سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

۱۲۲ – کدام یک از پیامبران، «رسول» بوده‌اند؟

۱۲۲ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا پیامبرانی که در این آیه ذکر شده‌اند: {إِنَّا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ كَمَا أَوْحَيْنَا إِلَى نُوحٍ..}، جزء رسولان هستند یا خیر؟ و اولین رسول، چه کسی بوده؟

جواب دادند: پیامبرانی که در این آیه ذکر شده‌اند: {إِنَّا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ كَمَا أَوْحَيْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ}[۱]، یعنی: {همانا ما به سوی تو وحی کردیم، همان طور که به سوی نوح و انبیای بعد از او وحی کردیم}، همگی جزء رسولان هستند. به دلیل این آیه که در سیاق همین آمده: {رُسُلًا مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ}[۲]، یعنی: {رسولانی بشارت دهنده و انذار دهنده، تا اینکه بعد از (فرستادن) پیامبران، هیچ حجتی برای مردم در مقابل الله نباشد}، و هر جا در قرآن که انبیاء ذکر شده‌اند، جزء رسولان نیز هستند؛ به این دلیل که الله تعالی می‌فرماید: {وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنَا عَلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ عَلَيْكَ}[۳]، یعنی: {و قبل از تو رسولانی فرستادیم، که داستان و سرگذشت برخی از آنان را برایت بازگو کرده‌ایم و سرگذشت برخی از آنان را برایت حکایت نکرده‌ایم}.

اولین رسول، نوح و آخرین آنها، محمد صلی الله علیه وسلم است. به دلیل این فرموده‌‌ی الله: {كَمَا أَوْحَيْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ}[۴]، یعنی: {همان طور که به سوی نوح و انبیای بعد از او وحی کردیم}، و در حدیث شفاعت، ثابت است که مردم نزد نوح رفته و به او می‌گویند: تو اولین رسولی هستی که الله او را به سوی اهل زمین فرستاده، و نیز به خاطر این فرموده‌ی الله در مورد محمد صلی الله علیه وسلم: {مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ}[۵]، یعنی: {محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست، اما رسول الله و خاتم انبیاء است}، و وقتی که خاتم انبیاء باشد، قطعا خاتم رسولان نیز هست، چون هر رسالتی همراه با نبوت است، و به همین خاطر گفته می‌شود: هر رسولی، نبیّ است، اما هر نبیّ‌ای، رسول نیست.


[۱] – سوره نساء، آیه «۱۶۳».

[۲] – سوره أعراف، آیه «۱۶۵».

[۳] – سوره غافر، آیه «۷۸».

[۴] – سوره نساء، آیه «۱۶۳».

[۵] – سوره أحزاب، آیه «۴۰».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(122) سئل فضيلة الشيخ: هل الأنبياء المذكورون في قوله تعالى: ( إنا أوحينا إليك كما أوحينا إلى نوح … ) رسل أم لا؟ ومن أول الرسل؟

فأجاب بقوله: النبيون المذكورون في قوله تعالى: (إنا أوحينا إليك كما أوحينا إلى نوح والنبيين من بعده) (سورة النساء، الآية ” 163″). كلهم رسل لقوله تعالى في سياقها: ( رسلاً مبشرين ومنذرين لئلا يكون للناس على الله حجة بعد الرسل‌) (سورة النساء، الآية ” 165 “) وكل من ذكر في القرآن من النبيين فهم رسل لقوله تعالى: ( ولقد أرسلنا رسلاً من قبلك منهم من قصصنا عليك ومنهم من لم نقصص عليك) (سورة غافر، الآية ” 78 “) وأول الرسل نوح وآخرهم محمد ﷺ لقوله تعالى : ( كما أوحينا إلى نوح والنبيين من بعده (سورة النساء، الآية ” 163 “) وقد ثبت في حديث الشفاعة أن الناس يأتون نوحاً فيقولون له: أنت أول رسول أرسله الله إلى أهل الأرض ، ولقوله تعالى في محمد ﷺ : (ما كان محمد أبا أحد من رجالكم ولكن رسول الله وخاتم النبيين (سورة الأحزاب، الآية ” 40 “).وإذا كان خاتم النبيين فهو خاتم الرسل قطعاً إذ لا رسالة إلا بنبوة ولهذا يقال: كل رسول نبي وليس كل نبي رسولاً .

مطالب مرتبط:

۱۳۱ – هدف پیامبر از ازدواج‌هایش چه بود؟

۱۳۱ – از شیخ رحمه الله در مورد کسی سوال شد که می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم به دو هدف ازدواج کرد: اول: به خاطر مصلحت دعوت، و دوم: به خاطر فطرت انسانی که الله او را بر آن خلق کرده که از آنچه الله برایش حلال کرده لذت جوید؟ جواب دادند: واضح […]

ادامه مطلب …

۱۳۰ – حکم مدح کردن رسول الله ﷺ برای کسب درآمد

۱۳۰ – از شیخ رحمه الله در مورد حکم قرار دادن مدح رسول الله صلی الله علیه وسلم به عنوان تجارت سوال شد. جواب دادند: حرام است، و باید این را بدانید که مدح رسول الله صلی الله علیه وسلم دو نوع است: اول: مدحی که شایسته‌ی رسول الله صلی الله علیه وسلم است، و […]

ادامه مطلب …

۱۲۹ – آیا می‌شود پیامبر ﷺ را «حبیب الله» خواند؟

۱۲۹ – از شیخ رحمه الله در مورد گفتن حبیب الله به پیامبر صلی الله علیه وسلم سوال شد. جواب دادند: شکی نیست که رسول الله صلی الله علیه وسلم، حبیب الله است. زیرا او دوستدار الله، و محبوب اوست. اما وصف خلیل الله، وصفی بالاتر از این است. بنا بر این، پیامبر صلی الله […]

ادامه مطلب …

۱۳۴ – جمع بین دو آیه:‌ ﴿تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ﴾ و ﴿لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ﴾

چگونه بین این دو آیه جمع بندی کنیم: ﴿تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ﴾، (یعنی: آنها رسولانی هستند که برخی را بر برخی دیگر برتری داده‌ایم)، و این فرموده: ﴿لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ﴾، (یعنی: هیچ فرقی بین هیچ کدام از آنها قائل نمی‌شویم)؟

ادامه مطلب …

۱۲۶ – اولین رسول چه کسی بود؟

۱۲۶ – از شیخ رحمه الله سوال شد: اولین رسول چه کسی است؟ جواب دادند: اولین رسول، نوح علیه السلام و آخرین آنها محمد صلی الله علیه وسلم است. اما قبل از نوح، هیچ رسولی مبعوث نشده، و از اینجا پی به اشتباه مورخینی می‌بریم که گفته‌اند: ادریس علیه السلام قبل از نوح بوده است؛ […]

ادامه مطلب …

۱۲۷ – آدم علیه السلام، رسول بود یا نبی؟

۱۲۷ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا آدم علیه السلام، رسول بود یا نبی؟ جواب دادند: آدم علیه السلام رسول نبود، بلکه نبی بود، چنان که در حدیثی که ابن حبان در صحیح خود آورده از رسول الله صلی الله علیه وسلم سوال شد: آیا آدم، نبی بود؟ فرمود: «بله، نبی‌ای بود که […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه