(۸۸) آیا دعای رمال‌ می‌تواند مانع ازدواج شود؟

(۸۸) سوال: شخصی بیست و پنج سال سن دارد؛ کودک که بود، او را خواستگاری کردند؛ اما فراهم نشد؛ نه بدین خاطر که دختر نپذیرد؛ بلکه علتش معلوم نیست. وی دختری عادی و از لحاظ زیبایی متوسط است. مردم به مادرش گفته‌اند: مانعی برای ازدواج دخترت وجود دارد. ولی مادرش این فکر را از اصل، قبول ندارد؛ چون از الله می‌ترسد و این چیزها را باور ندارد. روزی دخترش به تنهایی نزد زنی می‌رود که به او شیخه گفته می‌شود. او به آن دختر می‌گوید: کارهایی برای او ممنوع شده؛ از جمله: ازدواج، کار، اضطراب، نفرت و چیزهای دیگر. برای او چند چیز تجویز نمود؛ از جمله: چیزی که بر سینه و بر کتف راست آویزان می‌شود و چیزی که خورده می‌شود و پاشیده می‌شود. مدتی این چیز‌ها را پنهانی و دور از چشم مادرش استفاده می‌نمود. ماه‌ها گذشت و هیچ خواستگاری برایش نیامد. آنچه شیخه در مورد کارش گفت، اشتباه بود زیرا آن دختر، شاغل بود. اما در مورد مشکلاتش درست گفت. دوست نداشت مردم را ببیند؛ اما بعد تغییر کرد و حالش بهتر شد و یک ‌دفعه به فکرش آمد که آن دعا و نوشته را پاره نماید. وقتی آن را باز کرد، دید که داخل آن اسم‌های پیامبرﷺ، خلفاء رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم، بعضی از پیامبران و بعضی از اسم‌های ناشناخته نوشته شده است. سپس همه‌ی آن‌ها را سوزاند. آیا درست است که دعاها و نوشته‌هایی که رمال‌ها از آن استفاده می‌کنند، می‌تواند مانع ازدواج شود؟ آیا پاره کردنشان حرام است؟ هر چند برخی حرف‌هایش درست بود.

جواب:

جواب این سوال در دو مورد خلاصه می‌شود:

مورد اول: علما درباره‌ی آویزان نمودن این دعا و نوشته، برای ازدواج و بر طرف شدن بیماری‌های جسمی و روحی و …، اختلاف ‌نظر دارند. برخی آن را در هر حالتی، ناجایز می‌دانند؛ چون در قرآن و سنت رسول اللهﷺ وارد نشده است که آویزان نمودن چیزهایی مانند این‌، موجب رفع زیان و کسب منفعت باشد. بنابراین وقتی از لحاظ شرعی ثابت نشده، درست نیست که آن را به عنوان سبب قرار دهند.

برخی از علما می‌گویند: آویزان نمودن دعا برای دفع ضرر یا جلب نفع، اشکالی ندارد؛ به شرط این که از جانب یک شخص مورد اطمینان باشد، بداند که چه چیزی در آن نوشته شده است و نوشته‌هایش مخالف شریعت نباشد. با وجود این سه شرط، جایز است. بعضی از علما این‌ را هم شرط می‌دانند که نوشته‌ها فقط از قرآن باشد.

بنا بر دیدگاه دوم، آویزان نمودن با چهار شرط جایز است؛ اما نظر من این‌ است که به هیچ عنوان جایز نیست چون دلایل عدم‌ جواز این کار، قوی‌تر است؛ زیرا در قرآن و سنت ثابت نشده که این‌ چیزها از اسباب جلب منفعت باشد و هر چیزی که به عنوان سبب برای چیز دیگری ثابت شود اما در شرع و با حس ثابت نشود، اثباتش جایز نیست.

مورد دوم: کاری که با این دعاها انجام داده، خوب و مشهور است؛ بلکه باید چنین می‌کرد. وقتی نمی‌داند در آن چیست، باید آن را باز نماید. اگر در آن نوشته‌هایی مانند اسم‌های پیامبرﷺ ، خلفای راشدینرَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم و اسامی برخی از پیامبران‌ را دید، آویزان نمودن آن جایز نیست؛ چون تأثیر آن نوشته‌ها مورد تأیید نیست ولی اگر در آن قرآن نوشته شده بود، اختلاف ‌نظر وجود دارد؛ هر چند نظر من، عدم ‌جواز است.

اگر در آن قرآن نوشته شده، دو راه وجود دارد: یا در محل پاکی دفن شود و یا آن را با دقت بسوزانند. طوری‌ که در نهایت بعد از سوزاندن متلاشی شود.

به این مناسبت دوست دارم برادرانم را در مورد شک و تردید به نسبت این گونه افراد که این نوشته‌ها و دعاها را می‌نویسند؛ هشدار داده و بر حذر بدارم. این افراد، نه از جهت دیانت و نه از جهت علم، معلوم الحال نیستند. چون این گونه مسائل خطرناک و مهم هستند و این که برخی اوقات، زمانی که انسان از این کارها انجام می‌دهد بر وی تأثیر می‌گذارد و احساس راحتی می‌کند به خاطر پاداش بر این عمل نیست بلکه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ اجازه‌ی خوب شدن و شفا را داده و با زمانی که این کار را انجام داده مصادف شده است و نه این که به سبب این کار شفا یافته است. همچنین معلوم است زمانی که شخصی از لحاظ درونی احساس چیزی داشته باشد بر جسمش نیز اثر می‌گذارد حتی همان طور که مشاهده شده زمانی که انسان از مریضی که بدان دچار شده غافل شود حتی احساس هم نمی‌کند اما وقتی که دوباره متوجه شد آن را احساس می‌کند؛ به عنوان مثال: شخصی مشغول حمل اثاث است و در همین حال به وسیله‌ی میخ یا شیشه‌ای زخمی می‌شود؛ تا زمانی که مشغول کار است درد را احساس نمی‌کند اما زمانی که فارغ شد احساس می‌کند چون حواسش جمع است.

مهم این ‌است که برادرانمان‌ را نصیحت می‌کنم که از این راه‌هایی که نمی‌دانند چه کسی آن را می‌پیماید و نمی‌دانند در آن چه چیزی نوشته شده ‌است دوری جویند و شایسته‌ی انسان است که قلبش را به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ وابسته نماید و از آنچه از پیامبرﷺ در مورد درمان با قرآن و دعا آمده پیروی نماید.

***

تعداد بازدید: 3

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: إن عمرها خمسة وعشرون عاما، ، تُطْلَبُ للزواج ولا يحصل نصيب، لا يكون ذلك برفض فمنذ صغرها وهي منها ولكنها لا تدري ما هو السبب، فهي إنسانة طبيعية متوسطة الجمال، فقال الناس لأمها: إن ابنتك لها حجاب عن الزواج، ولكن أمها رفضت هذه الفكرة من الأصل، لأنها تخاف الله ولا تصدق بهذه الأشياء. وفي يوم من الأيام ذهبت الفتاة وحدها إلى امرأة يقال لها شيخة فقالت لها : إن لك عدة أعمال محجوبة من ضمنها الزواج والوظيفة والقلق والكراهية وما إلى ذلك، وعملت لها عدة أشياء، منها ما يعلق على الصدر وعلى الكتف اليمين، ومنها ما يُشْرَبُ ويرش، فبقيت تستعمل هذه الأشياء سرًّا بعيدًا عن والدتها، ومضى شهر وشهران وأكثر ولم يطرق بابها أي خاطب أما ما قالته لها بخصوص العمل فهي موظفة، أما ما تعانيه فهو صحيح، فهي تكره أن ترى الناس، بعد ذلك تغيرت وأصبحت حالتها أحسن، وذات مرة خطر ببالها أن تمزق هذا الحجاب الذي أعطته لها تلك المرأة، وعندما فتحته وجدت بداخله تكرارًا لأسماء الرسول، والخلفاء، وبعض الرسل، وبعض الأسماء الغريبة، فحرقتها جميعا. فتسأل: هل صحيح أن الحجاب الذي يعمله المشعوذون يمنع الفتاة عن الزواج؟ وهل ما قامت به من تمزيقه حرام؟ مع العلم أن بعض ما أخبرتها به صحيح؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: هذا سؤال يتلخص جوابه في شيئين:

الشيء الأول: تعليق هذه الحجب، سواء كان لطلب الزواج، أم للبراءة من المرض الجسمي أو النفسي، هل هو جائز أو ليس بجائز ؟ في هذا خلاف بين أهل العلم، فمنهم من يرى أنه ليس بجائز على كل حال، وذلك لأنه لم يرد في كتاب الله، ولا سنة رسول الله أن تعليق مثل هذا يكون سببًا في إزالة ما يكره أو حصول ما هو محبوب، وإذا لم يثبت شرعًا فإنه لا يجوز إثبات

كونه سبيا.

ومن العلماء من يقول: إنه لا بأس به – أي: بتعليق الحجاب- لدفع ضرر أو حصول منفعة، لكن بشرط أن يكون من إنسان موثوق به، وأن يعلم ما كتب فيه، وأن لا يكون هذا المكتوب مخالفًا لما جاء به الشرع، فإذا تمت هذه الشروط الثلاثة فهو جائز، وبعضهم يشترطون شرطًا رابعا، وهو: أن يكون من القرآن خاصة.

وعلى هذا القول الثاني يجوز التعليق بالشروط الأربعة، ولكن الذي أرى أنه لا يجوز مطلقا، لأن تعليل من قال بعدم الجواز قوي، حيث إنه لم يثبت في كتاب الله، ولا سنة رسوله اللهﷺ أن هذا من الأسباب النافعة، وكل شيء يثبت سببًا لشيء ولم يكن معلوما بالشرع أو بالحس فإنه لا يجوز إثباته.

أما المسألة الثانية مما يتضمنه جوابنا هذا على سؤال المرأة: فإن هذا الذي عملته في هذا الحجاب من تمزيقه هو من المعروف، وهو عمل طيب، بل يجب عليها إذا كانت لا تدري ما الذي فيه أن تكشف عنه، فإذا رأت فيه مثلما ذكرت أسماء الرسول صلى الله عليه وسلم ، وأسماء الخلفاء، وبعض الرسل فإنه لا يجوز تعليقه لأن هذا شيء غير مؤكد، وإذا رأت فيه قرآنًا فإنه ينبني على الخلاف الذي ذكرناه قبل قليل، والذي نرى أيضًا أنه لا يجوز تعليقه.

فإذا كان قرآنا فهناك طريقان: إما أن تدفنه في محل نظيف، وإما أن تحرقه وتدقه بعد إحراقه حتى يتلاشى نهائيا.

وبهذه المناسبة أود أن أحذر إخواننا من التردد على أولئك الناس الذين يكتبون هذه الأحراز وهذه الحجب وحالهم لا تعلم لا من جهة الديانة ولا من جهة العلم، لأن هذه من الأمور الخطيرة، وكون الإنسان إذا فعلها يتأثر ويجد خِفَّةٌ قد لا يكون ذلك من جراء هذا العمل، قد يكون الله -تعالى- قد أذن ببرته أو شفائه وصادف أن يكون عند هذا الشيء لا به. وأيضًا فإنه من المعلوم نفسيا أن الإنسان إذا شعر بشيء منه نفسيًّا فإنه يتأثر به جسمه، حتى إن الإنسان -كما هو مشاهد – إذا كان غافلاً عما به من مرض فإنه لا يحس به، فإذا التفت بفكره إليه أحس به هذا الرجل يكون مشتغلا بتحميل أثاثه مثلا فيجرحه مسمار أو زجاجة، تجده لا يحس بها حين اشتغاله بالعمل، فإذا تفرغ فإنه يحس به، لأنه جعل فكره إليه.

المهم أننا ننصح إخواننا بالبعد عن هذه الطرق التي لا يعلم من سلكها، المهم ولا يعلم ما فيها من مكتوب والإنسان ينبغي له أن يعلق قلبه بالله -عز وجل-، ويتبع ما جاء عن النبي صلى الله عليه وسلم في الاستشفاء بالقرآن والدعاء.