که معاذ رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ روایت کرده فرموده است: «حَقُّ العِبادِ عَلَى اللهِ أنْ لا يُعَذِّبَ مَن لا يُشْرِكُ به شيئًا»۱ : (حق بندگان بر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ این است که کسی که چیزی را با الله شریک قرار نداده باشد را عذاب ندهد).

حق پیامبر ﷺ بر ما، بزرگداشت و احترام گذاشتن ایشان، تصدیق اخبار، اطاعت دستورات و دوری از چیزهایی است که ایشان از آن نهی نموده ‌باشد؛ که البته هیچ یک از این‌ها نمی‌تواند وسيله‌ و توسلی برای بنده باشد، بلکه بنده می‌تواند بگوید: “اللّهُمَّ إنّي أسألُكَ بِأنِّي آمَنتُ بِرَسُولِكَ وَاتَّبَعتُهُ أن تَغفِرَ لِي“: (ای الله! به ایمانی که به پیامبرت دارم و پیروی از او، از تو می‌خواهم که مرا ببخشی) چنان که مؤمنان می‌گویند: {رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِياً يُنَادِي لِلإِيمَانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الأَبْرَارِ} [آل عمران: ۱۹۳]: (پروردگارا! ما شنیدیم که منادی به ایمان، ندا می‌دهد که به پروردگارتان ایمان آورید؛ پس ایمان آوردیم؛ پس گناهان ما را ببخش و اشتباهاتمان را بپوشان و ما را با نیکوکاران بمیران).

به همین خاطر دوست دارم تمام برادران و خواهران مسلمانم پایبند دعاهای مذکور در قرآن و سنت باشند؛ زیرا بهتر و جامع‌ است، در صحّت آن‌ هیچ تردیدی نیست و بدون شک، بهتر از هر دعایی است که بعد از ایشان گفته شده است که بر پایه‌ی سجع و ‌برانگیختن گریه و احساسات است که سبب روی‌گردانی از دعاهای مشروع که در قرآن و سنت وارد شده، می‌شود.

***


  1. صحیح بخاری: كتاب الجهاد والسير، باب اسم الفرس والحمار، شماره (٢٨٥٦) / صحیح مسلم: كتاب الإيمان، باب من لقي الله بالإيمان وهو غير شاك فيه دخل الجنة وحرم على النار، شماره (۳۰). ↩︎

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل من سأل الله -عز وجل- بقوله: اللهم إني أسألك بحق نبيك الذي أرسلت، وبحق كتابك الذي أنزلت. هل هذا الدعاء صحيح؟

 فأجاب رحمه الله تعالى: هذا الدعاء غير صحيح؛ لأن حق النبي -عليه الصلاة والسلام – هل المراد حقُّ النبي عليَّ، أو حق النبي على الله، أم ماذا؟ لا ندري فهو مبهم، فحق النبي على الله عز وجل، بل حق كل مسلم موحد أَلَّا يُعذِّب مَن لا يشرك بالله شيئًا، كما قال النبي صلى الله عليه وسلم في حديث معاذ رضي الله عنه: «حَقُّ الْعِبَادِ عَلَى اللَّهِ أَنْ لَا يُعَذِّبَ مَنْ لَا يُشْرِكُ بِهِ شَيْئًا».

وحق النبي علينا هو توقيره واحترامه وتصديق أخباره، وامتثال أمره، و اجتناب نهيه وكل هذا لا أن يكون وسيلة للعبد، لكن يقول: اللهم يصح إني أسألك بأني آمنت برسولك واتبعته أن تغفر لي، أو ما أشبه ذلك، كقول المؤمنين: ﴿ رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِى لِلْإِيمَيْنِ أَنْعَامِنُوا بِرَبِّكُمْ فَامَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ ﴾ [آل عمران: ١٩٣].

وبهذه المناسبة أودُّ من إخواني المسلمين عموما أن يحرصوا على الأدعية الواردة في القرآن والسنة، فإنها خير وهي جامعة، ولا يعتري الإنسان فيها شك، ولا شك أنها خير من جميع الأدعية التي صنفت بعد، والتي تعتمد على السجع، وما يثير النفس من البكاء وغيره، ويكون بها الإعراض عن الأدعية المشروعة، التي جاءت في الكتاب والسنة.

مطالب مرتبط:

(۵۴۵) حکم اسم “عبد الحارث” برای اشخاص

نام‌گذاری به (عبد الحارث) نسبت دادن عبوديت و بندگی به غير الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است؛ لذا هر کس به این اسم، نامیده شود، بر وی واجب است آن را تغییر دهد بدین صورت که به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نسبت داده شود یا نامی برگزیند که نسبت در آن نباشد.

ادامه مطلب …

(۵۳۵) حکم گفتن این دعا: “ای الله! با عدل خویش با ما رفتار مکن؛ بلکه با عفو و گذشت خود با ما رفتار کن”

نیازی به گفتن آن نیست، وگرنه بر کسی پوشیده نیست که اگر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ با عدل خویش با مردم رفتار کند، همگی را هلاک می‌نمود.

ادامه مطلب …

(۵۶۸) حکم این سخن مردم: “بر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ باورم نمی‌شد که تو را پیدا کنم”

تا زمانی که سخن در ذات خود، ممنوعیت و اشکال شرعی نداشته باشد، جایز است. بنابراین نظرم این است که اشکال و گناهی ندارد  زیرا مقصود از آن، واضح است و در ذات خود بر معنای فاسدی دلالت ندارد.

ادامه مطلب …

(۵۶۷) حکم شرع در مورد عبارت: “از شانس و طالع خوب است که چنین و چنان شد”

این تعبیر کسانی است که به ستارگان اعتقاد دارند و در پیش‌بینی نحس و خوب برای شخص به طالع و محل طلوع ستارگان، تکیه می‌کنند. شایسته نیست که مسلمان چنین حرفی را بگوید بلکه این حرف به حرام بودن نزدیک‌تر است تا این که مکروه باشد.

ادامه مطلب …

(۵۶۹) حکم گفتن عبارت “بر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ باورم نمی‌شد که چنین رخ دهد”

این سخن، ایرادی ندارد زیرا مقصود گوینده، معنای آن است و لفظش مقصود نیست. از استعمال مردم می‌دانیم که هرگز منظورشان این نیست که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را تصدیق نمی‌کنند.

ادامه مطلب …

(۵۷۲) حکم گفتن “ای محبوب پیامبر” به شخص غیر مسلمان

گفتن "محبوب پیامبر ﷺ" به شخصی که نمی‌دانیم مسلمان است یا کافر، شایسته نیست و اگر دانستیم که کافر است اصلا جایز نیست اما اگر مسلمان باشد، جایز است؛ البته اگر مسلمانی باشد که حقیقتا پایبند اسلام باشد.

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه